Tag Archives: scholen

Te veel of te weinig?

Gepubliceerd op

Jarenlang werd er steen en been geklaagd over het binnenklimaat van scholen. Met name het ventilatieregime bleek vaak niet op orde te zijn. Maar toen kwam 2020. Nu klagen gebruikers juist dat er ‘overgeventileerd’ wordt. Bart Advokaat, energieadviseur van Merosch legt uit wat er aan de hand is.

Een docente Frans begint haar les. De scholieren zijn dik ingepakt. Ze dragen jassen, hebben fleecedekentjes over hun schoot, maar zitten nog te blauwbekken. De reden? Het is eind november, maar de ramen staan helemaal open. En tegen de kou kan zelfs geen overgedimensioneerde radiator opboksen. Hoe heeft het ooit zóver kunnen komen?

Laten we even het geheugen opfrissen. De afgelopen jaren zijn er heel wat initiatieven opgetuigd om het binnenklimaat in scholen te verbeteren. Kan je er drie noemen?
“Met het ‘Programma van Eisen Frisse scholen’ dat in 2008 door het RvO is ontwikkeld, was er een eerste stimulans om het binnenklimaat en ook het energiegebruik in scholen te verbeteren. Vervolgens zijn er rond 2015 in grote steden zoals Amsterdam en Rotterdam initiatieven opgetuigd om de luchtkwaliteit in bestaande scholen te verbeteren, vaak in samenwerking met de GGD. Daarnaast wil ik graag een nieuw initiatief noemen, namelijk de ‘Specifieke Uitkering Ventilatie in Scholen’. Met deze subsidie worden dezelfde doelen nagestreefd als in het PvE Frisse Scholen en bij de GGD-richtlijnen voor een goede luchtkwaliteit.”

Nog even recapitulerend: waar schortte het de afgelopen decennia vaak aan bij de ventilatie van schoolgebouwen?
“Voldoende luchtverversing. We kwamen bijvoorbeeld regelmatig situaties tegen waarbij de zonwering voor de gevelroosters was gemonteerd of de gevelroosters dichtgingen als het koud werd. Daarnaast liet het onderhoud vaak te wensen over, waardoor de filters dichtslibden en de kanalen smerig werden.”

De coronapandemie heeft daar radicaal verandering in gebracht. Hoe?
“De scholen moeten nu zoveel mogelijk ventileren. Veel gebouwen zijn daar niet op gemaakt, waardoor leerlingen en docenten zitten te koukleumen met open ramen.”

Ventilatie staat nu plotseling bovenaan de agenda van scholen. Merken jullie dat ook?
“Jazeker, als ik de geluiden in de markt mag geloven levert het zeker 20-30% meer werk op voor bijvoorbeeld adviesbureaus. Het gaat dan enerzijds om de inventarisatie van de bestaande voorzieningen en anderzijds om het verbetertraject inclusief ontwerpopgaven.”

Waar kiezen die scholen uiteindelijk meestal voor?
“Of een decentrale oplossing met een unit per lokaal of een centrale oplossing met kanalenwerk.”

Welke factoren geven meestal de doorslag bij de keuze?
“Hoogte van de lokalen, constructieve opbouw van het pand en het ruimtebeslag van het systeem. Een eventuele monumentenstatus kan ook een rol spelen, omdat je aan meer regels bent gebonden. Daarnaast doen lokale welstandscommissies regelmatig een duit in het zakje, door duidelijk te laten blijken waar hun voorkeur naar uitgaat.”

Ventilatie staat nu volop in de spotlights, de grote vraag is natuurlijk of die aandacht blijvend zal zijn na de pandemie…
“Ik denk van wel. In feite was er al sprake van een kentering voor de uitbraak van de coronacrisis. Dit is het extra zetje geweest. Meer en meer scholen zullen hun binnenklimaat op orde willen krijgen.”

En als we iets verder kijken naar de toekomst: hoe gaat het dan verder?
“Het is belangrijk om de noodzaak van goed onderhoud en beheer tussen de oren te krijgen bij schoolbesturen, want daar schort het nogal eens aan, zoals ik ook al eerder aangaf met voorbeelden. Het zijn nieuwe, complexe en ook dure installaties. We moeten natuurlijk niet in een situatie terecht komen waarin scholen de installaties niet goed onderhouden en we over een aantal jaar allerlei klachten krijgen te horen dat de investeringen in het binnenklimaat uiteindelijke geen vruchten hebben afgeworpen.”

Dit is een artikel uit de print-editie van het vakblad IZ. De digitale edities van IZ zijn gratis te raadplegen via www.installateurszaken.nl. Liever een print-editie op uw deurmat? Maak dan gebruik van onze tijdelijke actie en meld u nu aan voor een gratis abonnement op IZ via www.installateurszaken.n

 

Wat betekent het rapport ‘Ventilatie op scholen’ voor installateurs?

