Author Archives: Frank Stouthart

Wat is dit voor gereedschap?

Gepubliceerd op

In deze ‘Raad het Gereedschap’ stoken we het vuurtje flink op. Dat werd vroeger met dit hulpmiddel gedaan. Hoe heet het? Stuur je antwoord voor 12 oktober a.s. naar redactie@merlijnmedia.nl en maak kans op een fraaie set schroevendraaiers met ergonomische handgrepen om de gewrichten te ontlasten (t.w. van 50 euro), ter beschikking gesteld door Gedore Technag.

Uitslag vorige prijsvraag
Het gereedschap waar we de vorige keer naar vroegen is een soldeerklem. Bennie Reuling uit Nieuw-Wehl meldde ons dat hij het getoonde gereedschap ‘tot in den treure heeft gebruikt om de stroken die overbleven van een plaat zink om te toveren tot een zinken hemelwaterbuis. De werkwijze was als volgt: eerst de platen op de juiste breedte knippen, dan walsen met een zetkantje en hierna de buis in het getoonde gereedschap klemmen om de langsnaad te solderen.’ Bennie Reuling heeft inmiddels de set schroevendraaiers van Gedore Technag ontvangen.

Ketelfabrikant plant 15 bomen voor elke hr-ketel

Gepubliceerd op

Nefit Bosch introduceert een CO2-compensatieprogramma voor zijn gasketels. Consumenten die dit najaar een hr-ketel aanschaffen of huren, kunnen de CO2-uitstoot laten compenseren. Daarnaast biedt de fabrikant bij alle hr-ketels, warmtepompen en zonneboilersystemen een financieel voordeel dat kan oplopen tot 375 euro. De actie loopt van 15 september tot en met 31 december 2020.

Nefit Bosch is de eerste verwarmingsproducent in Nederland die gebruikers deze mogelijkheid biedt. Ook internationaal zijn er grote ambities: moederbedrijf Bosch ligt op koers om nog dit jaar als eerste industriële onderneming wereldwijd CO2-neutraal te werken.

Cv-ketel blijft dominant
Het afgelopen jaar werd een recordaantal cv-ketels verkocht: 450 duizend, bijna 5 procent meer dan in het jaar ervoor. In 2030 wil Nederland 49 procent minder CO2 uitstoten dan in 1990. Warmtepompen zijn onmisbaar om dit doel te halen, denken ze bij Nefit Bosch. “Wij hebben alle oplossingen in huis om elektrisch of hybride te verwarmen. Maar voor veel consumenten is een warmtepomp gewoon nog een stap te ver”, constateert Jan Blom van Nefit Bosch. “Ook de grote groep die bij vervanging kiest voor een cv-ketel willen we de mogelijkheid bieden CO2-neutraal te verwarmen. Want hoe energie-efficiënt de nieuwe generatie hr-ketels ook is, bij het stoken op gas komt CO2 vrij: gemiddeld zo’n 2.500 tot 3.000 kg per huishouden per jaar.”

Bomen voor ketels
Nefit Bosch biedt consumenten die kiezen voor een hr-ketel nu de mogelijkheid de CO2-uitstoot laten compenseren door het jaarlijks planten van bomen. Een boom kan, afhankelijk van de variabelen, in totaal zo’n 200 kg CO2 opnemen. Voor elke deelnemer laat Nefit Bosch gemiddeld 15 bomen planten om de CO2 van de hr-ketel weer uit de lucht te halen. Dat gebeurt op plekken in Europa waar het hardst nodig is, zoals door ontbossing getroffen gebieden in Spanje. Daarnaast gaat het om natuurherstel op verschillende plekken in Nederland. Het eerste jaar is voor rekening van Nefit Bosch. Consumenten hebben de mogelijkheid de compensatie jaarlijks te verlengen. “Iedereen kan volgen wat we doen en wat het oplevert”, zegt Jan Rijnen van Nefit Bosch. “Het online dashboard van onze partner Land Life Company biedt precies de transparantie die wij nodig vinden bij CO2-compensatie. We kijken ook naar de mogelijkheden om de CO2-compensatie in de toekomst een permanent karakter te geven.”

Tot 375 euro retour
Naast CO2-compensatie ontvangen deelnemers €75,- retour bij een nieuwe Nefit hr-ketel. Voor een gasloze oplossing, een elektrische warmtepomp of een zonneboiler, is dat € 150,-. Het totale voordeel kan voor een hybride systeem met zonne-energie oplopen tot € 375,-. Oude cv-ketels die worden afgedankt, kunnen voor 90% worden gerecycled. Installateurs kunnen hiervoor het hele jaar kosteloos gebruikmaken van de vorig jaar geïntroduceerde Recycle Service van Nefit Bosch.

3-in-1 oplossing verwijdert lucht en vuil uit systeemwater

Gepubliceerd op

Spirotech introduceert de SpiroCross XC-M, een nieuwe oplossing voor hydraulische balancering, automatische luchtverwijdering en magnetische vuilafscheiding. Deze 3-in-1 oplossing helpt de systeemwaterkwaliteit in verwarming- en koelsystemen te optimaliseren. Door de toegevoegde magneet werkt de oplossing effectiever en efficiënter, aldus de fabrikant.

Voor het rendement van moderne energie-efficiënte verwarmings- en koelsystemen is een optimale hydraulische balancering vereist. Deze systemen presteren alleen optimaal als lucht en vuil uit het systeemwater worden verwijderd. Circulerende lucht en luchtbellen veroorzaken na verloop van tijd corrosie en oxidatie, terwijl vuil en andere verontreinigingen de doorstroming verstoren. Als gevolg hiervan gaan verwarming- en koelsystemen minder efficiënt werken en neemt het energiegebruik toe.

Automatische lucht- en vuilverwijdering
De nieuwe SpiroCross XC-M van Spirotech is een, volgens de fabrikant, kosteneffectieve oplossing voor het efficiënt hydraulisch balanceren en het effectief verwijderen van lucht, vuil en magnetische deeltjes uit systeemwater. Ontworpen met behulp van ‘Computational Fluid Dynamics’ analyses en voorzien van een robuuste stalen behuizing, kan de SpiroCross XC-M gedurende lange tijd de installatieprestaties optimaliseren. De vuilafscheider heeft een 360-graden draaibare aftap om vuil en magnetiet eenvoudig te verwijderen, zonder dat de unit hoeft te worden geïsoleerd, of de watertoevoer hoeft te worden afgesloten.

Sensoren voor temperatuurmeting
Het SpiroCross-assortiment van Spirotech bestaat uit diverse modellen voor hydraulische balancering en de verwijdering van lucht en vuil uit systeemwater in verschillende soorten installaties. Nu zijn deze drie functies gecombineerd in de SpiroCross XC-M. Tevens heeft deze nieuwe SpiroCross vier montagepunten voor sensoren, om temperatuurmetingen uit te voeren in verwarmings- en koelsysteem die met een onafhankelijk regelsysteem zijn uitgerust.

Installatiepositie
De SpiroCross XC-M wordt tussen het primaire en secundaire circuit geïnstalleerd, voor een optimale balancering van het verwarmings- of koelsysteem. De efficiëntie van gecombineerde lucht- en vuilafscheiding is afhankelijk van de positie in het systeem. Luchtafscheiders presteren het beste op het hoogste punt in de aanvoerlijn van de ketel. Vuilafscheiders bieden juist optimale bescherming wanneer ze in de retourleiding van het systeem worden geplaatst, net vóór de pomp. De SpiroCross XC-M combineert de voordelen van beide posities voor optimale verwijdering van lucht en (magnetisch) vuil.

Toch acties bij Biddle vanwege mogelijke ontslagen

Gepubliceerd op

Er komen mogelijk toch acties bij ventilatiesysteembouwer Biddle in het Friese Kootstertille. Het Britse moederbedrijf van Biddle, Carver Group, wilde zeventien mensen ontslaan, maar zag daar twee weken geleden onder druk van de vakbonden vanaf. Biddle weigert nu echter harde garanties te geven over het uitblijven van nieuwe ontslagen.

Wilma Nieveen, bestuurder FNV Metaal: “Het personeel voelt zich bespeeld. De eerder gegeven werkgaranties blijken nu sprookjes te zijn.”

Volgens de Britse directie was het ontslaan van de zeventien mensen noodzakelijk om een aantal besparingen door te voeren. FNV en CNV konden niet controleren of die ontslagen nodig waren, omdat het bedrijf geen inzicht in de cijfers wilde geven. De bonden hebben zich steeds verzet tegen de gedwongen ontslagen.

Garanties
Daarnaast wilden de bonden garanties over het behoud van banen in de toekomst. Linda Slagter, bestuurder CNV Vakmensen: “Die garanties zijn vorige week mondeling aan de OR van Biddle gegeven, maar toen we vroegen die zwart op wit te zetten, kwam de directie er weer op terug. Dat geeft natuurlijk geen vertrouwen en daardoor neemt de onrust onder het personeel toe.”

Acties
De medewerkers bereiden nu samen met de bonden acties voor. Nu er geen baangaranties worden gegeven voor de komende twaalf maanden, moet de werkgever volgens de bonden de medewerkers de zekerheid geven van een goed sociaal plan. Nieveen: “De mensen die in de toekomst ontslagen worden, hebben recht op een goede vertrekregeling die we in een sociaal plan kunnen vastleggen.”

Van E naar A+ met hybride warmtepompen

Gepubliceerd op

Ruim honderd jaren 60-woningen in Blerick maken een stap van energielabel E naar A+ door over te schakelen op hybride warmtepompen. De keuze viel op hybride omdat de meeste woningen enkele jaren geleden al een nieuwe hr cv-combiketel kregen. De warmtepomp maakt gebruik van buitenlucht en van de afgevoerde ventilatielucht als extra energiebron. Doordat de ventilatie retourlucht wordt toegevoegd aan de inkomende luchtstroom van buiten, hoeft er niet harder te worden geventileerd om aan de warmtevraag te voldoen.

De toe te passen hybride opstelling heeft geen separate buitenunit, zodat er buiten geen sprake is van geluidsoverlast. Bovendien is er minder installatiewerk nodig. De warmtepomp kan gecombineerd worden met een speciale dakdoorvoer, waardoor de luchttoevoer en -afvoer esthetisch weggewerkt worden in het dakvlak. Het betreft de monobloc HP-M 25 i lucht/water warmtepomp van Itho Daalderop, die met elk merk/type cv-ketel zijn te combineren.

Zonnepanelen en isolatie
De 124 eengezinswoningen krijgen verder acht zonnepanelen, de gevels worden geïsoleerd en er komen nieuwe, geïsoleerde daken op met een Rc-waarde van 6. De renovatiewerkzaamheden zijn in juni dit jaar gestart. De oplevering van de gerenoveerde woningen staat gepland voor begin 2021.

“5 procent volumedaling door coronacrisis”

Gepubliceerd op

De technieksector verwacht in 2021 een volumedaling van zo'n 5 procent door de coronacrisis. “Toch zal de schade ten opzichte van andere sectoren meevallen”, zei Doekle Terpstra vanmorgen bij BNR, De voorzitter van Techniek Nederland verwacht geen gedwongen ontslagen, maar eerder dat het bestaande tekort aan mensen voorlopig niet zal verdwijnen.

In de utiliteitsbouw zal de grootste klap vallen met een volumedaling van 7 procent. “In de woningbouw blijft de terugval beperkt tot 2 procent”, zei Terpstra. “Maar we zullen uiteindelijk snel herstellen. De bedrijven zullen de volumedaling opvangen in de flexibele schil.”

Sector van de toekomst
Terpstra benadrukte verder dat de techniek de sector blijft van de toekomst. “Ik denk dat bedrijven er alles aan zullen doen om de volumedaling op te vangen zonder afstand te nemen van mensen. Want iedereen weet dat die mensen weer ontzettend hard nodig zijn op het moment dat het herstel er is. Nieuwe mensen zijn wat dat betreft ook weer van harte welkom. Maar zorg ervoor dat deze sector in worst case een beroep kan doen op een NOW-regeling in 2021.”

Aardwarmte kan voorzien in ruim een kwart van warmtevraag woningen

Gepubliceerd op

Op basis van de huidige inzichten kunnen in de toekomst zo’n 2,6 miljoen huizen en gebouwen met aardwarmte van warmte worden voorzien. Dit blijkt uit de studie WARM die in opdracht van Energie Beheer Nederland (EBN) door Berenschot en Panterra Geoconsultants is uitgevoerd. Ruim een kwart van de warmtevraag van woningen kan door aardwarmte worden voorzien. Bij glastuinbouw gaat het om 58 procent en bij de industrie om 28 procent.

De studie WARM heeft de potentie van aardwarmte in kaart gebracht en dit regionaal gekwalificeerd. Dit is gedaan door de warmtevraag van de gebouwde omgeving, de glastuinbouw en de industrie (met een warmtevraag tot 100 graden Celsius) in kaart te brengen en het ondergrondse potentieel van aardwarmte te onderzoeken. Vervolgens is geanalyseerd waar vraag en aanbod op elkaar aansloten en aardwarmte een kansrijke en betaalbare optie is. Vervolgens is onderzocht of aardwarmte dan ook de meest kostenefficiënte warmtebron is ten opzichte van andere alternatieven voor aardgas.

Goedkoopste alternatief voor aardgas
Het totale potentieel in de gebouwde omgeving, glastuinbouw en industrie bedraagt tezamen 290 PJ (1 PJ staat gelijk aan de verwarming van 30.000 woningen). Voor de gebouwde omgeving is dit 88 PJ, waarvan voor 38 PJ geldt dat aardwarmte het goedkoopste alternatief voor aardgas is. De overige 50 PJ kan ook (gedeeltelijk) door aardwarmte ingevuld worden, al zijn restwarmte of een lage temperatuur warmtebron voor deze buurten het goedkopere alternatief. Aardwarmte kan daarnaast ook een rol spelen in de verduurzaming van de glastuinbouw en de industrie, respectievelijk gaat het om 55 PJ en 147 PJ.

Masterplan Aardwarmte
WARM is één van de acties afkomstig uit het Masterplan Aardwarmte in Nederland. Het Masterplan buigt zich over de vraag hoe aardwarmte, warmtenetten en de warmtevraag zich optimaal in samenhang kunnen ontwikkelen. Daarbij geeft het plan een analyse van de huidige situatie en een routekaart met acties voor alle partijen om de gestelde ambities te behalen.

Viega ziet af van deelname aan komende ISH vanwege Covid-19

Gepubliceerd op

Viega zal volgend jaar niet deelnemen aan de ISH, de belangrijkste internationale vakbeurs voor de sanitair- en HVAC-branche. De verantwoordelijkheid en zorgplicht die het bedrijf ten aanzien van medewerkers en marktpartijen voelt, gaven de doorslag. “Voor de directie van Viega vormen de gezondheid en veiligheid van iedereen die betrokken is bij de ISH een absolute prioriteit. De uiterst dynamische en enigszins onvoorspelbare pandemiesituatie die veroorzaakt wordt door Covid-19 brengt een onberekenbaar risico met zich mee. Met pijn in het hart hebben we daarom besloten om af te zeggen voor deelname aan de belangrijkste vakbeurs voor onze industrie”, aldus Dirk Gellisch, CEO business unit Global Sales van Viega.

