Moeten we collectieve cv-systemen (CLV) vervangen door duurzame alternatieven of ze in bedrijf houden? Het antwoord lijkt simpel, maar de praktijk blijkt een stuk weerbarstiger te zijn. Jan Mondria, directeur Breman Schoorsteentechniek: “Vooralsnog is voor veel opdrachtgevers het hergebruik van een CLV-systeem of vervanging door een nieuw exemplaar de meest economische oplossing.”
Unica gaat alle elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties voor de nieuwbouw van de Sint Maartenskliniek in Ubbergen verzorgen. Wereldwijd is dit het eerste ziekenhuis waarin een nieuw concept voor operatiekamers wordt toegepast die deze veiliger, eenvoudiger, effectiever en efficiënter moet maken. Als alles goed gaat zal de kliniek in het 2e kwartaal van 2019 in gebruik worden genomen.
In Apeldoorn start de renovatie en verduurzaming van een appartementencomplex tot één van de meest duurzame flats van Nederland. Het complex krijgt een nieuwe schil: vloer- en dakisolatie, nieuwe gevels en kozijnen, triple glas en een ventilatieoplossing via warmteterugwinning (WTW), waarmee 83% van de warmtevraag wordt weggenomen. Hiermee wordt jaarlijks 170.000 m3 gas bespaard, 306 ton CO2 minder uitgestoten en 75% bespaard op onderhoudskosten.
Hanzehogeschool en BAM Bouw en Techniek hebben een overeenkomst getekend voor de bestekfase van de nieuw- en verbouw van het campuscomplex in Groningen. Deze ondertekening is de eerste stap naar het realiseren van een vernieuwd campusgebouw met een oppervlakte van bijna 31.000 m2. In de eerste fase, tot de zomer van 2018, zal BAM onderdeel uitmaken van het ontwerpteam. Tevens verzorgt BAM de installatietechnische engineering en -modellering in BIM.
Per oktober wordt gestart met de renovatie van de Technohal, het nieuwe onderkomen voor het cluster health van de Universiteit Twente. Het College van Bestuur tekende maandag 18 september jl. de contracten met de partijen die de bouw van de Technohal op de campus van de Universiteit Twente gaan realiseren: Dura Vermeer voor de bouwkundige werkzaamheden, BAM voor de elektrotechnische werkzaamheden en HOMIJ Technische Installaties voor de werktuigbouwkundige werkzaamheden.
Gebieds- en vastgoedontwikkelaar AM koopt het terrein van de Bijlmerbajes in Amsterdam. Er komt een volledig energieneutrale stadswijk: Bajes Kwartier. De woningen zullen extreem goed geïsoleerd zijn. Het grootste deel van de benodigde energie komt van zonnepanelen. Daarnaast komt windenergie uit dakelementen met ingebouwde windturbines. Het organisch afval uit de wijk wordt omgezet in elektriciteit. Warmte in de winter en koeling in de zomer komt via warmtepompen in de gebouwen. Er komen geen aansluitingen op aardgas. Voor wasmachines en afwasapparaten krijgt elk huis een aansluiting met warm water, op temperatuur gebracht met duurzame warmte.
In april 2017 is gestart met de installatietechnische en bouwkundige renovatie van het Limburgse Provinciehuis. Alle 2.329 raampanelen worden voorzien van drielaagse beglazing. Daarnaast krijgt het gebouw nieuwe klimaatbeheersing, met onder andere klimaatplafonds en ventilatiesystemen, en geïntegreerde LED-verlichting. Verder worden onder andere de toiletruimten vernieuwd. Het gebouw zal uiteindelijk voldoen aan energielabel B.
Woningbedrijf Renswoude plaatste deze week de eerste Badkamer Uitbuik Module (BUM). Hiermee wordt het badkameroppervlak binnen twee dagen verdubbeld. De BUM is een oplossing voor bijvoorbeeld naoorlogse rijtjeswoningen die vaak op een goede locatie liggen maar waarvan het comfort op de slaapverdieping te wensen overlaat. De module creëert ruimte voor een douche, toilet, wastafel, wasmachine en wasdroger.