Gepubliceerd op

Het Landelijk Coördinatieteam Ventilatie op Scholen (LCVS) heeft scholen gevraagd naar de staat van de ventilatiesystemen. De resultaten zijn vorige week gepresenteerd. Maar liefst 777 schoolgebouwen in het primair en voortgezet onderwijs voldoet de ventilatie niet aan de wettelijke eisen. Omdat veel scholen de enquête van het LCVS nog niet hebben ingevuld, zal het aantal schoolgebouwen dat niet aan de eisen voldoet waarschijnlijk zelfs nog groter zijn. Wat betekent het rapport van de LCVS voor installateurs die ventilatiesystemen installeren en onderhouden?

Minister Slob van OCW wil dat álle Nederlandse scholen aan de wettelijke eisen voldoen. Goede ventilatie is belangrijk voor de gezondheid van leerlingen en docenten. Een klaslokaal met frisse lucht is een voorwaarde voor goede leerprestaties. Scholen die nog niet voldoen aan de normen, zijn daarom verplicht dit aan te pakken.

Wat zijn de eisen?
Voor de bestaande bouw (vergunning verleend tot 2012) gaat het om de eisen in het Bouwbesluit 2012 en aanvullende richtlijnen. In de praktijk betekent dat een grenswaarde van maximaal 1200ppm CO2 (luchtverversingscapaciteit 6 dm3/s/persoon). Voor gebouwen vanaf 2012 gelden de strengere eisen uit het Bouwbesluit nieuwbouw 2012; daar is de maximale waarde 950ppm CO2 (luchtverversingscapaciteit: 8,5 dm3/s/p).

Wat kunt u doen?
Techniek Nederland rekent erop dat u uw maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. ‘Klopt een schoolbestuur bij u aan, kom dan snel in actie. Uw kennis en expertise zijn onmisbaar om de luchtkwaliteit in schoolgebouwen te verbeteren. Naar verwachting zult u de komende tijd vragen van schoolbestuurders krijgen over de ventilatie in de schoolgebouwen. In de meeste gevallen zal dat niet direct leiden tot de opdracht om het ventilatiesystemen aan te passen. U kunt de scholen wél direct van praktische adviezen voorzien.’
De brancheorganisatie heeft een aantal maatregelen op een rijtje gezet, voor de korte en de lange termijn. Veel praktische informatie is ook te vinden in het Dossier Ventilatie op scholen .

Korte termijn: ‘Winterpakket’
Op de korte termijn kunnen scholen een aantal relatief eenvoudige maatregelen nemen om te zorgen voor voldoende frisse lucht in klaslokalen, aldus Techniek Nederland:
- plaats een CO2-meter in de lokalen
- verhoog de stooktemperatuur
- schakel de nachtverlaging uit
- verwijder de omkasting van radiatoren
- maak een schema voor het luchten van ieder klaslokaal, tussen de lessen door en in pauzes.
- controleer of de werkzaamheden uit het onderhoudscontract wel zijn uitgevoerd
- laat waar nodig extra ventilatievoorzieningen aanbrengen, zoals ventilatieroosters en klapramen.

Lange termijn: ventilatie structureel op orde brengen
Het ‘Winterpakket’ is geen definitieve oplossing voor onvoldoende ventilatie. Minister Slob heeft daarom 360 miljoen beschikbaar gesteld waarmee scholen hun ventilatiesystemen structureel op orde moeten gaan brengen. Dat levert het nodige extra installatiewerk op, maar de verwachting is niet dat dat voor capaciteitsproblemen zal zorgen. Een aantal scholen zal misschien dit jaar nog aanpassingen laten verrichten, maar veel andere scholen zullen er nog mee wachten. Daardoor zal het werk gespreid worden uitgevoerd. De minister geeft schoolbesturen drie jaar de tijd om de ventilatie op orde te krijgen. De overheid financiert 30% van de kosten, de overige 70% komen voor rekening van de scholen. Waar dat kan, zullen scholen de structurele aanpassing van de ventilatie combineren met het verduurzamen van de schoolgebouwen.

Ventilatiesystemen en Covid-19
Eerder dit jaar vroeg de Tweede Kamer het kabinet naar de relatie tussen ventilatie en coronabesmettingen. Volgens het RIVM is het onduidelijk of kleine virusdruppels (aerosolen) een relevante rol spelen bij de overdracht van Covid-19. Het is dan ook onbekend of en in welke mate ventilatie helpt om besmettingen te voorkomen. In algemene zin staat wel vast dat ventileren helpt bij het beperken van luchtweginfecties. Het RIVM adviseert daarom de bestaande regelgeving en richtlijnen op het gebied van ventilatie en luchten te volgen.