In verband hiermee heeft de directie ook besloten dat Viega tot de zomer 2021 aan geen enkel andere (inter)nationale vakbeurs zal deelnemen aan andere. Viega werkt momenteel aan concepten om in nauw contact te blijven met marktpartners om nieuwe producten te presenteren.

Update CO-certificering: “Doe het goed of doe het niet”

Gepubliceerd op

Op 28 mei 2019 heeft de Tweede Kamer een wetsvoorstel aangenomen om het werken aan gasverbrandingsinstallaties te reguleren, de wettelijke certificeringsregeling. En op 25 juni heeft de Eerste Kamer ook met dit wetsvoorstel ingestemd. In deze wettelijke certificeringsregeling voor bedrijven is vastgelegd dat de wettelijke certificeringsregeling ingaat na de zomer van 2020. Dat betekent dat vanaf begin 2022 alleen nog vakbekwame installatiemonteurs werkzaamheden aan (gas)verbrandingsinstallaties mogen uitvoeren. Er geldt weliswaar een overgangstermijn van 1,5 jaar, maar verkijk je daar niet op. In die 1,5 jaar moeten alle installatiemonteurs in Nederland hun Vakmanschap aantonen door middel van een theorietoets en een praktijkexamen, en moeten bedrijven een officieel geaccrediteerd BRL 6000-25 of KIWA certificaat behalen. 

De invoering van de verplichte certificering heeft nogal wat beroering teweeggebracht, zoals wij ook konden merken op onze Social Mediakanalen. Een deel van installateurs staat vierkant achter het plan en was dan ook erg teleurgesteld toen de ingangsdatum herhaaldelijk werd verschoven. Zo noemde Wilmen Kanis het een “slechte zaak”. Theo Brouwers ging nog een stapje verder en klonk ook sceptisch over het hele initiatief: “Typisch Nederlands! Iets willen invoeren en het vervolgens steeds uitstellen. Het brengt ook nog eens hoge kosten met zich mee en je zal zien als het dan na jaren wordt ingevoerd, er niet of bijna niet wordt gehandhaafd. Doe het goed of doe het niet.” Een deel van de installateurs liet ook al gelijk blijken helemaal geen heil te zien in de verplichte certificering. Zoals Klaus Petersohn, die na het laatste uitstel reageerde met: “Wie gaat het sowieso controleren? Ik ben blij dat ik [voorlopig] van deze geldklopperij af ben.”

Techniek Nederland wil installateurs de helpende hand bieden en heeft daarvoor een Handboek CO-certificering opgesteld. Voor meer informatie: https://www.technieknederland.nl/nieuwsberichten/het-model-kwaliteitshandboek-co-certificering-nu-beschikbaar.

 

Terpstra: “Uitgeklede NOW komt op verkeerde moment”

Gepubliceerd op

De Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW) krijgt per 1 oktober een vervolg. Het kabinet verlengt de regeling met drie periodes van drie maanden. Vanaf 2021 wordt de regeling soberder. Bovendien komen er minder bedrijven voor in aanmerking. Techniek Nederland is kritisch over de versobering na 1 januari. Voorzitter Doekle Terpstra: “De technieksector zit laat in de cyclus. Onze leden zullen pas begin volgend jaar de klappen krijgen van deze crisis. Juist dan wordt het moeilijker om in aanmerking te komen voor NOW én de vergoeding gaat omlaag.”

Tot het eind van dit jaar komen bedrijven in aanmerking voor steun als hun omzet met minstens 20% is gedaald. Vanaf 1 januari 2021 ligt die grens bij een omzetdaling van 30%. De maximale vergoeding van de loonkosten is eerst nog 80%. Vanaf 1 januari 2021 gaat de vergoeding eerst omlaag naar 70% en drie maanden later naar 60%.

“Uitgeklede NOW komt precies op het verkeerde moment”
Het kabinet bouwt de tegemoetkoming voor loondoorbetaling in stappen af. Die aanpak moet bedrijven aansporen om zich aan te passen aan de nieuwe economische realiteit. Terpstra heeft daar begrip voor, maar wijst op het bijzondere karakter van de technieksector. “Wij zijn geen krimp- maar een groeisector. Onze langetermijnvooruitzichten zijn nog altijd positief. Wij hebben een regeling nodig die bedrijven door de storm heen helpt én ervoor zorgt dat wij onze technische vakmensen kunnen behouden. Een uitgeklede NOW komt voor ons begin volgend jaar precies op het verkeerde moment. Juist dan hebben wij een volwaardige regeling nodig”’ Volgens de voorzitter zou het kabinet maatwerk moeten leveren. De NOW moet vanaf januari 2021 extra ruimte bieden voor laat-cyclische sectoren zoals de installatiebranche.

Deel- en Omscholings-NOW
Techniek Nederland heeft de afgelopen maanden samen met andere organisaties gepleit voor een Deel- en Omscholings-NOW. De voorman van de installatiebranche is blij dat het kabinet die oproep voor een belangrijk deel heeft overgenomen. Terpstra: “Om- en bijscholing zijn cruciaal in deze crisis. Zo kunnen we werknemers behouden voor de techniek. En dankzij omscholing kunnen vakmensen instromen vanuit branches waar de vooruitzichten op de arbeidsmarkt minder goed zijn.”

Sterker en groener uit de crisis
De technieksector heeft veel behoefte aan werknemers met green skills. De energietransitie vraagt om zulke vakmensen. Terpstra: “Als we nu mensen bijscholen en werknemers uit krimpsectoren klaarstomen voor de groene installatiebranche, komen we sterker uit de crisis tevoorschijn. Ons opleidingsfonds en onze scholingsbedrijven hebben daar de kennis en de organisatie voor in huis. Onze opleidingsinfrastructuur staat als een huis.” Voor het begeleiden naar nieuw werk en voor (om)scholing stelt het kabinet meer dan 1 miljard euro beschikbaar.

De belangrijkste wijzigingen in de NOW 3
NOW 3 geldt tot 1 juli 2021 (3 periodes van 3 maanden).
Het minimale omzetverlies om aanspraak te kunnen maken op de regeling is vanaf 1 oktober 20% en gaat vanaf 1 januari 2021 naar 30%.
De steun over 9 maanden kent een geleidelijke afbouw van vergoedingspercentages: van 80% naar 70% naar 60%.
Tegenover de afbouw van de vergoeding staat de mogelijkheid om de lonen te laten dalen. De loonsom mag eerst met 10% en daarna met 15% en 20% omlaag zonder verlies van de subsidie.
De korting die in de NOW 2 wordt toegepast op het moment dat er sprake is van bedrijfseconomisch ontslag vervalt.

Overige maatregelen
Het kabinet verlengt ook de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo), de Tegemoetkoming Vaste Lasten MKB (TVL) en de mogelijkheid van belastinguitstel. Daarnaast maakt het kabinet op Prinsjesdag de details bekend van een Groeifonds om investeringen aan te jagen.

BAM bouwt koeltorengebouw voor chipfabrikant

Gepubliceerd op

BAM heeft van chipfabrikant NXP opdracht gekregen om voor haar productiefaciliteit in Nijmegen een nieuw koeltorengebouw te realiseren. De opdracht behelst de realisatie van het gebouw en alle elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties, evenals aanpassingen van een deel van de infrastructuur tussen het nieuwe koeltorengebouw en de bestaande gebouwen en faciliteiten. BAM start in september 2020 met de uitvoering. De bouw neemt circa twee jaar in beslag.

Omdat voor de realisatie van het koeltorengebouw meerdere disciplines benodigd zijn, heeft BAM al in de aanbesteding gekozen voor een integrale aanpak. BAM Industrie en BAM Infra trekken zowel in de voorbereiding als in de uitvoering gezamenlijk op. BAM Industrie is verantwoordelijk voor de aanleg van alle elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties. BAM Infra voert de bouwkundige werkzaamheden uit, waaronder de realisatie van de warm- en koudwaterbassins en het pompgebouw.

Om het productieproces van NXP niet te verstoren heeft NXP in overleg met BAM gekozen voor een gefaseerde uitvoering.

Ander relevant nieuws van onze redactie

BAM verwerft opdracht voor onderhoud gebouwinstallaties Rijksgebouwen

BAM Bouw en Techniek heeft opdracht gekregen voor het onderhoud aan elektrotechnische en klimaattechnische gebouwinstallaties in Rijksgebouwen. Onderdeel van de ...

Verder Lezen

BAM gaat installaties van mboRijnland beheren en onderhouden

BAM Bouw en Techniek – Regio Zuidwest gaat in opdracht van mboRijnland het beheer en onderhoud uitvoeren aan de elektrotechnische ...

Verder Lezen

BAM laat sensor ontwikkelen om binnenklimaat automatisch te optimaliseren

BAM heeft een sensor laten ontwikkelen die het binnenklimaat meet en verschillende functies van het gebouw aanstuurt. De sensor wordt ...

Verder Lezen

BAM gaat Centraal Museum Utrecht duurzaam beheren en onderhouden

BAM gaat het technisch beheer van en onderhoud aan het Centraal Museum Utrecht uitvoeren. Het contract dat hiervoor is afgesloten ...

Verder Lezen

Scholen zorgen voor run op CO2-meters

Gepubliceerd op

Sinds het einde van de zomervakantie stijgt de vraag naar CO2-meters flink, melden verschillende leveranciers. Vooral scholen schaffen het apparaatje aan sinds het RIVM ze adviseerde te checken of hun ventilatie op orde is.

Een meerderheid van de scholen in Nederland dateert van vóór het bouwbesluit van 2012 en heeft geen mechanische ventilatie. Zij zijn voor frisse lucht afhankelijk van het openen van ramen en deuren. Met een CO2-meter kan op een relatief eenvoudige manier gemeten worden hoe het met de luchtkwaliteit in een ruimte gesteld is.
De meter wordt gezien als een tijdelijk goedkoop alternatief om iets aan de ventilatie te doen. Een ventilatiesysteem vervangen of aanpassen vergt een forse investering. Op nieuwe scholen, vanaf 2015, is een CO2-meter overigens verplicht.

2 miljoenste CVE ventilatie-unit

Gepubliceerd op

Itho Daalderop heeft haar 2 miljoenste CVE ventilatie-unit geproduceerd. Vorig jaar was het al 50 jaar geleden dat deze ventilatiebox in de Nederlandse markt werd geïntroduceerd.

De afgelopen jaren zag Itho Daalderop de verkoop van de CVE flink stijgen, mede omdat er sprake is van een flinke groei in de vervanging van CVE boxen in met name de particuliere markt. ‘Het bewustzijn is gegroeid bij de bouw- en installatiemarkt. Maar ook door de consument wordt een ventilatiesysteem inmiddels meer en meer beschouwd als de longen van zijn huis’, aldus de fabrikant.

Naast de jarenlange doorontwikkeling van de CVE brengt Itho Daalderop vandaag de dag een grote range aan ventilatie-oplossingen op de markt, die beschikken over warmteterugwinning. Ze zijn vraaggestuurd, per zone of apart per ruimte te regelen.

‘Verduurzamen woning voor vrijwel niemand rendabel’

Gepubliceerd op

Zonder aanvullend beleid zal de bijdrage van huiseigenaren aan het halen van het Klimaatakkoord fors minder zijn dan waar de overheid nu mee rekent. Met de huidige investeringslasten en regelingen is verduurzamen voor vrijwel niemand rendabel: niet veel huishoudens zullen hun woning kunnen verduurzamen zonder hun totale woonlasten te verhogen. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving uit onderzoek naar kosten en opbrengsten van de verduurzaming van eigen woningen.

Nederlandse woningen moeten in 2050 energieneutraal zijn, zo staat in het Klimaatakkoord. Enkele voorlopers daargelaten wachten de meeste eigenaren met het verduurzamen van hun woonhuis, omdat ondanks de subsidies de investeringen te groot zijn, ook op de lange termijn. En mocht het al lukken om de kosten voor verduurzaming terug te verdienen met een lagere energierekening, dan duurt dat heel lang.

Zowel korte als lange termijn
Dit PBL-onderzoek, dat is uitgevoerd met input van de Amsterdam School of Real Estate (ASRE), vergelijkt de huidige energierekening van verschillende typen huishoudens met de energierekening na verduurzaming, vermeerderd met de investeringslasten. De effecten van verschillende beleids- en financieringsinstrumenten op de woonlasten zijn voor zowel de korte als de lange termijn bekeken. De bestaande en voorgenomen terugleververgoeding voor (teveel) opgewekte stroom uit zonnepanelen en de mogelijk nieuwe gebouwgebonden financiering zijn daarbij meegenomen.

Niet financieel aantrekkelijk
Gemiddeld gezien hebben eenpersoonshuishoudens met afstand de laagste energierekening, en daarmee ook het kleinste budget voor een woonlastenneutrale verbouwing. Maar ook grootverbruikers - gezinnen met wat oudere kinderen - kunnen hun woning niet zonder meer woonlastenneutraal verduurzamen.
Maar ook wanneer verduurzaming woonlastenneutraal is, hoeft deze niet financieel aantrekkelijk te zijn. Een huishouden dat zijn woning verbetert van energielabel D naar energieneutraal in combinatie met energielabel B (dus gasloos, veel zonnepanelen en een warmtepomp) met een voordelige lening, ziet zijn totale woonlasten maandelijks met 50 euro dalen. Zelfs over een periode van 30 jaar is die besparing niet genoeg om de investering van 35.000 euro terug te verdienen.

Kosten moeten nog ver dalen
Zonder extra subsidies is de verduurzaming van het eigenwoningbezit financieel gezien voorlopig dus niet haalbaar. Voor veel huishoudens zal gelden dat afwachten de voordeligste, en wellicht ook de verstandigste optie is. Het is de vraag of verduurzamen in de toekomst als gevolg van innovaties en standaardisatie wél financieel aantrekkelijk wordt. Hiervoor zullen de kosten namelijk nog ver moeten dalen.

Juridische instrumenten
Naast het subsidiëren van de verduurzaming van de eigen woning kan de overheid ook juridische instrumenten inzetten, bovenop het nu al verplicht overleggen van een energielabel bij de verkoop van een woning. Binnen de huidige regelgeving is het echter niet zomaar mogelijk om verduurzamende maatregelen in bestaande woningen te verplichten. Daarbij komt dat verplichtingen, zelfs wanneer deze gepaard gaan met subsidies, niet garanderen dat de energietransitie voor iedereen betaalbaar zal zijn. Verder onderzoek is nodig om deze mogelijkheden beter in kaart te brengen.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Nieuw, duurzaam kantoorpand voor Wolf Energiesystemen

Gepubliceerd op

Om ruimte te geven aan de verdere groei en toekomstplannen is het team van Wolf Energiesystemen per juli 2020 gevestigd in een nieuw en duurzaam kantoorpand.