Shell International BV en BAM Bouw en Techniek BV hebben een overeenkomst gesloten voor de grootschalige renovatie van het monumentale hoofdkantoor C30 aan de Carel van Bylandtlaan in Den Haag. De renovatie omvat onder meer de vervanging van alle technische installaties en kozijnen. Het rijksmonument dateert uit 1917 en is daarmee een van de oudste Shell-kantoren in Nederland. De Bataafse Aannemings Maatschappij (rechtsvoorganger van BAM) was destijds de bouwer in opdracht van de Bataafse Petroleum Maatschappij (rechtsvoorganger van Shell).
Kuijpers en ULC bouwen en vernieuwen samen als installatiecombinatie de complete gebouwinstallaties van Naturalis Biodiversity Center in Leiden. Het is onderdeel van een grootscheepse nieuwbouw- en renovatie-operatie die Naturalis tot eind 2018 ondergaat. Daarbij laat Naturalis een gloednieuw museumgebouw realiseren en renoveert ze haar bestaande gebouw. Het nieuwe gebouw huisvest straks het museum, alle laboratoria- en onderzoeksfaciliteiten, de kantoren en de volledige natuurhistorische collectie onder één dak.
Tijdens de Duits-Nederlandse Energiemeeting in Rotterdam op 8 maart a.s. staan efficiënte renovatietrends in de bouwbranche, de energiedoelstellingen van woningcorporaties en een visie op de stad van de toekomst centraal. Branche-experts uit Nederland en Duitsland zullen deze dag best-practice voorbeelden uit beide landen presenteren. Ronald Franken van Aedes stelt ontwikkelingen op het gebied van energie-efficiënte renovatie bij woningcorporaties voor en discussieert over vraagstukken die gaan over de daarmee verbonden sociale energietransitie. Dr. Burkhard Schulze Darup, plaatsvervangend hoofd van de expertcommissie duurzaam bouwen van het Duitse Bundesumweltamt, presenteert strategieën voor klimaatneutrale renovaties. Dr. Antonio Ardilio, van het Duitse Fraunhofer-Institut geeft in zijn presentatie een visie op de stad van de toekomst en presenteert verschillende technische mogelijkheden.
Vandaag is de vernieuwde klimaatinstallatie van het Kröller Müller museum opgeleverd. De installatie zorgt ervoor dat de kunstcollectie aan de juiste klimaatomstandigheden wordt blootgesteld en de museumbezoeker met een behaaglijk gevoel kan rondlopen. De operatie om met nieuwe systemen 20 procent aan energie te besparen, duurde anderhalf jaar. Het museum bleef al die tijd gewoon open. Het Kröller-Müller Museum is de thuisbasis van de op een na grootste Van Goghverzameling ter wereld (bijna 90 schilderijen en ruim 180 tekeningen). Daarnaast zijn er talrijke topstukken te zien van moderne meesters als Claude Monet, Pablo Picasso en Piet Mondriaan.
Biofarmaceutisch bedrijf uniQure verhuist binnenkort naar een nieuwe locatie in Amsterdam. Het bestaande gebouw van een voormalig bankkantoor is de afgelopen maanden van binnen volledig gesloopt en opnieuw opgebouwd. In korte tijd zijn circa 7.000 vierkante meter kantoorruimte en 3.000 vierkante meter laboratoria en cleanrooms gerealiseerd. Technisch dienstverlener Unica verzorgde het complete installatiewerk: van luchtbehandeling, ledverlichting en ICT-bekabeling tot regeltechniek, brand- en toegangsbeveiliging.
Corporaties staan er financieel wat beter voor dan de afgelopen jaren en gaan de komende jaren daarom weer meer investeren, ook in verduurzaming, woningverbetering en planmatig onderhoud. Het aantal ingrijpende verbeteringen aan woningen (van meer dan 20.000 euro per woning) zal stijgen van 14.800 woningen in 2014 tot 30.000 in 2017. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van BZK. In een enquête van de NOS en de regionale omroepen onder ruim 8.500 huurders vindt één op de vijf dat zijn woning slecht onderhouden is. Gemiddeld krijgen woningen het rapportcijfer 6,1. Onderzoek van de vereniging van woningcorporaties Aedes wijst uit dat huurders hun woning positiever beoordelen: gemiddeld een 7,3. In dit onderzoek gaven ruim 170.000 huurders een oordeel over hun corporatie.