Draadloze ventilatiesensor

IT-bedrijf Iotta heeft een draadloze ventilatiesensor ontwikkeld die continu het binnenklimaat meet van scholen, kantoren en andere gebouwen en waarschuwt ...

Verder Lezen

Scholen gezond maken

De gemeente Amsterdam heeft de afgelopen jaren circa 35 miljoen geïnvesteerd in de verbetering van het binnenklimaat van 110 scholen ...

Verder Lezen

Scholen zorgen voor run op CO2-meters

Sinds het einde van de zomervakantie stijgt de vraag naar CO2-meters flink, melden verschillende leveranciers. Vooral scholen schaffen het apparaatje ...

Verder Lezen

‘Scholen weer open? Let ook op ventilatie, riolering en drinkwater’

Op 11 mei gaan de basisscholen, peuterspeelzalen en kinderopvang weer open. ISSO en TVVL wijzen erop dat goed ventileren, een ...

Verder Lezen

Toekomstbestendig totaalconcept Frisse School

Gepubliceerd op

Rol van het onderwijs
“Een volhoudbare, frisse school is alleen te bewerkstelligen in samenspraak met het onderwijs zelf en nauw verwante partijen.” Dat was 10 jaar geleden – bij de ontwikkeling van het Scholen°Concept – het uitgangspunt. Het Scholen°Concept werd daardoor – conform de wensen en eisen van de diverse betrokkenen – een uniek totaalconcept dat in de afgelopen jaren zeer succesvol bleek.
Ook nu nog speelt het onderwijs zelf een grote rol in de doorontwikkeling van het concept. Waarbij ook de nauw verwante partijen – zoals architecten en installatieadviseurs – hun expertise inbrengen.
Daarmee staat het concept garant voor comfort, energiebesparing, minimale onderhoudskosten, eenvoud in toepassing en gebruik en ook: volhoudbaarheid.

Uneto-VNI is blij met het voornemen van minister Bussemaker van Onderwijs om de grote mbo’s op te splitsen in kleinere, herkenbare vakcolleges. De installateurskoepel verwacht dat een bundeling van technische opleidingen in één herkenbaar vakcollege niet alleen leidt tot een grotere instroom van leerlingen, maar ook de kwaliteit van het onderwijs ten goede komt.

| |,

In het EF International Language Centre in Oxford heeft system integrator Global Electrical Solutions Ltd een gebouwbeheersysteem geïnstalleerd voor de bewaking van verwarming, ventilatie, water, verlichting, enz. Door Netbiter Remote Management gateways aan te sluiten op de Rockwell regelpanelen in het gebouw, kunnen gebruikers online de actuele temperaturen, niveaus en het verbruik bijhouden. Ze kunnen zelfs op afstand verlichting inschakelen of ramen openen – kortom het Internet of Things in de praktijk.

| |, , ,

Decentrale schoolventilatie-unit

Gepubliceerd op

Ned Air introduceert EduComfort, een CO2 gestuurde HR ventilatie-unit met warmteterugwinning. Deze decentrale unit is universeel te plaatsen, zowel in als onder het plafond. Beheren op afstand is ook mogelijk met de EduConnect. De Ned Air EduComfort voldoet als eerste decentrale ventilatie-unit aan het Programma van Eisen Frisse Scholen 2015 Klasse B. Zo heeft de unit een installatiegeluid van minder dan 33 dB(A). Bovendien zorgt de energiezuinige Ned Air EduComfort voor voldoende luchtverversing om een gezonde leeromgeving te creëren.

In de ruime hal van het Informatie Centrum Duurzaam Bouwen (ICDuBo) bouwt ABB in 2015 mee aan het duurzame klaslokaal van de toekomst. ABB doet mee aan ICDuBo om zijn kennis van duurzaam bouwen te delen met gemeenten, overheden, kennisinstituten en het bedrijfsleven. En om mee te werken aan duurzame en energiezuinige gebouwen.

| |, ,

Gisteren publiceerde de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) de herziene versie van het Programma van Eisen van Frisse Scholen. Een van de belangrijkste wijzigingen is die van het onderdeel akoestiek. Akoestiek krijgt steeds meer aandacht en wordt door veel schoolbesturen gezien als een belangrijke voorwaarde voor goed onderwijs omdat het concentratie en effectieve communicatie ondersteunt. De nieuwe richtlijn scherpt de minimumeis ten aanzien van geluid aan, verdeeld in drie heldere niveaus. Ook is er voor het eerst aandacht voor de nagalmtijd bij lagere frequenties, te weten 125 Hz, die zorgen namelijk voor de meeste onrust, concentratieproblemen, stress en verzuim.

| |, ,