De afgelopen jaren heeft Wolf zich ontwikkelt van leverancier met een focus op luchtbehandeling en ventilatie, naar sparringpartner en realisator van totaalconcepten voor de utiliteit. Daarnaast vormen de producten en systemen op het gebied van verwarmen, koelen en ventileren voor de particuliere sector een succesvol onderdeel van de onderneming.

Showroom
De nieuwe locatie biedt ruimte voor onder meer een kantoorgedeelte en showroom. In eerste instantie worden op de bovenverdieping 25 werkplekken gerealiseerd met daarnaast nog 3 ruimtes, die multifunctioneel ingezet worden voor flexwerkplekken of als spreekkamer. Met de showroom ontstaan er betere mogelijkheden om trainingen te geven en kunnen bezoekers uit zowel het professionele segment als particulieren duidelijker zien welke oplossingen mogelijk zijn. Niet alleen in de showroom zijn de producten te zien. Verschillende producten uit het Wolf assortiment die bijdragen aan een gezond binnenklimaat zijn in werking te zien.

Gezond en comfortabel binnenklimaat
Bij de ontwikkeling van het nieuwe pand zijn de thema’s een gezond binnenklimaat en energieneutraliteit in gebruik het uitgangspunt geweest. Daarvoor zijn verschillende maatregelen getroffen. Het pand is ontworpen met het Programma van Eisen Gezonde Kantoren met label A als uitgangspunt op nagenoeg alle onderliggende thema’s. Het hele pand is voorzien van zonwering om een zo laag mogelijke koellast te creëren. Voor het creëren en behouden van een optimaal binnenklimaat is een luchtbehandelingskast geselecteerd met energielabel A+ met een lage luchtsnelheid en een zo hoog mogelijk rendement. De nieuwste generatie EC-ventilatoren zorgen naast een hoog rendement voor een lager geluidsniveau. Daarnaast wordt het pand gekoeld en verwarmd door lucht-waterwarmtepompen met natuurlijk koudemiddel. De Wolf regeltechniek waarborgt lage exploitatiekosten en eenvoudige monitoring en onderhoud. De energie voor de installaties wordt duurzaam opgewekt. Zo is het dak van het pand volledig bedekt met pv-panelen en zijn zonnecollectoren geïnstalleerd, uiteraard ook van eigen fabricaat.
Voor een comfortabel binnenklimaat is ingezet op vloerverwarming en –koeling, welke in verschillende zones wordt geregeld. Ook is er gekozen voor een variabel volumesysteem, waarmee naar behoefte geventileerd wordt op basis van comfort. Dit zorgt voor een minimaal energiegebruik en tegelijkertijd voor een optimaal binnenklimaat.

Toekomstgericht
De duurzame ideologie van Wolf strekt zich ook verder dan alleen het kantoorpand. Medewerkers worden gemotiveerd om te kiezen voor duurzamere manieren van vervoer. Zo worden er laadpalen voor elektrische auto’s geplaatst, voorbereid op het volledig elektrificeren van het wagenpark de komende jaren. Ook is een fietsenstalling gerealiseerd, met een laadmogelijkheid voor e-bikes en een douchemogelijkheid voor de medewerkers in het pand.
De huisvestingsplek heeft direct impact op de CO2-footprint. De reisafstanden voor de medewerkers is hiermee beperkt gebleven aangezien veel medewerkers in en in de directe omgeving van Kampen wonen. Daarnaast is er voor een plek gekozen waar een NS-station op loopafstand te bereiken is.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Methode voor betaalbaar energieneutraal bouwen nogmaals geïntroduceerd

Gepubliceerd op

Omdat eerder geplande events dit voorjaar vanwege het coronavirus zijn uitgesteld, wordt AZEB in september en oktober nogmaals geïntroduceerd. Dit gebeurt op een online en een live beurs en met een cursus. Het AZEB-project (Affordable Zero Energy Buildings) heeft nagenoeg alle bestaande oplossingen voor betaalbaar energieneutraal bouwen in kaart gebracht. De AZEB-routekaart leidt bedrijven samen met hun opdrachtgevers naar het optimum tussen kosten en kwaliteit bij nieuwbouw en renovatieprojecten. Deze nieuwe methode is in een Europees project ontwikkeld onder leiding van vereniging DNA in de Bouw.

In drie jaar tijd zijn door 8 organisaties uit 6 EU-landen bewezen oplossingen verweven tot een nieuwe geïntegreerde aanpak: de AZEB-routekaart. Deze leidt opdrachtgevers, ontwerpers en bouwers in 17 stappen naar een betaalbaar energieneutraal gebouw met voorspelbare prestaties en kwaliteit, aldus de initiatiefnemers. ‘De werkelijke gebruikskosten zijn leidend. Aantoonbare kwaliteit en blijvend lage kosten effenen de weg voor betaalbare projectfinanciering. Voorspelbare kwaliteit maakt energieneutraal bouwen echt betaalbaar.’

Geen universele standaardoplossing
‘Er bestaat geen universele standaardoplossing voor energieneutraal bouwen. Aan het begin van een project moeten honderden besluiten worden genomen door de initiatiefnemer. Het zijn besluiten die vanuit elk perspectief ook weer een andere invulling kunnen krijgen, denk aan de architectonische invalshoek, de installatietechnische kant, de randvoorwaarden van de omgeving van het gebouw. In de huidige praktijk worden deze besluiten vaak genomen zonder de samenhang te begrijpen en zonder de effecten op de gebruiksfase in beeld te hebben. Door de AZEB-routekaart te volgen komt een ontwerpteam samen met de initiatiefnemer wel tot een afgewogen beslisproces en vormen expliciete kwaliteitsafspraken de kaders van het project. Maatgevend hierin is de integrale gebouwprestatie. Die borgt de gebruikerstevredenheid tot na oplevering.’

Meer dan een stappenplan
De AZEB-methode is volgens de initiatiefnemers meer dan alleen een stappenplan. ‘Het is een handreiking voor een structurele verandering van projectaanpak en bedrijfsvoering. De AZEB-routekaart behelst alle projectfases, van initiatief tot gebruik & onderhoud. Deze zijn aangevuld met twee stappen op organisatieniveau: projectevaluatie en ketenintegratie. Immers zijn de ervaringen uit een project goud waard als je deze inzet om bedrijfsprocessen te optimaliseren. Dat verhoogt de impact van een bedrijf. Praktische hulpmiddelen om de stappen in praktijk toe te passen maken deel uit van de AZEB-methode. De routekaart is ontwikkeld voor nieuwbouw en ook voor renovatie bruikbaar.’

Kennismaken met AZEB
In september en oktober zijn er opnieuw kansen om kennis te maken met AZEB. Tijdens de online beurs Building Holland Digital op 10 september staan nieuwe trends en innovaties op het gebied van de energietransitie centraal. AZEB verzorgt de breakout sessie ‘Betaalbaar BENG met voorspelbare hoge gebouwkwaliteit’ van 11.30 tot 12.00 uur. Aanmelden op https://www.buildingholland.online/programma-energietransitie/
Kennisinstituut KERN verzorgt op 18, 21 en 28 september en op 5 oktober de 4-daagse AZEB-training. In deze training op niveau HBO+ leert de cursist in 17 stappen om betaalbaar (bijna) energieneutraal te bouwen en te renoveren en maak hij intensief kennis met integraal projectmanagement. Er zijn nog enkele plekken beschikbaar. Meer informatie op https://kennisinstituutkern.nl/azeb-training-2020/
Het eerder geplande AZEB-slotcongres met binnen- en buitenlandse sprekers vindt nu plaats op 27 oktober van 13 tot 17 uur tijdens de beurs Building Holland 2020 in Amsterdam. Meer informatie en gratis inschrijven: https://www.duurzaamgebouwd.nl/agenda/20201027-azeb-slotcongres.

Op onze nieuwsbrief abonneren

‘Neem ook systemen voor vloerverwarming mee in het Energielabel voor woningen’

Gepubliceerd op

Tegelzettersorganisatie Bovatin heeft een open brief gestuurd aan de Tweede Kamer, waarin gevraagd wordt om ook vloerverwarmingssystemen mee te wegen in het Energielabel voor woningen. De organisatie beveelt de ‘klimaatregelende tegelvloersystemen’ aan. Daarbij worden Duitse metingen aangehaald, die laten zien dat er tot 50% bezuinigd kan worden op energiekosten.

‘Het Energielabel voor woningen houdt rekening met typen hr‐ketels, (drie)dubbel glas en andere vormen van woningisolatie, maar niet met een verantwoord afgiftesysteem van warmte en koeling in woningen, zoals de klimaatregelende tegelvloer’, betoogt Bovatin in de brief. ‘Voor de andere onderwerpen is bovendien een waaier aan subsidie‐ en belastingregelingen. ‘De brancheorganisatie vraagt daarom aandacht voor het onderwerp ‘afgiftesysteem vloerverwarming en ‐koeling’ en wil dat dit onderwerp wordt meegenomen in de herijking van het Energielabel en in de criteria van de subsidie‐ en belastingregelingen wordt opgenomen.

‘Volgens Duits onderzoek* kan de klimaatregelende tegelvloer tot 50% energiebesparing opleveren’, legt Bovatin uit. ‘Hierbij moet wel opgelet worden dat vloerverwarming/vloerkoeling niet gecombineerd wordt met een isolerende vloerafwerking, zoals tapijt, laminaat of hout. Dat staat namelijk min of meer gelijk aan het inpakken van je radiatoren met isolatiemateriaal. Ook bij vloerkoeling zijn de verschillen tussen de watertemperatuur en de gewenste kamertemperatuur slechts een paar graden, waardoor met een isolerende vloerafwerking er van koeling geen sprake zal zijn.’

*) De vermogenstests overeenkomstig DIN EN 1264 zijn uitgevoerd door de Universität Stuttgart, IGE, testrapportnummer L.1210.P.957.SCH, en zijn opgenomen in http://www.bekotectherm. nl/downloads/555271_BT_Handbuch_NL.pdf , pagina 75 e.v.

Op de website www.MeerwaardeVanTegels.nl informeert Bovatin over de klimaatregelende tegelvloer.

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

‘Ventilatiesysteem voldoet in veel gebouwen niet aan de eisen’

Gepubliceerd op

In veel gebouwen voldoet de ventilatie niet aan de minimumeisen die het Bouwbesluit stelt. Op basis van een inventarisatie onder gespecialiseerde leden komt Techniek Nederland tot de voorzichtige inschatting dat zeker 20% van de ventilatiesystemen niet naar behoren werkt. In scholen is de situatie ronduit alarmerend, stelt de branchekoepel. Uit onderzoek blijkt dat de ventilatie in een kwart van de schoolgebouwen onvoldoende is. Het RIVM benadrukt dat een goede ventilatie van belang is voor een gezond binnenklimaat.

In veel gevallen voldoet het ventilatiesysteem niet aan de eisen doordat de omstandigheden veranderd zijn. Gebouwen kunnen bijvoorbeeld in de loop van de tijd een andere functie krijgen of een andere bezettingsgraad. Ook een verbouwing kan voor een nieuwe situatie zorgen. Volgens Techniek Nederland zijn controle en aanpassing van het ventilatiesysteem te vaak een sluitpost bij het gebouwbeheer. Dat kan leiden tot een ongezonde werk- of onderwijsomgeving.

Controle vóór de herfst
Bij kouder weer wordt het onaangenaam om ramen of deuren open te zetten. Een goed ventilatiesysteem is dan noodzakelijk om voldoende verse lucht aan te voeren. Techniek Nederland adviseert gebouwbeheerders het ventilatiesysteem in elk geval vóór de herfst te laten controleren en zo nodig te laten aanpassen.

Coronavirus kan lang in slecht geventileerde ruimte aanwezig blijven
Over het verband tussen ventilatie en coronabesmettingen bestaat nog veel onduidelijkheid. Volgens het RIVM is het mogelijk dat het coronavirus in een slecht geventileerde ruimte urenlang aanwezig blijft in fijne vochtdruppels die in de lucht blijven hangen. Het instituut ziet nog geen bewijs dat deze aerosolen het virus ook kunnen overdragen. Aanvullende maatregelen voor ventilatiesystemen zijn volgens het RIVM niet nodig. Wél adviseert het RIVM om recirculatie van lucht in dezelfde ruimte zoveel mogelijk te voorkomen en de lucht voldoende te verversen. Het instituut benadrukt dat goede ventilatie uit het oogpunt van gezondheid altijd belangrijk is.

Onderzoek naar aerosolen
Om het besmettingsrisico van aerosolen te kunnen vaststellen is volgens het RIVM nader onderzoek nodig. De installatiebranche stelt daarvoor kennis beschikbaar. Vooralsnog staat het RIVM op het standpunt dat het belangrijk is om de geldende richtlijnen en onderhoudsinstructies te volgen.

Aanvullende maatregelen zijn mogelijk, maar niet verplicht
Techniek Nederland adviseert wél om aanvullende maatregelen te nemen. Daarmee kan de eigenaar van een gebouw een hoger ‘ventilatievoud’ tot stand brengen. Het ventilatievoud geeft aan hoeveel keren per uur de lucht in een ruimte wordt ververst. Ook is het raadzaam om na te gaan of toepassing van filters en andere luchtreinigende apparaten zinvol is. Deze maatregelen zijn niet verplicht.

Debat in Tweede Kamer
Morgen debatteert de Tweede Kamer over het coronavirus. De oppositie heeft aangekondigd om meer aandacht te vragen voor ventilatiesystemen in de strijd tegen corona.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Stilzwijgend wijzigen ventilatierichtlijn door RIVM verrast Techniek Nederland

Gepubliceerd op

Het RIVM heeft vorige week stilzwijgend de ventilatierichtlijn aangepast. Het advies is om waar mogelijk zoveel mogelijk verse lucht toe te voeren in systemen die gebruikmaken van recirculatie. Aanleiding is het onderzoek van het aantal besmettingen in een verpleeghuis in Maassluis. Techniek Nederland is verrast door het stilzwijgend wijzigen van de ventilatierichtlijn door het RIVM en roept op tot grotere transparantie.

De laatste weken is er veel media-aandacht geweest voor de mogelijke besmetting door aerosolen, de kleine, zwevende druppels die mensen uitstoten bij spreken, zingen en niezen. Er is steeds meer aanleiding om ook deze aerosolen te verdenken van het overbrengen van het coronavirus. Deze mogelijke besmettingsroute werd tot vorige week door het RIVM ontkend.

Verse lucht toevoeren
Nu roept het RIVM op zoveel mogelijk verse lucht toe te voeren in ruimten waar meerdere mensen langere tijd verblijven en daarbij het recirculeren van lucht zo veel mogelijk te vermijden. Er zijn systemen, zoals airconditioning, die lucht in één gemeenschappelijke ruimte recirculeren. Bij dit proces wordt de lucht niet ververst. Hierbij is verspreiding van zowel druppels als eventuele aerosolen verder dan 1,5 meter niet uit te sluiten, hoewel hard bewijs daarvoor nog ontbreekt. Uit voorzorg wordt geadviseerd om recirculatie binnen één ruimte waar meerdere personen gedurende langere tijd bij elkaar zijn zo veel mogelijk te vermijden en de lucht voldoende te verversen.