Na drie jaar voorbereidend werk tekenden de gemeente Eindhoven en ‘!mpuls’ woensdagavond de overeenkomst voor een langdurige samenwerking voor de renovatie, het onderhoud én het maximaal verduurzamen van zeven gemeentelijke gebouwen in het Eindhovense stadshart. !mpuls kwam eerder als beste naar voren in een innovatief aanbestedingsproces en doorliep vervolgens succesvol de zogenaamde ‘pre award fase’. !mpuls is een samenwerking tussen Brink Groep, DOOR architecten/Rudy Uytenhaak architectenbureau, DWA, Kuijpers (contracthouder) en Laudy Bouw & Ontwikkeling (Ballast Nedam).
De renovatie van het Hoofdgebouw van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), Atlas genaamd, zal worden uitgevoerd door hoofdaannemer Van Wijnen Zuid, installatiepartner Unica en co-makers. De renovatiewerkzaamheden beginnen in november 2016 en het project zal naar verwachting medio 2018 worden afgerond. Het gebouw heeft een oppervlakte van 42.000 vierkante meter en zal onderdak bieden aan ongeveer 4.000 studenten en 1.100 medewerkers. De hoge duurzaamheidsambities van de universiteit moeten ervoor zorgen dat het gebouw als eerste gerenoveerde onderwijsgebouw in de wereld het Breeam Outstanding certificaat behaalt.
De nieuwe huisvesting van de Goede Doelen Loterijen, een lang leegstaand kantoorgebouw in Amsterdam-Zuid, zal de Breeam kwalificatie ‘Outstanding’ krijgen voor duurzaamheid. Het pand zal daarmee een van de duurzaamste gerenoveerde gebouwen van Nederland worden. Er komt een openbaar restaurant, een studio waar de tv-programma’s Koffietijd en RTL Live! worden opgenomen, een hal en auditorium voor exposities en lezingen. Het dak is met zo’n 2.400 m2 aan zonnepanelen een belangrijke opwekker van duurzame energie. Daarnaast wordt er regenwater opgevangen, dat deels wordt gebruikt om de daktuin te irrigeren en dient voor de toiletspoelingen en sprinklerinstallatie. Door te kiezen voor renovatie van een bestaand pand in plaats van nieuwbouw, en te renoveren volgens de allerlaatste technieken op het gebied van duurzaam bouwen wordt de nieuwe huisvesting een nagenoeg circulair en energieneutraal pand.
Het eerste LEED Platinum certificaat voor grootscheepse renovatie van een kantoorgebouw in Nederland is verleend aan het uit de begin jaren negentig stammende ‘Siemens kantoor’ in het Haagse Beatrixkwartier. LEED staat voor Leadership in Energy and Environmental Design en is het internationale keurmerk dat bouwwerken wereldwijd beoordeelt op de duurzame kwaliteiten van het ontwerp, de realisatie en het beheer van gebouwen. De renovatie, onder regie van Siemens, werd deze zomer voltooid en uitgevoerd door aannemer BAM, samen met LEED- en installatietechnisch adviseur Deerns en JHK Architecten. Het gebouw is voorzien van schakelmateriaal en systemen voor comfort, security (toegangscontrole, ontruiming en inbraakpreventie), brandveiligheid en energiemanagement.
Het hoogste punt van de bouw van de Catharijneknoop is bereikt. De bouw startte vorig jaar oktober en is onderdeel van de herontwikkeling en nieuwbouw van Hoog Catharijne. Het huidige Hoog Catharijne, dat midden in de binnenstad van Utrecht ligt, is het grootste en drukste winkelcentrum van Nederland. Techniplan Adviseurs is sinds 2005 betrokken bij de renovatie en uitbreiding van Hoog Catharijne en de transformatie naar het nieuwe Hoog Catharijne. Techniplan Adviseurs is verantwoordelijk voor het gehele ontwerp van alle installaties, inclusief de collectieve warmte-/koudeopwekkingsinstallatie (WKO) en de begeleiding van de gefaseerde realisatie en oplevering.
