We kunnen op verschillende manieren een coronabesmetting oplopen. Uit onderzoek blijkt dat ook het rioleringsstelsel hierin een rol kan spelen. Eric van der Blom, vakspecialist Sanitaire Technieken bij Techniek Nederland sprak met Installatienet over de laatste inzichten op dit gebied. Daarnaast geeft hij tips aan de installateur hoe die het beste kan omgaan met dit risico.

Ons rioleringsstelsel zorgt voor de afvoer van afvalwater en hemelwater. “Als mensen toiletteren komen er allerlei pathogene micro-organismen terecht in het afvalwater. Dat stroomt via de wand van de afvoerleidingen naar beneden. Tegelijkertijd stijgt er van onderaf een luchtkolom door het centrum van de buizen naar boven. In een aantal gevallen kan dit risico’s opleveren voor de verspreiding van aerosolen met mogelijke virusdeeltjes”, vertelt Van der Blom.

Sifons
“Stel je woont in een appartementencomplex en hebt een zieke onderbuurman. Als die naar het toilet gaat en jouw sifon staat droog, dan is dat een potentieel gevaarlijke situatie. Via die stijgende luchtkolom in de afvoerleiding kunnen namelijk aerosolen met virusdeeltjes door jouw sifon naar binnenkomen.”

Lekkages en uitmonding
“Ook lekkages in het rioleringsstelsel zijn risicovol, omdat dan eveneens aerosolen met virusdeeltjes verspreid kunnen worden”, vervolgt Van der Blom. Hetzelfde geldt voor de uitmonding van de ontspanningsleiding in het dak of de gevel. Als deze te dicht bij de toevoeropeningen van het ventilatiesysteem zit (open ramen, roosters en dergelijke), loop je wederom het risico op de ongewenste verspreiding van aerosolen.”

Leegstand en hoogbouw
“Veel gebouwen zijn of worden niet of nauwelijks gebruikt door de coronacrisis. Mede vanwege de hittegolf deze zomer, verdampt het water dan veel sneller uit de sifons. Daarnaast gaan we steeds hoger bouwen. Wind en veelvuldig simultaan gebruik van toiletten zorgen vaker voor drukverschillen in het rioleringsstelsel, waardoor sifons leeggeperst of leeggezogen kunnen worden. Deze factoren dragen bij aan een hoger risico.”

Adviezen
-Bewoners en installateurs dienen goed in de gaten te houden of de sifon (waterslot) gevuld is met water (basiseis is 5 cm);
-Als een gebouw leeg staat, doe dan een laagje slaolie op het waterslot om verdamping van het water te voorkomen;
-Adviseer bewoners om altijd door te trekken met een dichte wc-bril om verspreiding van aerosolen te voorkomen;
-Is er sprake van stank, zoek dan direct uit of er sprake is van een lekkage;
-Controleer of er voldoende afstand is tussen de uitmonding van de ontspanningsleiding en de toevoeropeningen van het ventilatiesysteem (3 tot 6 meter, zie NEN 3215));
-Laat Covid19-patienten in een zorggebouw zoveel mogelijk gebruik maken van een eigen toilet.

Urinoirs
Tot slot wil Van der Blom nog wijzen op het risico van verspreiding van aerosolen via urinoirs in openbare gelegenheden. “Uit een Chinees onderzoek is gebleken dat bij het doortrekken binnen 5,5 seconden de aerosolen 85 cm opstijgen. De onderzoekers adviseren om beschermende maskers te gebruiken in dergelijke gevallen, vanwege de hoge concentratie aerosolen. Een dergelijke maatregel zal in Nederland niet snel worden afgekondigd, maar het onderwerp wordt wel nader bestudeerd.”