Gebruik de deskundigheid van de sector
Techniek Nederland doet een dringende oproep aan het RIVM om gebruik te maken van ventilatie-specialisten van onze sector. Voorzitter Doekle Terpstra: “Ventileren is een complex vakgebied. Virologen zouden meer met onze deskundigen en wetenschappers moeten overleggen om tot betere analyses en goede richtlijnen te komen. Ik dring aan op directe, verdergaande samenwerking tussen RIVM en deskundigen uit onze sector.”

Vóór de herfst controleren
Al eerder gaf Techniek Nederland aan dat de ventilatie in veel gebouwen niet aan de minimumeisen van het Bouwbesluit voldoet. Ook in scholen is de situatie zorgwekkend. Uit onderzoek blijkt dat de ventilatie in een kwart van de schoolgebouwen onvoldoende is. Het RIVM benadrukt dat een goede ventilatie van belang is voor een gezond binnenklimaat. Nu komt daar dus bij dat er zoveel mogelijk gebruik moet worden gemaakt van verse buitenlucht.

Aanvullende maatregelen zijn nu al mogelijk, maar niet verplicht
Techniek Nederland en de twee kennisorganisaties in de installatiebranche, TVVL en ISSO, adviseren al langer om aanvullende maatregelen te nemen. Daarmee kan de eigenaar van een gebouw een hoger ‘ventilatievoud’ tot stand brengen. Het ventilatievoud geeft aan hoeveel keren per uur de lucht in een ruimte wordt ververst. Ook is het raadzaam om recirculatie van lucht te minimaliseren en na te gaan of toepassing van filters en andere luchtreinigende apparaten zinvol is. Deze maatregelen zijn vooralsnog niet verplicht.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Airco populair maar geen sprake van massale aanschaf

Gepubliceerd op

Uit onderzoek onder ruim 1.400 Nederlanders blijkt dat airconditioners nog niet massaal de weg naar Nederlandse huishoudens hebben gevonden. In 19% van de Nederlandse woningen blijkt een airco te staan. Maar de populariteit van airconditioners groeit wel degelijk. Inmiddels zegt 15% van de Nederlanders de aanschaf van een airconditioner te overwegen. Overigens gaat de voorkeur in dat geval het meest uit naar mobiele airco’s. Woningeigenaren schaffen wel vaker vaste airco’s aan. Vooral het (verwachte) hoge energiegebruik, het kostenplaatje en het feit dat de woning koel genoeg is, zijn redenen om airco’s niet te overwegen.

Nederlanders blijken met name te vertrouwen op de traditionele maatregelen. Zo maakt vrijwel iedereen gebruik van zonneschermen, rolluiken en gordijnen om de zon te weren en het huis koel te houden. Daarnaast houdt bijna twee-derde de deuren en ramen dicht om de hitte buiten te laten en heeft de helft van Nederland wel ergens een ventilator in gebruik.

Het onderzoek, uitgevoerd door onderzoeks- en consultingbureau MeMo², is gehouden onder ruim 1.400 Nederlanders.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Systemen voor ventilatie worden vaak niet schoongemaakt

Gepubliceerd op

70% van de mensen thuis ventileert altijd. Daarbij geeft meer dan de helft de voorkeur aan natuurlijke ventilatie (ramen open). 57% denkt dat slechte ventilatie in huis verspreiding van het coronavirus in de hand werkt. 17% zegt sinds de uitbraak van corona meer te ventileren. Bijna de helft van de respondenten maakt het ventilatiesysteem, roosters, kanalen en apparaat (bijna) nooit schoon. Dit blijkt uit een bewonersonderzoek van Feenstra.

Ventilatie in woningen is belangrijk voor de gezondheid. Niet alleen het wegzuigen van ‘oude’ lucht is belangrijk, ook de aanvoer van verse lucht. Hoewel de meeste mensen zeggen altijd te ventileren, is het belang van goede ventilatiehygiëne vaak onbekend.

“Ventileren belangrijker dan ooit”
Onderzoek naar het effect van ventilatie op verspreiding van het coronavirus is nog in volle gang, maar het mantra blijft: ventileren, ventileren, ventileren. Directeur Adriaan Pietersma van Feenstra: “In meer dan een miljoen woningen in Nederland is de luchtkwaliteit ronduit ongezond. Als bedrijf houden we de ontwikkelingen en aanbevelingen omtrent ventilatie en corona uiteraard nauwlettend in de gaten. Maar ventileren is altijd belangrijk, nu meer dan ooit.”

Frisse, zuurstofrijke lucht
“We zijn veel meer thuis, vaak met het hele gezin, dus de aanvoer van verse zuurstofrijke lucht en afvoer van zuurstofarme lucht dient de gehele dag door te gebeuren. Na enige tijd daalt de luchtkwaliteit in een woning. Om gezondheidsklachten te voorkomen is het belangrijk om frisse, zuurstofrijke lucht de woning in te laten, en vervuilde, zuurstofarme lucht af te voeren. Als dat niet gebeurt ontstaan er vochtproblemen en schimmelvorming. Schimmel is slecht voor de gezondheid; afhankelijk van het soort schimmel kunnen schimmels zelfs een gevaar voor de gezondheid vormen. Dus weer of geen weer: ventileren is noodzakelijk.”

50% ventilatiesystemen niet schoon
Hoewel de meeste mensen zich bewust zijn van het belang van ventilatie, maakt bijna 50% het ventilatiesysteem in hun woning nooit schoon. Pietersma: “Ook ventilatieroosters moeten goed schoongehouden worden – anders komt er met de verse lucht van buiten fijnstof en vuil van binnen én van buiten mee naar binnen. Mechanische ventilatiesystemen moeten minstens één keer in de twee jaar gereinigd worden. Bij een warmteterugwininstallatie moeten bovendien de luchtfilters minstens elk halfjaar vervangen worden. Bij een dergelijke installatie is natuurlijke ventilatie in principe niet nodig.”

Op onze nieuwsbrief abonneren

Flensovergangen voor installaties industrie en drinkwater

Gepubliceerd op

Viega heeft het programma bronzen Sanpress XL-flensovergangen uitgebreid met een 2½ inch-uitvoering. Met de nieuwe flensovergang wordt een demonteerbare oplossing geboden voor overgangen van draad- naar persverbinding.

Voor het snel, comfortabel en demonteerbaar aanbrengen van appendages in industriële en grote waterleidingsinstallaties, wordt veel gebruik gemaakt van flensovergangen. Om een zo breed mogelijk aantal toepassingen te ondersteunen, biedt Viega daarbij de flensaansluitingen met persverbinding én draadverbinding en in standaard- en XL-uitvoering. Zo kan voor nagenoeg elke omgeving een passende oplossing worden geboden.

Uitbreiding
Voor overgangen van draad- naar perstechniek biedt Viega flensovergangen. Het bronzen Sanpress XL-programma omvatte daarbij uitvoeringen in 3 inch en 4 inch. Met de nieuwe flensovergang is dit programma verder uitgebreid met een 2½ inch-uitvoering. Appendages met 2½ inch-draadverbinding kunnen daarmee nu worden aangesloten op buisleidingsystemen met geperste flensaansluiting.
Het Sanpress en Sanpress XL leidingsysteem wordt met name ingezet in industriële en drinkwaterinstallaties. Het systeem bestaat uit zeer sterke, duurzame bronzen fittingen, bochten, overgangstukken en andere hulpstukken die gecombineerd worden met roestvaststalen Sanpress- of Sanpress XL- dan wel koperen buizen.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Installatie Vakbeurs en Elektro Vakbeurs krijgen ieder weer eigen platform

Gepubliceerd op

De vakbeurscombinatie Installatie & Elektro Vakbeurs gaat verder als twee afzonderlijke beurzen: Installatie Vakbeurs in Hardenberg en Elektro Vakbeurs in Gorinchem & Hardenberg. De combinatie vond in 2018 voor het eerst plaats. Voorheen werden beide beurzen ook separaat van elkaar georganiseerd. De eerste editie van Installatie Vakbeurs is op 24, 25 en 26 november 2020 in Hardenberg. Elektro Vakbeurs volgt op 21 en 22 april 2021 in Gorinchem.

“Met aandacht voor de groei in het aantal totaalinstallatiebedrijven maakten we in 2018 de keuze om Installatie Vakbeurs en Elektro Vakbeurs een gezamenlijk platform te geven”, legt Mathilde Koniuszek uit namens organisator Easyfairs. “Op deze combinatie van vakbeurzen kon zowel de E- als de W-installateur alles onder één dak vinden. Uit onderzoek en evaluatie onder de bezoekersdoelgroep komt naar voren dat er zeker interesse is in beide disciplines, maar in de uitvoering zien we nog niet genoeg kruisbestuiving. Na twee edities samen te hebben opgetrokken, hebben we daarom besloten beide beurzen weer een eigen platform te geven. Beide disciplines hebben recht op een eigen podium met eigen thema’s en hot topics.”

Kruisbestuiving verdwijnt niet
“Ook al creëren we aparte beurzen met een focus op E- óf W-installatietechniek, we laten de andere discipline zeker niet los. Bijvoorbeeld op het gebied van energietransitie kunnen de twee niet zonder elkaar. We laten daarom op Installatie Vakbeurs elektrotechniek terugkomen en vice versa. Dit doen we samen met brancheorganisaties en onze exposanten middels lezingen & workshops.

Door het coronavirus is Installatie Vakbeurs in Evenementenhal Hardenberg verplaatst van september naar 24, 25 en 26 november 2020. Deze zal in 2021 weer plaatsvinden in september. Elektro Vakbeurs zal plaatsvinden in Evenementenhal Gorinchem op 21 en 22 april 2021.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Atal overgenomen door Hitma

Gepubliceerd op

Hitma Groep heeft instrumentatieleverancier Atal overgenomen. Atal werd opgericht in 1994 door Marcel Dix en Perry van Helvoort. Onder de vlag van Hitma zal het als zelfstandig bedrijf, onder de eigen bedrijfsnaam blijven opereren. Oud-directeur Perry van Helvoort blijft werkzaam in de onderneming.

Atal levert onder andere monitoringsystemen, datarecorders, sensortechnologie en instrumenten voor een grote diversiteit aan applicaties. De producten worden ingezet voor meting en registratie van onder andere luchtkwaliteit, processignalen, energieparameters, CO2 en water- en gasdruk. Ook verhuurt en (her)kalibreert Atal meetinstrumenten.

Uiteenlopende marktsegmenten
De klanten van Atal zijn actief in uiteenlopende marktsegmenten. Van oorsprong is het bedrijf leverancier van meetinstrumenten voor installatietechniek en analyse van de kwaliteit van het binnenklimaat. Atal-instrumentatie wordt tegenwoordig ook ingezet voor wetenschappelijke doeleinden, binnen de ICT of voor metingen in het kader van de HACCP- en GLP/GMP-regelgeving binnen onder meer de voedingsmiddelen- en procesindustrie en in (ziekenhuis)laboratoria.

Urgente problematiek
Verder wordt de apparatuur toegepast om urgente problematiek in kaart te brengen of kritische processen beheersbaar te maken. Denk hierbij aan temperatuurmetingen aan tapwaterinstallaties om legionellabesmetting te voorkomen en de bewaking van het kritische CO2-niveau in scholen en kinderdagverblijven, waarvoor Atal een speciale CO2-signaalmeter heeft ontwikkeld.

Nieuwste technologie
Om klanten ook in de toekomst van dienst zijn, is het implementeren van nieuwe of verbeterde technologieën voor Atal belangrijk. Een voorbeeld is het Wireless-Probes-pakket; een totaalpakket van draadloze sensoren. Ook ATAL’s online platform OnlineSensor past in de strategie om te blijven innoveren. Gebruikers kunnen via OnlineSensor bijvoorbeeld 24/7 binnenklimaatparameters zoals CO2, temperatuur en barometrische druk op afstand monitoren en managen. Ten aanzien van de communicatie met meetinstrumenten volgt het bedrijf de laatste ontwikkelingen op de voet. De slimme sensoren van Atal kunnen via IoT-netwerken, WiFi- of GPRS-communicatie met het platform connecteren.

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Warmtepomp geplaatst, geld bij betalen

Gepubliceerd op

Bij honderden huishoudens in Den Haag bleek de aanschaf van een grondgebonden warmtepomp verre van rendabel te zijn. Bij de jaarlijkse afrekening met de energiemaatschappij moesten ze flink bij betalen, terwijl normaal gesproken juist geld wordt teruggestort. De winter was immers zacht. Aan de isolatie van de woningen kan het ook niet hebben gelegen. Die zou juist heel goed zijn.

De bewoners waren verplicht om over te stappen op een warmtepompsysteem in combinatie met WKO. Raadslid René Oudshoorn van Hart voor Den Haag gaat nu om opheldering vragen bij de gemeente, meldt de DagelijkseStandaard in een nieuwsbericht hierover. Wordt dus vervolgd.

Erwin Cornelissen, Opleidingsadviseur Contract Onderwijs bij IW Brabant-Zeeland, zegt in een reactie dat men mogelijk alleen gekeken heeft naar het historisch gasverbruik, wat vaak gebeurt, maar men vergeten is te kijken hoe het stookgedrag zich per dag ontwikkelt. "Als je een laag gasverbruik hebt t.g.v. het feit dat je de cv-ketel laag zet voor de periodes dat je overdag aan het werk bent, kom je vaak uit op een laag verbruik als je 5 dagen per week langere tijd van huis bent. De cv-ketel zal vaak binnen een half uur voor je thuiskomt de woning op temperatuur hebben. Een warmtepomp echter, heeft met zijn lage vermogen de gehele dag nodig om de woning blijvend op een aangename temperatuur te houden. Dat is een hele andere wijze van de woning verwarmen en dan blijkt aan het eind van een stookjaar dat je toch meer elektriciteit hebt verbruikt dan wat een adviseur je voorrekent op basis van jouw historisch gasverbruik; foutje!"

Heeft u enig idee wat er aan de hand zou kunnen zijn in het Haagse Transvaal? Discussieer mee met vakgenoten op onze Social Mediakanalen @Installatienet (Facebook) of Installatienet (LinkedIn).

Op onze nieuwsbrief abonneren

Test met warmte uit het langsstromende water

Gepubliceerd op

Door warmtewisselaars in de kade aan te brengen kan er warmte worden gewonnen uit het langsstromende water en de bodem. Hierdoor kan de damwand een bron worden van warmte en koude voor nabijgelegen bebouwing, zonder dat naar bronnen hoeft te worden geboord of een warmtewisselaar in een kanaal of rivier moet worden geplaatst. Nadat de haalbaarheid hiervan is onderzocht, is gestart met een pilot. In een praktijkopstelling in De Zweth, nabij Delft, wordt de techniek nu in de praktijk getest en gedemonstreerd.