Aan het Spaarndammerplantsoen in Amsterdam staan drie monumentale volkswoningbouwcomplexen van Michel de Klerk. Het meest expressionistische blok wordt in de volksmond Het Schip genoemd en behoort tot de top van de architectuurstroming De Amsterdamse School uit het begin van de twintigste eeuw. Deze zomer wordt hier de renovatie van 81 arbeiderswoningen voltooid. Daarbij blijft de authentieke uitstraling van het gebouw in tact vanwege de monumentale status. Bij Het Schip is gekozen voor het gebruik van zonneboilers en PV-panelen. Voor traditionele warmteopwekking wordt gebruik gemaakt van een cv-ketel. Dit systeem is gecombineerd met vloerverwarming.
De Nederlands Technische Afspraak NTA 8032 is gepubliceerd. Deze bevat uniforme afspraken voor het renoveren van metalen gasleidingen met de kousmethode. De afgelopen tijd zijn op vele plaatsen de gasleidingen van grijs gietijzer vervangen aangezien deze aan het eind van hun levensduur waren gekomen. In sommige situaties is het nauwelijks mogelijk om dergelijke leidingen gewoon te vervangen. Daarom wordt ook gekozen voor renovatie van de leiding door het inbrengen van een kunststofkous die onder voorwaarden weer een lange levensduur kan garanderen.
Renovatiepartners Smits Vastgoedzorg en TBI-onderneming ERA Contour gaan in Rotterdam aan de slag met groot onderhoud aan drie ERA-flats. Het gaat in eerste instantie om 156 galerijwoningen van een flatgebouw van Woonstad Rotterdam (Viervantflat). Daarna worden nog twee flats met 352 flatwoningen aangepakt (Lewis & Eliotflat). Het groot onderhoud richt zich enerzijds op het verbeteren van de energieprestatie van de flats maar ook op wooncomfort, gezondheid, veiligheid en de uitstraling.
Hellebrekers Technieken heeft de opdracht gekregen voor het duurzaam renoveren van Zwembad Poelmeer in Oegstgeest. In opdracht van Optisport zal Hellebrekers de techniek volledig vernieuwen. Met het toepassen van onder andere led-verlichting en luchtbehandelingskasten met warmteterugwinning wordt ingespeeld op een duurzame toekomst van het zwembad. De werktuigkundige installaties worden onder andere voorzien van nieuwe cv-ketels en nieuwe luchtbehandelingskasten. Er is gekozen voor de toepassing van hr-ketels volgens de laatste stand van de techniek, zodat het maximale rendement wordt behaald.
WTH brengt een warmtewand op de markt, bestemd voor de renovatie- en transformatiemarkt. De wand is gemaakt van bio-based materiaal, brandwerend, geluidwerend en thermisch isolerend. Hiermee kan een ruimte comfortabel verwarmd en gekoeld worden, aldus de leverancier. De wand wordt geplaatst op een plintgoot, waarin de watervoerende transportleidingen kunnen worden ondergebracht en de kunststof buizen in de wanddelen kunnen worden doorgekoppeld. De WTH Warmtewand is in staat het energiegebruik in bestaande of om te bouwen woningen te verlagen en heeft hierdoor en gunstig effect op het energielabel. Een woonkamer voorzien van deze wand kan, naast dat er een betere thermische en akoestische scheiding tussen de woningen onderling wordt verkregen, gedurende een groot deel van het stookseizoen met lage watertemperatuur worden verwarmd. Hierdoor wordt het maximale rendement uit de duurzame warmte-opwekker gehaald. Tevens kan er boven het dauwpunt gekoeld worden, waardoor regeneratie van een bodembron mogelijk is. Download hier het productblad
Vooruitkijkend naar 2016 zijn de verwachtingen voor de klusmarkt voor het eerste halfjaar erg positief. 19 procent van de Nederlanders geeft aan in de eerste helft van dit net gestarte jaar een klus uit te gaan besteden. Begin 2015 was dit nog 17 procent. Terwijl er in dat eerste halfjaar veel klussen waren ingepland in verband met de gunstige btw-regeling die halverwege 2015 verviel. Daarnaast besteden consumenten steeds duurdere klussen uit. Dit blijkt uit de Klusmonitor van Werkspot.nl, de website die vakman en klus bij elkaar brengt. Het onderzoek is uitgevoerd door marktonderzoekbureau SAMR onder 1.353 respondenten.