Geotechnisch adviesbureau CRUX Engineering, TU Delft, TU Eindhoven en de Groep Duurzame Energie hebben samen onderzocht of damwanden in de oever van vaarwegen een bron voor warmte en koeling kunnen zijn. Door warmtewisselaars in de kade aan te brengen kan energie worden gewonnen uit het langsstromende water en de bodem.

Haalbaarheidsstudie
Hierdoor kan de damwand een bron worden van warmte en koude voor nabijgelegen bebouwing, zonder dat je naar bronnen hoeft te boren, of een warmtewisselaar in een kanaal of rivier zou moeten plaatsen. Bij de haalbaarheidsstudie naar deze nieuwe manier van energieopwekking is onder meer onderzocht of de warmteverandering van de damwand niet nadelig zou zijn voor de grondkerende functie van de damwand. Tevens moest de studie duidelijk maken of er een interessant exploitatiemodel te maken is.

Pilot
De eerste onderzoeksfase is positief afgesloten. Dat betekent dat de projectpartners een pilot konden gaan uitvoeren. In een praktijkopstelling in De Zweth wordt de techniek nu gedemonstreerd. Damwandleverancier Gooimeer bv, licentiehouder voor het patent in Nederland, heeft zich daarbij aangesloten. Daarnaast wisselt het consortium kennis uit met Duitsland waar al twee vergelijkbare projecten met positieve resultaten lopen.

Subsidieregeling
Dit project is financieel geholpen vanuit de subsidieregeling Topsector Energiestudies (TKI Urban Energy programmalijn 3: Fysieke integratie Multifunctionele Bouwdelen) en de SBIR ('Small Business Innovation Research’) Energietransitie Vaarwegen van de Provincie Zuid-Holland en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Project in Beeld: Energiekademuur
YouTube

Op onze nieuwsbrief abonneren

Grohe sluit zich aan bij initiatief voor betere hygiënische voorzieningen

Gepubliceerd op

Grohe, producent van sanitaire producten, sluit aan bij het partnership Make a Splash! tussen Unicef en LIXIL. Laatstgenoemde is het Japanse moederbedrijf van Grohe. In het partnership werken de organisaties gezamenlijk aan projecten in Kenia, Ethiopië en Tanzania. Focus ligt op het vergroten van het aantal voorzieningen, zoals toiletten en handwasfaciliteiten, maar ook op educatie op het gebied van hygiëne. Daarnaast werken de partijen samen als het gaat om belangenbehartiging en het wereldwijd promoten van hygiëneprogramma’s om gedragsverandering te bewerkstelligen.

Een kwart van de mensen wereldwijd heeft geen toegang tot een toilet en dagelijks sterven 1.300 kinderen onder de vijf jaar aan diarree als gevolg van onhygiënische omstandigheden, waarvan minstens 800 door gebrek aan sanitaire voorzieningen. Volgens Unicef heeft daarnaast 40% van de wereldbevolking thuis geen toegang tot elementaire handwasfaciliteiten. Juist de COVID-19 situatie heeft de enorme ongelijkheid in toegang tot water, sanitaire voorzieningen en hygiëne benadrukt.

Al sinds het begin van het partnership in 2018 werkt LIXIL via haar SATO-merk aan de ontwikkeling van betaalbare en makkelijk te installeren sanitaire oplossingen, zoals toiletten. Tot op heden zijn meer dan 18 miljoen mensen in 38 landen bereikt met verbeterde sanitaire voorzieningen door middel van SATO-producten.

SATO Tap voor handhygiëne
Naar aanleiding van de COVID-19 situatie ontstond de behoefte aan een nieuwe oplossing voor handhygiëne. De afgelopen maanden werd daarom gewerkt aan de ontwikkeling van de SATO Tap, een zelfvoorzienende oplossing om handen te wassen. De innovatie is speciaal ontwikkeld voor huishoudens met een laag inkomen en zo ontworpen dat het overal in huis kan worden gebruikt, zelfs zonder toegang tot stromend water. De eerste SATO Taps worden in India vervaardigd en zijn in september 2020 beschikbaar voor Make a Splash! partners. Om een snelle uitrol van de SATO Tap mogelijk te maken, doneren LIXIL en Grohe daarnaast gezamenlijk 1 miljoen dollar. Hiermee worden de partners in staat gesteld om zo snel mogelijk tot 5 miljoen mensen te bereiken.

Luxepositie
Rogier van Dis, algemeen directeur Grohe Nederland: “Met dit partnership willen we elementaire sanitaire voorzieningen voor iedereen, overal ter wereld, toegankelijk maken. We verkeren in Nederland in een enorme luxepositie en hoewel we dat mogen omarmen, is het ook belangrijk om stil te staan bij het gebrek aan sanitaire voorzieningen elders in de wereld. Door aan te sluiten bij Make a Splash! komt de reeds bestaande kennis en expertise samen en kan het netwerk van zowel Grohe, LIXIL als Unicef worden ingezet om maximale impact te bereiken.”

Donatie
Van 1 augustus t/m 31 oktober 2020 doneert Grohe voor elk verkochte SmartControl douchesyteem €20,- aan Make a Splash! Daarnaast wordt voor iedere andere verkochte douche, handdouche, hoofddouche, doucheset en douchethermostaatkraan €1,- gedoneerd.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Warmtepomp met hoge afgiftetemperatuur in testfase

Gepubliceerd op

Vattenfall en Feenstra testen een nieuw hogetemperatuur-warmtepompsysteem dat de traditionele cv-ketel vervangt zonder noodzaak voor aanvullende maatregelen aan afgiftesysteem en isolatie. Met het warmtepompsysteem voor de bestaande bouw kan een woning in één keer fossielvrij gemaakt worden, vertelt Cindy Kroon, directeur Klanten van Vattenfall, uit: “Het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad wordt op deze manier haalbaar en betaalbaar en brengt fossielvrij leven een grote stap dichterbij.”

Het all-electric warmtepompsysteem werd gezamenlijk ontwikkeld door Vattenfall, Feenstra, DENSO en SOLVIS en maakt gebruik van een hoge temperatuur CO2 warmtepomp en een gelaagd buffervat met temperatuur onafhankelijke instroomvoorziening. Alle onderdelen van het systeem zijn door de betrokken partijen specifiek voor deze toepassing gemodificeerd en geïntegreerd tot een geheel dat de temperatuur van 70 tot 90 graden levert die nodig is voor traditionele verwarmingssystemen met radiatoren. Het systeem is geschikt voor woningen met een basislast van maximaal 6kW en een piekvermogen tot 11 kW. Ongeveer de helft van de bestaande eengezinswoningen valt in deze categorie.

Zonder vloerverwarming en isolatie
De meeste normale warmtepompen bereiken hun hoogste efficiëntie als ze een lage temperatuur van rond de 35 graden leveren. Met zulke lage temperaturen is een woning niet te verwarmen met de bestaande radiatoren en is bijvoorbeeld het aanleggen van vloerverwarming  vereist. Ook kunnen de huidige lage- en midden temperatuur warmtepompen niet snel genoeg een grote hoeveelheid vermogen leveren om een afgekoelde woning weer op temperatuur te brengen. Dit maakt het noodzakelijk de woning extra goed te isoleren zodat deze niet snel afkoelt. Het nieuwe warmtepompsysteem kent deze beperkingen niet. Door de combinatie van een hoge aanvoertemperatuur én een hoog piekvermogen is het mogelijk om cv-ketels in de bestaande bouw te vervangen zonder noodzaak voor vloerverwarming of extra isolatie aan het huis.

Ook boiler niet nodig
De hoge temperaturen van het nieuwe warmtepompsysteem worden mogelijk door gebruik te maken van het natuurlijke koudemiddel CO2, dat een Global Warming Potential heeft van 1. De gebruikte buffer fungeert als warmtebatterij die zowel wordt ingezet voor het leveren van warmte aan de radiatoren als voor het maken van warm tapwater. Het tapwater wordt net als in meeste cv-ketels instantaan en legionellaveilig gemaakt via een geïntegreerd tapwaterstation. Een boiler is dus niet nodig.

Eerst pilotfase
In een pilot wordt het systeem gedurende een jaar in 20 verschillende huurwoningen getest. Hierbij ligt de focus op de inpassing van het systeem in een bestaande woning, de comfortbeleving van de bewoners en de efficiency van het systeem. Als de tussentijdse resultaten van de pilot positief zijn, wordt verwacht dat de eerste productiemodellen van het systeem eind 2020 geleverd worden. Initieel zullen deze beschikbaar zijn voor projecten bij woningcorporaties. In de tweede helft van 2021 komt het systeem beschikbaar voor particuliere woningeigenaren.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Airco met luchtreiniger

Gepubliceerd op

Bij Centercon is de nieuwe LG Dualcool met luchtreiniger verkrijgbaar. Deze kan een ruimte koelen en verwarmen en tegelijkertijd de lucht zuiveren. De Dual Inverter Compressor past voortdurend het toerental aan om de gewenste temperatuur te handhaven.

Op de airconditioner zijn de nieuwste technologieën, zoals de Dual Inverter Compressor, toegepast. Een ruimte wordt tot 40 procent sneller gekoeld op een ecologisch verantwoorde manier, aldus de fabrikant. Daarnaast gebruikt de LG Dualcool tot 70 procent minder energie in vergelijking met toestellen zonder invertertechnologie. LG geeft 10 jaar garantie op de compressor.

Verbetering luchtkwaliteit
Bovenop de unit bevindt zich de ingebouwde luchtreiniger die middels een PM 1.0-sensor de hoeveelheid fijnstof in de lucht meet en indien nodig begint met reinigen. De ultrasone verspreider zorgt ervoor dat tot 5 miljoen negatieve ionen zich verspreiden. Deze hechten zich aan de stofdeeltjes die worden aangetrokken door de positief geladen filter, waarin deze gezuiverd worden en opnieuw worden uitgestoten. Op het Smart Display is de luchtkwaliteit af te lezen aan de hand van vier kleuren. De luchtreiniger kan worden gekoppeld met de LG ThinQ-app, zodat alles op afstand gemonitord kan worden.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Grohe introduceert kranen voor veilig en efficiënt douchen

Gepubliceerd op

Grohe introduceert twee nieuwe thermostaatkranen: de Grohtherm 1000 Performance en de Grohtherm 800 Cosmopolitan. De Cosmopolitan is een slanke en compacte thermostaatkraan met ergonomische metalen grepen.

De Grohtherm 1000 Performance is voorzien van de ProGrip, die precieze controle op waterstroom en temperatuur geeft, zelfs met zeep op je handen. Dankzij de CoolTouch behuizing wordt het kraanoppervlak niet warm tijdens het douchen. Het hete water in de kraan wordt omspoeld door koud water en een speciale verbinding bij de warmwateringang van de thermostaat zorgt ervoor dat het hete water niet direct in contact komt met het kraanoppervlak.

Gemakkelijke bediening
De Grohtherm 800 Cosmopolitan heeft een slank design, dat is opgebouwd uit een aantal cilinders. De metalen handgrepen met rand aan de zijkant geven de gebruiker een gemakkelijke bediening zelfs met natte handen. De Grohtherm 800 Cosmopolitan is net als de Grohtherm 1000 Performance voorzien van GROHE’s laatste veiligheidstechnologieën. Beide thermostaatkranen zijn tevens beschikbaar als zowel douche- en badthermostaatkraan.

Geen temperatuurschommelingen
De TurboStat technologie in de nieuwe Grohtherm 1000 Performance en 800 Cosmopolitan zorgt dat je douche snel op de juiste watertemperatuur is en deze ook tijdens de gehele douchebeurt constant blijft, dus geen warme of koude verrassingen tijdens het douchen.

Temperatuurbegrenzing
De Grohe Safestop zorgt ervoor dat de watertemperatuur niet hoger dan 38°C komt. Daarnaast is de SafeStop Plus een temperatuurbegrenzer die optioneel tijdens de installatie in de temperatuurgreep kan worden gemonteerd om te zorgen dat de maximale watertemperatuur niet hoger dan 43°C kan worden gezet.

Minder waterverbruik
De AquaDimmer Eco - op de 1000 Performance - is een volumeregeling met geïntegreerde omstellingsfunctie en de EcoButton (op beide thermostaatkranen) kunnen het waterverbruik van de douche tot 50% reduceren.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Uitslag prijsvraag: strikken en zetten

Gepubliceerd op

De tweede ‘Raad het gereedschap’ bleek wat moeilijker. Iets met rioleringsbuizen, hadden we er nog bij gezet. En dat leverde uiteindelijk een handvol goede antwoorden op. “De lange beitel op de foto is een strikbeitel en de korte een zetbeitel”, legt Jaap Schut uit, verzamelaar van historisch gereedschap en oude installaties die straks in een installatiemuseum zijn terug te vinden. “De beitels werden gebruikt om rioleringsbuizen waterdicht met elkaar te verbinden.”

Schut: “Rioleringsbuizen waren in vroegere jaren van gietijzer gemaakt. Deze buizen werden door middel van een sok/mof-verbinding aan elkaar bevestigd: aan één zijde van de buis een sok, aan de andere zijde een glad eind, het spie-eind. Het spie-eind werd in de mof gestoken en vervolgens moest deze verbinding waterdicht worden gemaakt.”

Striktouw en lood
“Hiervoor werd er striktouw/lijntouw aangebracht in de mof”, vervolgt de Naaldwijker. “Dit striktouw werd met de lange beitel, de strikbeitel, stevig aangedrukt. De mof was voor de helft gevuld met striktouw. De bovenste helft werd opgevuld door gegoten lood of loodwol. Het lood werd aangezet en strak in de mof gemaakt met behulp van de korte beitel, de zetbeitel. Zo ontstond een stevige en waterdichte verbinding.”

En de winnaar is…?
Winnaar is dit keer W. Reinink, die ons wist te melden dat er nog van deze beitels in zijn kast liggen. Hij krijgt van Gedore Technag een fraaie set schroevendraaiers met ergonomische handgrepen toegestuurd. In de septemberuitgave van InstallateursZaken vervolgen we de prijsvraag met een nieuwe ‘gouwe ouwe’. Houd onze printgave en installatienet.nl begin september in de gaten.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Wegwijzer Aanpasbaarheid klimaatinstallaties gelanceerd

Gepubliceerd op

Om meer aandacht te vragen voor aanpasbaarheid van klimaatinstallaties is de Wegwijzer Aanpasbaarheid klimaatinstallaties opgesteld. De wegwijzer is te vinden op de website www.platformduurzamehuisvesting.nl. Het project is uitgevoerd door de Expertgroep Klimaattechniek van TVVL in samenwerking met Platform Duurzame Huisvesting en i4services.

De Expertgroep Klimaattechniek signaleerde dat energiebesparende gebouwontwerpen vaak een tegenvalland, werkelijk energiegebruik kennen, als het gebouw zich onvoldoende efficiënt kan aanpassen aan de veranderende behoefte van de gebruiker. Door een ‘mismatch’ tussen gebouwontwerp en werkelijk gebruik, ontstaan gebouwen die over de complete levenscyclus veel meer energie gebruiken dan beoogd was.

Toekomstwaarde
Een goed aanpasbaar gebouw en dito klimaatinstallatie zijn in staat om zich met weinig middelen aan te passen aan gebruikswensen, zonder daarbij concessies te doen in energieprestatie en comfort. Dit betaalt zich uiteindelijk uit in de toekomstwaarde van het gebouw. Om de doelstellingen voor CO2-reductie in 2050 te kunnen realiseren zal er steeds meer behoefte zijn aan gebouwen die over de complete levenscyclus een gereduceerde CO2-uitstoot kunnen realiseren.

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Alles over water in een virtuele beursomgeving

Gepubliceerd op

Donderdag 2 juli vindt de eerste editie van de virtuele variant van Aqua Nederland plaats. Het programma bestaat uit meer dan 300 exposanten en 25 sprekers. “In korte tijd hebben we een compleet virtuele editie gerealiseerd door de steun en samenwerkingen met de watersector”, vertelt Esther Rodenburg namens Aqua Nederland. “Er heerst gezonde spanning, maar we kijken er vooral ontzettend naar uit.”

Het zogeheten Aqua Nederland Digitaal gaat aanstaande donderdag om 13.00 uur live. Het online event richt zich helemaal op de hoofdfunctie van Aqua Nederland: het verbinden van vraag en aanbod in de markt. Waterprofessionals kunnen meer dan 300 exposanten virtueel te bezoeken. Ook kan er genetwerkt worden tussen bezoekers. “Het programma begint met diverse interactieve sessies die parallel lopen aan elkaar of juist op elkaar aansluiten, waarbij iedereen zijn eigen online weg kan kiezen. Verder zijn er ook techsessies en presentaties van innovaties en er is dus ruimte om virtueel de stands te bezoeken om contact te leggen”, aldus Rodenburg.

Kennissessies, paneldiscussies en workshops
De eerste kennissessies, paneldiscussies en workshops starten om 13.15 uur. Er zijn sessies voor alle specialismes in de waterketen: drinkwater, afvalwater, proceswater en stedelijk water & rioolbeheer. De sprekers nemen de waterprofessionals mee in hun expertise, onderzoeken en workshops. Het programma bestaat onder meer uit de vitale waterinfrastructuur van de toekomst, periferie en metingen op ondergrondse drinkwaterleidingen, afvalwater als nieuwe waterbron en rioolwater, spiegel van de samenleving. Het programma is in samenwerking met Envaqua, KWR, KNW, WaterAlliance, NWP. STOWA en H2O tot stand gekomen. Het volledige programma inclusief alle sprekers, onderwerpen en tijden is te vinden via www.aquanederland.nl/digitaal.

Deelname aan het online event is kosteloos en is een extra service vanuit Easyfairs naar haar exposanten, partners en bezoekers toe. Vooraf registeren is wel noodzakelijk en kan via www.aquanederland.nl/digitaal.

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ook wtw douchewater nu onderdeel Nederlandse Verwarmingsindustrie

Gepubliceerd op

De Nederlandse Verwarmingsindustrie heeft een nieuwe sectie toegevoegd: Douchewater & warmteterugwinning [D-wtw]. Q-Blue, Technea Duurzaam en Dutch Solar Systems hebben ambitieuze plannen om de sectie te laten groeien én douchewater warmteterugwinning op de kaart te zetten. “Uiteindelijk is douchewater warmteterugwinning een energiebesparende maatregel die direct bijdraagt aan het duurzaam verwarmen van tapwater binnen de gebouwde omgeving”, aldus Luuk Dijkhuis namens de nieuwe sectie.

“Verwarming en tapwater zijn nauw met elkaar verbonden, het is daarom een logische stap aan te sluiten bij de Nederlandse Verwarmingsindustrie. We onderschrijven de duurzaam verwarmen visie en leveren met de toepassing van ons product een bijdrage aan energiebesparing.”
Tapwateraandeel wordt steeds dominanter
Henk Sijbring, Voorzitter van de Nederlandse Verwarmingsindustrie is verheugd met deze uitbreiding: “De vraag naar warm water wordt steeds groter en voor warm tapwater geldt: hoe groter de vraag, des te groter de energievraag en daarmee de CO2-uitstoot. Het tapwateraandeel wordt steeds dominanter binnen het energieverbruik, door een energiebesparende maatregel zoals douchewater warmteterugwinning toe te passen, gaat het energiegebruik omlaag. Deze nieuwe sectie is daarom een hele mooie aanvulling op de producten die wij als vereniging leveren om de warmtetransitie haalbaar en betaalbaar te maken”.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Gasketelwet uitgesteld tot na de zomer

Gepubliceerd op

Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldt dat de invoering van de ‘Gasketelwet’ wordt uitgesteld tot na de zomervakantie. Ook de verplichte CO-certificering gaat daardoor pas over enkele maanden in. Techniek Nederland heeft het ministerie laten weten teleurgesteld te zijn over het uitstel. Het ministerie benadrukt dat uitstel geen afstel betekent. 

Voor het uitstel van de nieuwe wet zijn twee oorzaken:
- het advies van de Raad van State laat nog op zich wachten,
- de ambtenaren van BZK hebben meer tijd nodig om de reacties op de internetconsultatie te verwerken, waaronder die van Techniek Nederland.

De overgangsperiode blijft anderhalf jaar
Nu de ‘Gasketelwet’ niet op 1 juli ingaat, schuift ook de overgangsperiode van anderhalf jaar door. Installatiebedrijven hebben na invoering van de wet dus nog steeds anderhalf jaar de tijd om zich voor te bereiden. Na die periode van anderhalf jaar mogen alleen nog gecertificeerde cv-bedrijven met vakbekwame monteurs werken aan cv-ketels, geisers en gashaarden. Dat zou het geval zijn vanaf 1 januari 2022, maar dat wordt nu dus later.

Online zelftoets
Ondanks het uitstel begint voor veel bedrijven en hun monteurs de tijd te dringen. Techniek Nederland adviseert ondernemers om nú te beginnen met het examineren van de vakbekwaamheid van cv-monteurs. Dat begint met een online zelftoets. Vervolgens kunnen monteurs een e-learning module volgen en een praktijk- en theorietoets afleggen. Alle informatie over de zelftoets, de e-learningmodule, het praktijk- en het theorie-examen is te vinden op de website Vakmanschap CO.

Kwaliteitshandboek
Binnenkort kan ook het CO-Kwaliteitshandboek op de website van de brancheorganisatie worden gedownload. Het handboek kan vervolgens worden aangepast voor het eigen bedrijf. Mogelijk wordt het Handboek naar aanleiding van het advies van de Raad van State en de laatste internetconsultatie nog aangepast.

Lees het bericht van het ministerie van BZK over het uitstel.

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Op een rijtje: 16 verschillende technieken om te koelen

Gepubliceerd op

Klimaatverandering zorgt voor steeds warmere Nederlandse zomers, waardoor koeling van huizen aan belang toe neemt. Dat blijkt wel uit de verwachtingen van de airco-industrie voor dit jaar: een stijging van ongeveer 50%. Dit terwijl vorig jaar al 30% meer airconditioners werd verkocht. Airconditioning is echter niet de enige oplossing om een gebouw te koelen. TKI Urban Energy verzamelde relevante gegevens van 16 verschillende technieken om te koelen. Per techniek is aangegeven hoe duurzaam deze is, hoe deze gebruikt wordt, wat de stand van de techniek is, wat de kosten zijn, welke rol gebruikers spelen en waar de techniek het beste kan worden toegepast.

De verwachting is dat de koudevraag in de gebouwde omgeving gaat toenemen. Dat komt door:
- Klimaatverandering en daarmee een toename van het aantal zomerse dagen. De temperatuur in de zomer zal daardoor stijgen.
- Het toenemend aantal ouderen die minder goed tegen hogere temperaturen kunnen.
- De gewenning aan comfort van airconditioners in bijvoorbeeld de auto, trein en werkplek.
Om grip te krijgen op de verwachte koudevraag, is het nodig geschikte technologische oplossingen te vinden voor de Nederlands markt. Daarom verzamelde TKI Urban Energy met hulp van adviesbureau W/E adviseurs 16 verschillende technieken om te koelen: van bekende oplossingen als zonnewering tot koudenetten en dauwpuntkoeling.

Combinatie van passieve en actieve maatregelen
Het blijkt dat 'passieve maatregelen' vaak al voldoende zijn om de kans op oververhitting te beperken. Dat zijn maatregelen als de grootte en oriëntatie van de ramen, zonwering, zomernachtventilatie, overstek op het zuiden en bouwmassa. Actieve maatregelen (door middel van elektrische systemen) kunnen aan een gebouw worden toegevoegd als passieve maatregelen niet mogelijk zijn of te weinig effect hebben. Dit sluit aan bij de nieuwste duurzaamheidseisen voor nieuwbouwwoningen, waarin de kans op oververhitting (in jargon ‘TOjuli’) expliciet is opgenomen.
De lijst met alle vergeleken technieken kan hier worden bekeken. De verschillende (koude)technieken worden in aparte factsheets onder de loep genomen en onder meer beoordeeld op prestaties, duurzaamheid, beschikbaarheid, grootte en kosten.

‘Dag van de Koeling’
Om het belang van koeling te benadrukken wordt vandaag de tweede editie van de Internationale Dag van de Koeling georganiseerd. Internationale brancheorganisaties uit de HVAC-sector (heating, ventilation en air conditioning) staan op deze dag stil bij het belang van koeling, airconditioning en warmtepompen. NVKL, de Nederlandse brancheorganisatie van ruim 400 leveranciers en erkende installateurs in koudetechniek en klimaatbeheersing, besteedt ook aandacht aan deze dag. De brancheorganisatie ziet dat dit jaar veel huishoudens kiezen voor de aanschaf van een airconditioning. Waar vorig jaar al 30% stijging in de verkoopcijfers van kwaliteitsairconditioners waar te nemen was – het totaal aantal verkochte airconditioners lag rond de 123.000 – verwachten de bij de NVKL aangesloten leveranciers dat de verkopen dit jaar met circa 50% zullen stijgen naar 185.000. De NVKL erkende installateurs merken dit ook. Zij zien in deze periode een sterk groeiende vraag naar airconditioners onder consumenten.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Uitslag prijsvraag: de voorloper van de bahco

Gepubliceerd op

Het gereedschap op de foto, waarnaar wij in IZ mei vroegen, betreft een vroege (80 tot 100 jaar oude) verstelbare Engelse sleutel. Een Engelse sleutel is een moersleutel die dezelfde toepassing heeft als een steeksleutel, maar waarvan de bekwijdte met behulp van een wormwiel verstelbaar is. De eerste verstelbare sleutels werden ontwikkeld door Edwin Beard Budding (1795-1846). Later. in 1892, verbeterde en patenteerde Johan Petter Johansson uit Zweden de vinding.

De meeste inzenders hadden het antwoord goed. Zo ook Henk de Bloeme uit Stellendam, die daarbij opmerkte dat de voorloper van de bahco ook een merk had in Nederland. ‘Een zekere ‘Van Tuyl’ maakte deze sleutels destijds. Ze zijn nog te zien op een schilderij van de voormalige draaierij van Wilton (zie foto links, rechtsonder). De Bloeme: Het schilderij is een gouache achter glas van Heyenbrock, een kunstenaar die in het begin van de vorige eeuw een van de weinigen was met een oog voor de industrie. Ik heb gehoord dat het gemaakt is in opdracht van Van Tuyl zelf.’

Henk de Bloeme krijgt binnenkort de fraaie set schroevendraaiers (t.w. van 50 euro) toegestuurd, ter beschikking gesteld door Gedore Technag.
Alle overige inzenders, bedankt voor jullie deelname en doe weer mee met de volgende ‘Raad het gereedschap’ (zie de foto onder). Insturen kan nog tot 1 juli a.s. naar: redactie@merlijnplus.nl. Tip: het heeft iets te maken met rioleringsbuizen. Ook nu stelt Gedore Technag weer een set schroevendraaiers (t.w. van 50 euro) beschikbaar.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Drie waterstof cv-ketels doorlopen praktijktest

Gepubliceerd op

Binnenkort wordt drie maanden lang waterstoftechnologie voor woningen in de praktijk getest. De test vindt plaats in een proefopstelling van EnTranCe op het terrein van de Hanzehogeschool Groningen. In de proeftuin worden drie waterstof cv-ketels getest. De resultaten moeten een veilige werking in woonwijken helpen garanderen en een grootschalige toepassing van waterstof mogelijk maken.

Waterstof is een kansrijk alternatief voor aardgas. Diverse fabrikanten brengen installatietechnische producten op de markt die geschikt zijn voor waterstof. Maar hoe werken ze in de praktijk? Welke technische infrastructuur is nodig voor een veilige werking in de bebouwde omgeving? Om dat soort vragen te beantwoorden, start EnTranCe binnenkort een test met cv-ketels (Bekaert) en leidingsystemen (HSF, VSH) die geschikt zijn voor waterstof. De uitkomsten worden primair benut voor de eerste waterstofwoonwijk van 100 woningen, Nijstad-Oost in Hoogeveen, waarvan de bouw al in 2021 moet starten.

Interne én externe leidingen
De test vindt plaats in drie containers met cv-ketels die vanuit externe tanks van waterstof worden voorzien. De cv-installaties hebben een zelfde leidinglengte, maar een verschillende binneninstallatie, om zo variabel mogelijk testdata te kunnen vergaren. Ze zullen drie maanden met intermitterende cycli draaien. “Wij testen het waterstoftransport vooral op veiligheid en letten op zaken die eventueel optreden, zoals drukverlies, lekkages en geluidsoverlast”, zegt Alexander Barendregt, Project Manager bij HSF dat de leidingsystemen verzorgt.

Functioneel testen
“Wij zijn blij dat we in dit testproject kunnen participeren”, vervolgt Barendregt. “Het is een volgende stap in de transitie naar een aardgasloze energievoorziening en er is veel belangstelling voor deze praktijktest, ook vanuit het buitenland.”
Vorig jaar had HSF al een primeur met de KIWA prestatieverklaring voor vijf gasnetproducten overeenkomstig de nieuwe keuringseis KE 214 voor waterstof. “Maar nu gaan we functioneel testen of deze producten als compleet leidingsysteem veilig werken.” HSF levert de externe leidingen en zusterbedrijf VSH de interne leidingen voor de duurtest. Beide bedrijven zijn onderdeel van Aalberts.