Het afgelopen half jaar heeft een kwart van de Nederlanders een klus uitbesteed. Dit is een flinke stijging vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. In Zeeland zijn de meeste klussen uitbesteed. Dit blijkt uit de Klusmonitor, uitgevoerd door MarketResponse onder 1.033 Nederlanders, in opdracht van Werkspot.nl, de website die vakman en klus bij elkaar brengt.
Uneto-VNI vreest het ergste. Volgens de brancheorganisatie komen er duizenden banen op de tocht te staan als het kabinet het lage btw-tarief voor verbouwingen en renovaties op 1 juli afschaft. Evenals collega Bouwend Nederland pleit de installateursorganisatie dan ook, bij monde van perswoordvoerder Dick Reijman, voor een blijvend laag btw-tarief van 6%. Wij vroegen onze Facebook-volgers naar hun mening. ‘Wat denkt u? Zal de verhoging van het btw-tarief naar 21% banen kosten of trekt de economie alweer zodanig aan, dat het werk toch wel binnenstroomt?’ Kennelijk een hot item, want het scoorde aanzienlijk in onze FB-statistieken. Zo vond Egbert Veldhuis van installatiebedrijf Veldhuis het een zeer slecht plan nu al de btw verhogen naar 21%. “De economie is nog maar nauwelijks herstellende; dit zal banen gaan kosten en dus kosten verhogend werken voor de overheid. Laat de regering er eerst maar eens voor zorgen dat er voldoende werkgelegenheid is en er een normale marge mag worden geschreven voor werkzaamheden, in plaats van zichzelf al weer rijk te gaan rekenen door verhoging van de btw.” Bij Poppe Installatietechniek zijn ze ook niet te spreken over de afschaffing van het lage btw-tarief. “De verlaagde btw voor renovatie en energiebesparing loopt op 1 juli af. Jammer. De tijdelijke verlaging was bedoeld om de branche een steuntje in de rug te geven. Over het algemeen neemt de orderportefeuille voor o.a. installateurs weer toe. Een goed teken dus!”
Het huidige 6 procent btw-tarief op arbeidskosten binnen de bouwsector heeft geleid tot een sterke toename in opdrachten. Uit onderzoek van Werkspot.nl blijkt dat 70 procent van de Nederlanders bewust zijn klus laat uitvoeren vóór 1 juli 2015 om het btw-tarief van 21 procent te omzeilen. Werkspot.nl vindt de afschaffing van de regeling niet verstandig vanwege het prille herstel van de bouwsector. Een verhoging van het btw-tarief leidt tot een daling in het aantal klussen. Werkspot.nl heeft onderzoek gedaan onder zowel vakmannen (N = 710) als consumenten (N = 850).
Gouda is de derde, en voorlopig laatste, gemeente waar het Nationaal Energiebespaarfonds de warmtescan actie uitrolt. De gemeente Gouda omarmt de kans om zo’n 2.700 woningeigenaren blij te maken met een gratis warmtescan van harte. Het Nationaal Energiebespaarfonds voert op dit moment een warmtescan actie uit bij in totaal 10.000 koopwoningen in drie gemeenten: Apeldoorn, Vianen en nu dus Gouda. De woningeigenaren krijgen de warmtescan van de voorgevel van hun woning gratis aangeboden. De warmtescan is een momentopname en geeft een helder beeld van hoe goed een gevel is geïsoleerd. Het doel is om de woningeigenaar inzicht te geven en op grond daarvan te laten overwegen of het zin heeft om de woning te verduurzamen.
Gerieflijk wonen en tegelijkertijd enorm op energie besparen; in huizen met gegarandeerd nul-op-de(energie)-meter, dankzij een degelijke woningschil en bijvoorbeeld zonnepanelen. Dát is de ambitie van de Stroomversnelling. In 2050 wil de vereniging Stroomversnelling 4,5 miljoen naoorlogse woningen energieneutraal hebben gemaakt. Om dat te bereiken, is de medewerking van gemeenten en vergunningverleners hard nodig. Op donderdag 26 februari kreeg Stef Blok, minister voor Wonen en Rijksdienst, hiertoe een boekwerkje van de Taskforce Vergunningen uitgereikt, dat gemeenten kort en krachtig duidelijk maakt hoe zij eenvoudig kunnen bijdragen aan deze Stroomversnelling in Nederland. “Een even prachtig als ambitieus initiatief”, aldus minister Blok.
Cofely gaat het duurzaam onderhoud en beheer voor de gebouwen van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) verzorgen. Met ingang van 1 maart 2015 zal de dienstverlening starten op basis van een prestatiecontract dat is verworven via een Europese aanbesteding. De omvang van gebouwen beslaat in totaal ruim 224.000 m2. Eerste contracttermijn bedraagt 5 jaar, met de intentie om nog twee keer te verlengen tot 15 jaar. De overeenkomst vertegenwoordigt een initiële contractwaarde van circa 6 miljoen euro.
10.000 Woningeigenaren krijgen de komende weken gratis een warmtescan aangeboden van het Nationaal Energiebespaarfonds. Het fonds wil met dit cadeautje de woningeigenaren inzicht geven in het warmteverlies van de gevel van de woning. De warmtescan is een momentopname en geeft een helder beeld van hoe goed een gevel is geïsoleerd. Het doel is om de woningeigenaar enthousiast te maken om de woning te verduurzamen. De actie start in Apeldoorn. Zaterdag 14 februari viel daar bij 5.000 woning-eigenaren een brief op de mat met de aankondiging van de actie. Deze week gebeurt dit in Vianen bij ruim 2.000 woningen. Er wordt nog gezocht naar een derde gemeente. De selectie van woningen is gebaseerd op (grondgebonden) koopwoningen in oudere wijken waar nog geen andere verduurzamingsacties lopen.
Afgelopen halfjaar zijn er in Nederland in totaal drie miljoen klussen uitbesteed. Dat zijn ruim 400.000 klussen meer dan is voorspeld in kwartaal 3. De winst is juist in het vierde kwartaal behaald, normaliter het minst sterke klusseizoen. De aanhoudende positieve trend duidt op een definitief herstel van de markt. Dit blijkt uit de Klusmonitor uitgevoerd door Market Response onder 1.000 Nederlanders in opdracht van Werkspot.nl.
Rust is een kwaliteit van leven. Bij het toepassen van de geluiddempende binnenriolering RAUPIANO PLUS vermindert het waar te nemen geluidsniveau. De volmaakte balans tussen geluidsdempende materiaaleigenschappen en een unieke bevestigingstechniek zorgen ervoor dat hinderlijke stromingsgeluiden worden voorkomen.
Ruim 900 ton aan verlichting komt er jaarlijks vrij uit sloopprojecten, zo blijkt uit onderzoek door Bureau Witteveen+Bos, in opdracht van Wecycle en LightRec. Dit is veel meer dan in eerdere onderzoeken werd geschat. In 99% van de gevallen bieden sloopbedrijven armaturen niet apart aan bij Wecycle, maar aan metaalrecyclingbedrijven. LightRec en Wecycle willen de hoeveelheid ingezamelde armaturen sterk verhogen.
De vraag naar zorg zal de komende jaren sterk toenemen maar ook veranderen. Dit heeft uiteraard invloed op de keuzes die worden gemaakt met betrekking tot zorgvastgoed. ‘Zorgmarkt in Beeld’ van BouwKennis brengt de bouwplannen van ziekenhuizen en zorginstellingen in kaart. Hieruit blijkt onder andere dat 19% van de grote zorginstellingen renovatieplannen heeft voor 2015. Onder andere schilderwerk en het plaatsen of vervangen van armaturen en sanitair worden het meest genoemd als klussen voor de komende twee jaar.
DNV GL (voorheen KEMA) heeft een overeenkomst getekend met TenneT voor de renovatie, de huur en het gebruik van het voormalige hoofdkantoor van TenneT op het Business Park Arnhems Buiten. Het gebouw wordt gerenoveerd en verbouwd tot een duurzaam kantoorgebouw. De oplevering van het gebouw staat gepland voor het derde kwartaal van volgend jaar. Het wordt het nieuwe hoofdkantoor van DNV GL’s energietak, waar wereldwijd 2.500 energie-experts werken, en het grootste kantoorgebouw van DNV GL in Nederland.