Een video-impressie van de proefopstelling vindt u hier: https://www.youtube.com/watch?v=YPqXN-Fzxv0

Op onze nieuwsbrief abonneren

Organisch zonnefolie, radiatorventilator en warmtepomppanelen in de prijzen

Gepubliceerd op

The Green Quest Award is toegekend aan Heliatek, producent van organisch zonnefolie. Dit product wordt na 14 jaar ontwikkelen deze zomer groots opgeschaald. De publieksprijs ging naar de radiatorventilator van SpeedComfort. En de ENGIE Prijs ging naar de warmtepomppanelen van Triple Solar.

Afgelopen seizoen meldden 140 bedrijven hun innovaties aan. Een jury o.l.v. Jacqueline Cramer selecteerde 40 bedrijven die hun innovatie live bij Harm Edens op BNR Nieuwsradio mochten toelichten.

Game changer
Het juryrapport beschrijft de ontwikkelaar van zonnefolie als een game changer. Waarbij het hele plaatje, tot aan end of life, klopt. “Het is folie van organische grondstoffen en dat is vanuit milieuoogpunt super,” beschreef Cramer. “We kijken ook naar hoeveel CO2 het kost om een zonnepaneel te maken. De zonnefolie is veel sneller terugverdiend door de zonne-energie die je opwekt dan bij reguliere zonnepanelen. Dat gebeurt al in 8 maanden, en met zonnepanelen 10 keer langer.”
Guido van Tartwijk, CEO van Heliatek: “Nederland is nog een lastige markt voor ons, maar ik denk dat het met deze prijs gaat lukken. We zijn al met twee projecten bezig in de Rotterdamse haven, en ik wil daar volgend jaar wel staan met mijn spullen.“

Publieksprijs en ENGIE prijs
Mireille van Ark, hoofdredacteur van BNR Nieuwsradio reikte de publieksprijs uit aan SpeedComfort. In totaal was er 3346 keer gestemd, en daarvan gingen er 404 stemmen naar de radiatorventilator van dit bedrijf. ENGIE ten slotte, selecteerde Triple Solar als winnaar van de ENGIE prijs. Triple Solar won omdat het op geniale wijze twee bestaande technieken samenvoegt tot een innovatief product.

Verantwoording
Oud topman van DSM en speciaal corona gezant Feike Sijbesma verzorgde tijdens de uitreiking een keynote. “Als je impact hebt moet je de verantwoordelijkheid die daarbij gepaard gaat ook nemen,” antwoordde Sijbesma op de vraag wanneer duurzaamheid voor hem belangrijk werd. “Ik beeld me in dat ik op het einde van mijn leven verantwoording af moet leggen aan mijn kinderen. Dan hoop ik dat ik kan zeggen: we hebben de wereld niet in perfecte staat geërfd van onze voorouders, we hebben goed geleefd, en we hebben ook geprobeerd om de wereld een beetje beter te maken en op die manier door te geven aan jullie.”

Gebrek aan samenwerking
Feike Sijbesma betoogde de corona-pandemie te zien als een les in hoe we mondiale problemen oplossen. “Ik heb me verbaasd over het gebrek aan samenwerking dat we wereldwijd hebben gezien, terwijl het toch een grensoverschrijdend ding is. Het virus laat niet bij de grens zijn paspoort zien, zoals CO2 dat ook niet doet.” Sijbesma hoopt dat we komen tot een ‘great reset’, want ook voor corona was de wereld niet perfect.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Particulieren krijgen extra tijd om warmtepomp of zonneboiler te laten installeren

Gepubliceerd op

Particulieren die in 2019 een warmtepomp of zonneboiler kochten, krijgen 6 maanden extra tijd om het apparaat te laten installeren. Dit geldt voor de installatie in een eigen nieuwbouwwoning waarvoor de omgevingsvergunning na 30 juni 2018 is aangevraagd.

Dit besluit is genomen vanwege COVID-19. Voor particulieren is het in deze covidsituatie niet altijd mogelijk om het apparaat voor de uiterlijke datum van 1 juli 2020 te laten installeren. De uiterlijke installatietermijn is nu verschoven naar 1 januari 2021.

Subsidieaanvraag
Verder blijft gelden dat een particulier vanaf de dag van installatie 6 maanden de tijd heeft om een subsidieaanvraag in te dienen. Particulieren vallen niet onder de overgangsregeling met een nieuwbouwwoning waarvoor de omgevingsvergunning na 30 juni is aangevraagd en die een warmtepomp en/of een zonneboiler na 31 december 2019 hebben aangeschaft. Zij komen dus niet in aanmerking voor subsidie. Voor zakelijke partijen geldt deze overgangsbepaling niet.

Bron: rvo.nl

Op onze nieuwsbrief abonneren

Wat is de rol van de techniek over 20 jaar?

Gepubliceerd op

Aanstaande woensdag 24 juni verschijnt Scenario2040, een studie waarmee Techniek Nederland in beeld brengt hoe de samenleving er over twintig jaar uit zou kunnen zien. Dat gebeurt met een online event, waarvoor zich inmiddels al 500 belangstellenden hebben aangemeld. Tijdens een interactief programma laten deskundigen hun licht schijnen op de inhoud van de scenariostudie.

Wat zijn de grootste uitdagingen? Welke consequenties hebben de beslissingen die we vandaag nemen? Wat is straks de rol van de techniek? Het zijn belangrijke aspecten van Scenario2040 die tijdens het event aan bod komen. Sprekers zijn: Doekle Terpstra, voorzitter Techniek Nederland, Jacques van der Krogt, voorzitter commissie Innovatie Techniek Nederland, Paul de Ruijter, directeur De Ruijter Strategie, en Marjet Rutten, trendwatcher Techniek en Bouwbranche. Ook Michon van der Salm, CEO Whitewood, Erik Feleus, Smart Building Developer Schiphol Real Estate, en Jaap Dijkgraaf, directeur DWA, nemen deel als pannellid. Dagvoorzitter is Marijke Roskam. Het event duurt van 14.00-16.30 uur.

Aanmelden kan nog steeds, klik hier.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Win een fraaie set schroevendraaiers

Gepubliceerd op

Vorige week vroegen we wie dit gereedschap herkende. Tip: het heeft iets te maken met rioleringsbuizen. We kregen direct veel antwoorden binnen. Heb jij de oproep gemist en wil je nog meedingen naar een fraaie set schroevendraaiers? Je kunt je antwoord nog inzenden nog tot uiterlijk 1 juli a.s. naar: redactie@merlijnplus.nl o.v.v. ‘Raad het Gereedschap’.

Win deze fraaie set schroevendraaiers met ergonomische handgrepen om de gewrichten te ontlasten (t.w. van 50 euro), ter beschikking gesteld door Gedore Technag.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Juni uitgave beschikbaar

Gepubliceerd op

De juni-uitgave van InstallateursZaken staat inmiddels online. De uitgave staat in het teken van 'slim installeren' en is als webversie te bekijken maar alle artikelen zijn uiteraard ook in de IZapp te lezen. Deze app kan worden gedownload in Google Play en de Android App Store.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Noodzaak om loden leidingen te vervangen wordt breed gedragen

Gepubliceerd op

Volgens de 5 grootste steden van Nederland verloopt de vrijwillige vervanging van loden waterleidingen niet zoals gewenst. In een brief aan Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken pleiten ze daarom op een wettelijk verbod op loden leidingen in bestaande gebouwen. Techniek Nederland deelt het gevoel van urgentie.

In Nederland zijn tot 1960 nog op grote schaal loden drinkwaterleidingen in gebouwen geplaatst, daarna werd het gebruik ervan in nieuwbouw verboden vanwege de gezondheidsrisico's. Uit een schatting van de Gezondheidsraad blijkt echter dat momenteel nog zo'n 100.000 tot 200.000 oude woningen deze leidingen bevatten.

Snel vervangen
Vorig jaar riep de raad al op tot een snelle vervanging van de loden waterleidingen. Die zou dan voor rekening komen van pandeigenaren. De vijf grootste Nederlandse gemeenten concluderen echter dat inmiddels duidelijk is geworden dat in "veel woningen, zowel bij corporaties als particuliere eigenaren, nog loden leidingen aanwezig zijn."

Onverantwoorde situatie
Het is onverantwoord, zo schrijven zij in de brief aan Ollongren, “om de vervanging geheel te verlaten op de eigen verantwoordelijkheid en vrijwilligheid van gebouweigenaren.” Middels een verbod op loden leidingen in bestaande gebouwen willen ze nu vooralsnog een snelle vervanging stimuleren. Daarbij zouden ze ook handhavend kunnen optreden. Installatienet legde naar aanleiding van de brief enkele vragen voor aan Techniek Nederland.

Is handhaving van een verbod op loden leidingen realistisch?
‘Details van de plannen zijn nog niet bekend. We kunnen ons echter voorstellen dat een realistische en haalbare aanpak mogelijk is. Vanzelfsprekend denkt Techniek Nederland graag mee met de gemeenten en de Rijksoverheid om de plannen te concretiseren.’

Binnen welke termijn zouden de leidingen moeten worden vervangen?
‘Vanuit het oogpunt van volksgezondheid is het belangrijk dat de loden leidingen zo snel mogelijk worden vervangen. Techniek Nederland heeft dit al vaker benadrukt. Uit de brief van de grote gemeenten blijkt nu dat de urgentie breed gedeeld wordt.’

Staan andere gemeenten er ook zo in?
‘De aanwezigheid van loden leidingen beperkt zich niet tot de vijf grote gemeenten. Wij denken daarom dat ook veel kleinere gemeenten voorstander zullen zijn van een wettelijk verbod.’

Hoe wil Techniek Nederland de druk opvoeren, zodat het Rijk dit gaat oppakken?
‘De urgentie is groot. Met de brief aan minister Ollongren voeren de vijf gemeenten de druk al op om het probleem van loden leidingen aan te pakken. Loden leidingen zijn rond 1960 voor het laatst toegepast. De kans is aanwezig dat deze leidingen inmiddels slijtage vertonen waardoor de kans op lekkages groter wordt. Ook vanuit dat oogpunt is vervanging van loden leidingen van belang.’

Op onze nieuwsbrief abonneren

Proefproject: gasnet over op waterstof

Gepubliceerd op

In het najaar van 2020 start netbeheerder Stedin in Uithoorn het project ‘tijdelijke ombouw van aardgas naar waterstof’. Feenstra is een van de betrokken partijen binnen dit project en voert de werkzaamheden aan de binnenhuisinstallatie uit.

Het project bestaat uit het ombouwen van een woonblok van veertien sloopwoningen die tijdelijk met waterstof worden verwarmd. Hiertoe wordt het bestaande aardgasnet gedurende de looptijd van het project omgebouwd en geschikt gemaakt voor waterstof. Vanaf dit najaar worden de (onbewoonde) woningen met waterstof verwarmd. Met deze ombouw wordt onder andere gekeken naar hoeveel tijd het kost om het aardgasnetwerk gereed te maken voor het transport en het gebruik van waterstof in bestaande woningen. Het project is uniek in Nederland, maar is ook internationaal gezien nog niet eerder gedaan.

Uitvoerig getest
Allereerst wordt het bestaande gasnetwerk uitvoerig getest op mogelijke lekkages. Zodra de gasleidingen helemaal veilig zijn, plaatst Feenstra de waterstof cv-ketel in de woning. Hierna worden de woningen gedurende één a twee weken verwarmd met 100% waterstof in plaats van aardgas.

Mooie klus
“Onze betrokkenheid bij het omzetten van woningen van aardgas op waterstof is voor ons een mooie klus”, aldus Jan Wijbenga, commercieel manager bij Feenstra, die vanuit deze rol bij het project betrokken is. “Als een van de grotere installatiebedrijven in Nederland zijn wij betrokken bij verschillende waterstof-projecten in Nederland, maar een bestaande woning van aardgas omzetten naar waterstof is een unicum waar veel bij komt kijken en waar wij veel van kunnen leren”.

Activiteiten
De activiteiten van Feenstra bestaan uit de controle van de binnenleidingen, het afdoppen van de kookaansluitingen, het aanbrengen van de spoelvoorzieningen in de leidingen (hiermee kunnen de leidingen worden schoongespoeld met helium/stikstof), het installeren en inbedrijfstellen van de waterstof-cv-ketels, en het afpersen van de gehele installatie. Wanneer de waterstof-cv-ketels in gebruik zijn controleert en monitort Feenstra de leidingen in de woningen, waardoor eventueel mogelijke lekkages direct worden opgemerkt. Na afloop van het project worden de ketels door Feenstra afgekoppeld en ontmanteld.

Strenge veiligheidseisen
Het project van aardgas naar waterstof wordt uitgevoerd aan de hand van strenge veiligheidseisen, in afstemming met de lokale brandweer en onder toezicht van het bevoegd gezag waaronder de Veiligheidsregio. De werkzaamheden worden pas opgestart wanneer alle woningen leeg staan.

Realistische omgeving
Netbeheerder Stedin werkt binnen dit project samen met energieconsultant DNV GL, woningbouwcorporatie Eigen Haard, de gemeente Uithoorn, waterstof-cv-leveranciers Nefit Bosch en Remeha, en installateur Feenstra. Marc van der Linden, CEO van Stedin: “Er komt een hoop kijken bij de overgang van aardgas naar waterstof: de verbindingen van de leidingen, de invoer van het gas en natuurlijk het omzetten van waterstof in warmte door cv-ketels. Zo’n ombouw is nu nog nieuw en onbekend en zeker geen druk op de knop. Het is van essentieel belang dat we dit onderzoek uitvoeren in een zo realistisch mogelijke omgeving van bestaande woningbouw”.

Video:
https://www.youtube.com/watch?v=sJ4g75t3N_8&feature=youtu.be

Linkjes:
https://www.stedin.net/over-stedin/duurzaamheid-en-innovaties/waterstof

https://www.stedin.net/over-stedin/duurzaamheid-en-innovaties/waterstof/uithoorn

https://www.feenstra.com/zorgelooswonen/waterstof/

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Technische Unie Nieuwegein en Utrecht samengevoegd

Gepubliceerd op

De twee verkoopkantoren van Technische Unie in Nieuwegein en Utrecht zijn samengevoegd in een nieuw nul-op-de-meterbedrijfspand in Utrecht. Naast het beter benutten van specialistische kennis, is gekeken naar de bereikbaarheid. Het pand heeft een oppervlakte van 8.000 vierkante meter en huisvest een winkel (servicecentrum), kantoor- en vergaderruimte, een landelijk opleidingscentrum en een logistiek overslagpunt.

Marcel Greveling, regiodirecteur bij Technische Unie: “Het samenvoegen van verkoopkantoren biedt veel voordelen voor onze klanten. Zo kunnen we de specialisten van de commerciële binnendienst gerichter inzetten. Door het combineren van twee kantoren, krijgen onze medewerkers de mogelijkheid zich nog meer te specialiseren. We vergroten op die manier hun kennis en zorgen voor een betere kennisdeling met klanten.”

Nul-op-de-meter
Marcel vervolgt: “Wat dit nul-op-de-meterbedrijfspand extra bijzonder maakt, is dat klanten een rondleiding kunnen krijgen in de technische ruimtes en op het dak. We nemen bezoekers mee naar de technische installaties die ervoor zorgen dat het pand nul-op-de-meter is. Dit past perfect bij onze ambitie om de groenste kennis- en distributiepartner van Nederland te zijn.”

Grootstedelijk gemak
Om zo efficiënt, klantgericht en toekomstbestendig mogelijk te opereren, is Technische Unie sinds 2017 bezig met het opzetten van grootstedelijke verkoopkantoren. Het eerste werd in dat jaar gerealiseerd in Amsterdam. Hierna zijn ook in Rotterdam, Eindhoven en Dordrecht de verkoopkantoren samengevoegd. Onlangs verhuisde het servicecentrum Spaanse Polder naar een nabijgelegen locatie in Schiedam en binnenkort wordt het nieuwe pand in Den Haag opgeleverd. Het nieuwbouwpand in Amsterdam volgt later dit jaar.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Elektrische producten voor verwarming en airconditioning

Gepubliceerd op

Vaillant introduceert vier elektrische producten voor verwarming en airconditioning. Het betreft onder andere infraroodpanelen en elektrische ketels. “Nu er steeds meer gasloze woningen en bedrijfspanden komen stijgt de vraag naar elektrische oplossingen. Wij willen de markt voorzien in efficiënte en milieuvriendelijke oplossingen die voor zowel de particuliere als de zakelijke markt aantrekkelijk zijn”, vertelt Ronald Mazurel, Manager Product Management bij Vaillant.

Infraroodpanelen uit de eloMENT serie bieden comfort via stralingsverwarming. Net als bij een kachel, zenden infraroodpanelen warmtestralen uit die worden geabsorbeerd door alle vaste objecten in de kamer. Het voordeel van de eloMENT panelen zit vooral in ruimtebesparing. Doordat de panelen slechts 17 mm dik zijn, zijn ze goed in te passen in elk interieur en op een smaakvolle manier te integreren, aldus de fabrikant. De panelen zijn robuust (5 jaar garantie) en hebben een flink rendement. De draadloze thermostaat en ontvangers zijn via een plug&play methode te installeren.

Elektrische ketels
De nieuwe eloBLOCK elektrische cv-ketel kan uitkomst bieden op locaties waar een warmtepomp niet toepasbaar is of de ruimte slechts af en toe verwarmd hoeft te worden. Met een vermogensrange van 6 - 28kW, is de eloBLOCK cv-ketel altijd beschikbaar in een uitvoering die bij de wensen van een gebruiker hoort. De ketel is alleenstaand in te zetten of als deel van een compleet systeem met andere Vaillant toepassingen zoals boilers, regelaars en warmtepompen. Zijn compacte omvang maakt de ketel makkelijk inpasbaar maar ook mobiel bruikbaar, bijvoorbeeld als tijdelijke warmteopwekker als een warmtepomp nog niet is geïnstalleerd of defect is. De ketel is verder inzetbaar als extra ketel, om tijdens piekmomenten bij te springen.

Airconditioning
De climaVAIR exclusive is een lucht-luchtwarmtepomp die kan verwarmen en koelen. Met de climaVAIR kunnen gebruikers maximaal vier binnenunits combineren met één buitenunit, om zo elke gewenste ruimte in huis te kunnen koelen of verwarmen. De climaVAIR airconditioners zijn tot A+++ geclassificeerd. Bij een monosplit-airco wordt één binnenunit gecombineerd met één buitenunit. De binnenunit is in dit geval bevestigd aan de wand. Bij een multisplit airco kan één buitenunit gecombineerd worden met meerdere binnenunits. Dit kan zowel een wandmodel, vloermodel als ingebouwde cassette zijn.

Fancoil units
De aroVAIR fancoils zijn kleine units die warmte en verkoeling leveren voor zowel bedrijven als particulieren. De fancoils kunnen aangesloten worden op een warmtepompsysteem. Met hun kleine, discrete design kunnen de fancoils op zowel plafonds als wanden met het interieur worden geïntegreerd.

Op onze nieuwsbrief abonneren

 Groothandel Wasco klaar met uitbreiding distributiecentrum

Gepubliceerd op

Vier jaar na de opening van Wasco’s nieuwe distributiecentrum in Apeldoorn, is nu ook de uitbreiding hiervan gereed. In juni werd deze voltooid. De groothandel beschikt nu over een distributiecentrum van ruim 26.000 m2.

De aanbouw werd gerealiseerd conform de Breeam-NL Outstanding norm, de hoogst mogelijke duurzaamheidsnorm. Hiermee ligt de duurzaamheidsambitie hoger dan de Breeam Excellent norm, die van toepassing is op het in 2016 gebouwde deel. Onderdeel van deze verduurzaming zijn o.a. de toepassing van lucht-waterwarmtepompen en pv-panelen. Naast het gebruik van zoveel mogelijk duurzame materialen is er ook veel aandacht besteed aan gezondheidsfactoren, zoals een natuurlijke lichtinval en de ecologie.

Sterke Groei
De uitbreiding was noodzakelijk om niet alleen de toegenomen logistieke en expeditie-activiteiten te kunnen faciliteren, maar ook om in te spelen op de steeds verdergaande verduurzaming van het productassortiment. Hierdoor was het noodzakelijk dat er meer opslagcapaciteit beschikbaar kwam om meer duurzame productgroepen op voorraad te kunnen nemen en daarmee de beschikbaarheid te vergroten.
Na een inpandige optimalisatieslag zal de uitbreiding na de zomervakantie in gebruik worden genomen.

Op onze nieuwsbrief abonneren

OTIB heet nu Wij Techniek

Gepubliceerd op

De naam van het ontwikkelingsfonds voor de technische installatiebranche OTIB verandert vandaag naar Wij Techniek. Wij Techniek is een samenwerkingsverband van de werknemersorganisaties CNV Vakmensen, De Unie en FNV-Metaal en de werkgeversorganisaties NVKL en Techniek Nederland. In opdracht van en samen met deze sociale partners werkt Wij Techniek aan de ontwikkeling van de installatiebranche. “Gezamenlijk pakken we de uitdagingen die ons vak kent op en ondersteunen we vakmensen met een mooi en actueel aanbod om hun talent optimaal te ontwikkelen”, zegt directeur Sven Asijee.

Wij Techniek zet zich in voor ruim 130.000 medewerkers en bijna 10.000 werkgevers in de technische installatiebranche. Wij Techniek stelt hen in staat hun talent te ontwikkelen. Helpt hen in beweging te komen en te blijven. Dit doet Wij Techniek met een gevarieerd aanbod aan bijeenkomsten, coaching, advies en subsidies. Het doel is dat vakmensen duurzaam inzetbaar blijven. Bedrijven worden ondersteund bij het versterken van hun ontwikkelcultuur. En door de instroom van nieuwe technici, jong en oud, te bevorderen.

Spin in het web
Bestuursvoorzitter John Dijkman over de nieuwe naam: “Wij Techniek staat voor expertise op het gebied van scholing en ontwikkeling. We signaleren ontwikkelingen nationaal en in de regio. We verzamelen informatie en stimuleren anderen om deze om te zetten naar een gericht aanbod of doen dat zelf. We verbinden de vragen van vakmensen met een concreet antwoord. We zijn proactief en blijven meedenken over vandaag maar vooral ook over morgen. We zijn de spin in het web.”

Blijven bewegen
Zwanny Naber (vicevoorzitter Wij Techniek) looft de onderlinge samenwerking waar Wij Techniek voor staat. “Wij Techniek onderschrijft de richting die we als sociale partners gezamenlijk hebben gekozen voor de toekomst. We richten ons op de vakman en vrouw met de vraag: wat heb jij nodig om jezelf verder te ontwikkelen? En de vakmens, dat is iedereen: de monteur, de leidinggevende, de DGA. We moeten allen blijven bewegen in een snel veranderende omgeving.”

Nieuwe website
Bij een nieuwe naam hoort ook een nieuwe website. Vanaf maandagmiddag 15 juni verandert www.otib.nl in www.wij-techniek.nl.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Jaarlijkse controle van keerkleppen is een must

Gepubliceerd op

Regelmatig valt het Ron Bosch op dat installateurs moeite hebben om keerkleppen op de juiste manier te plaatsen in drinkwaterinstallaties. De adviseur en HBO-docent Installatietechniek legt uit wat er zoal misgaat en op welke manieren je als installateur de jaarlijkse controle van keerkleppen correct kan uitvoeren.

Drinkwaterinstallaties moeten zodanig periodiek worden onderhouden en beheerd dat de kwaliteit van het drinkwater gewaarborgd blijft. Het jaarlijks controleren van keerkleppen maakt daar een belangrijk onderdeel van uit. Keerkleppen kunnen op een aantal manieren worden gecontroleerd.

Voorschriften
De controle dient te geschieden conform de geldende voorschriften en werkbladen. Volgens Waterwerkblad 1.4 G moet een EA-terugstroombeveiligingseenheid periodiek, ten minste één keer per jaar, gecontroleerd worden op de functionaliteit. Voorwaarde is wel dat ze op de juiste manier zijn aangebracht. De waterwerkbladen bieden hierover voldoende info. Kijk als installateur eens op: www.infodwi.nl.

Methodes
Er zijn drie methodes om een keerklep te controleren:
- standaardmethode
- vacuümmethode
- overdruk methode
Let op: in het laatste geval moeten er wel beproevingskraantjes op de keerkleppen zitten om de controle te kunnen uitvoeren.
Op basis van deze methodes wordt bepaald of een keerklep wel of niet functioneert oftewel lekdicht is en bij onverwijld terugstromen de veiligheid kan garanderen.

Legionella Beheersplan
Als een hogere controlefrequentie wenselijk is, bijvoorbeeld als onderdeel van een Legionella Beheersplan, wordt geadviseerd om standaard een manometer en controlekraan (aftapper) te monteren. Dit om de controle te vereenvoudigen en tijd te besparen. Een in de leidingwater -installatie geplaatste beveiligingseenheid moet namelijk zo zijn aangebracht dat deze gemakkelijk kan worden gecontroleerd, onderhouden en vervangen.

Standaardmethode
Controleer je de keerkleppen volgens de standaardmethode, dan heb je een manometer en beproevingskraantjes nodig. In het Vewin-werkblad WB3.8 wordt er gesproken van boven- en benedenstrooms. Als de body van de keerklep zich bevindt voor de stopkraan, spreken we van het bovenstrooms gedeelte. Kijken we naar de andere kant van de keerklep, dan hebben we het over het benedenstrooms gedeelte. Ook hier dient zich een aftapaansluiting te bevinden.
Controle van de keerklep:
- Men dient geen tappunten meer te gebruiken en de bewuste stopkraan van de controlerende leiding te sluiten;
- Middels een tappunt na de keerklep maakt men de leiding drukloos en draait men de tapkraan weer dicht;
- In de benedenstrooms gelegen aftapbeproevingsgelegenheid wordt een manometer geplaatst voorzien van een goed meetbereik in kPa met een maximum bereik van 0-600 kPa [0-6 bar];
- Bewuste stopkraan weer openen en leiding ontluchten;
- Zodra de manometer de leveringsdruk aangeeft de hoofdkraan weer sluiten;
- Vervolgens het beproevingskraantje opendraaien;
- Gedurende 30 seconden mag de manometer niet teruglopen;
- Is dit het geval dan kan de keerklep als lekdicht beschouwd worden.

Vacuüm methode
De keerklep dient te beschikken over een beproevingsaansluiting. Daarnaast moet de monteur een vacuümmeter paraat hebben. Deze methode is ideaal als men geen zicht heeft op de benedenstroomse installatie.
Controle van de keerklep:
- Men dient geen tappunten meer te gebruiken en de bewuste stopkraan van de controlerende leiding te sluiten;
- Middels de benedenstrooms gelegen aftapbeproevingsgelegenheid beproevingskraan voor de keerklep maakt men de leiding drukloos;
- In de bovenstrooms gelegen aftapbeproevingsgelegenheid wordt een vacuümmeter geplaatst voorzien van een goed meetbereik in kPa met een maximum bereik van 0-600 kPa [0-6 bar];
- Alle aansluitingen moeten lekdicht zijn voor een goede meetsessie;
- Vacuümpomp aanzetten middels een te verzorgen negatieve druk van -50 kpa [0,5 bar]
- Daarna de afsluiter van het vacuümsysteem dicht zetten;
- Gedurende 30 seconden mag de manometer niet teruglopen;
-Is dit het geval dan kan de keerklep als lekdicht beschouwd worden.

Overdruk methode
Deze methode is ooit beproefd door de Rijksgebouwendienst en ideaal voor moeilijk bereikbare keerkleppen. De monteur dient een jerrycan met vers getapt drinkwater, opvanggelegenheid en handperspomp tot zijn beschikking te hebben. Om de controle uit te kunnen voeren moet er benedenstrooms in het bestaande leidingwerk waar een keerklep wordt geacht aanwezig te zijn, een aansluitstuk met nippel/aftappunt aangebracht te worden en een stopkraan.
Controle van de keerklep:
- Men dient geen tappunten meer te gebruiken en de bewuste stopkraan van de controlerende leiding te sluiten;
- Middels de benedenstrooms aangebrachte aftapbeproevingsgelegenheid beproevingskraan voor de keerklep maakt men de leiding drukloos, alsmede de hoofdkraan 1 van deze sectie;
- In de benedenstrooms gelegen aftapbeproevingsgelegenheid wordt een handperspomp aangesloten, voorzien van een goed meetbereik in kPa met een maximum bereik van 0-600 kPa [0-6 bar];
- Hoofdstopkraan 1 en nieuw geplaatste kraan 2 en kraan 3 worden geopend en de installatie wordt ontlucht;
- Daarna stopkraan 2 dichtzetten;
- En de druk op de manometerbekijken en vastleggen in het meetverslag;
- Met de handpomp de druk plusminus 50 KPa verhogen;
- Is de druk stabiel, stopkraan 3 dichtzetten;
- Gedurende 30 seconden mag de manometer niet teruglopen;
- Is dit het geval dan kan de keerklep als lekdicht beschouwd worden.
- Vang het gechloreerde water weer op in de jerrycan;
- Open de stopkranen 1 en 2 en ontlucht de installaties op een nader tappunt.

Hygiëne
Niet controleerbare keerkleppen [EB en ED] moeten om de 10 jaar worden vervangen. Elke keer dienen de vacuümpomp, handpomp en de te gebruiken slangen ontsmet te worden met een hoge chloorconcentratie [VBC 500 mg/l chloor] voor de ontsmetting van de gebruikte temperatuur. Gebruik checklists en een isometrische schets van de installatie waar u de controles heeft uitgevoerd.

Normen en richtlijnen
Belangrijke aan te houden normen en richtlijnen:
- NEN 1006
- Water- en Werkbladen
- ISSO-publicatie 30 ‘Leidingwaterinstallaties in woningen’

Bronnen: TIAB – Oliver Strecker Seton bv/ Intech K&S 2004/ RGD 10-5-2004

Op onze nieuwsbrief abonneren