Category Archives: Branche

Vakbeurzen scoren weer. Ook SHK+E Essen druk bezocht

Gepubliceerd op

Op de Duitse vakbeurs SHK+E Essen, die van 19 tot en met 22 maart jl. werd gehouden, kwamen ongeveer 30.000 beursbezoekers af. Zij lieten zich in de Messe Essen informeren over innovaties op gebied van sanitair, verwarming, klimaat en elektrotechniek. Het aanbod van de meer dan 330 exposanten uit 16 landen concentreerde zich op warmtepompen, hybride warmtepompsystemen en andere oplossingen voor verwarmingstechnieken en producten voor efficiënte installatie. In de begeleidende vakfora en speciale items behandelde de beurs ook een scala aan onderwerpen die momenteel een grote weerslag hebben op de branche: van kunstmatige intelligentie en drinkwaterhygiëne tot de energiewetgeving voor gebouwen.

Dit jaar ging de vakbeurs voor het eerst onder de naam 'SHK+E Essen' van start. De E staat voor de energiesector elektrotechniek, die een doorslaggevende rol speelt bij de koppeling van sectoren. Vooral accu's, batterijen, zonne-energie, wallboxen en omvormers stonden in het middelpunt van de belangstelling. Voor de verwarmingsbranche werkt de vakbeurs samen met z'n partner de 'Bundesverband der Deutschen Heizungsindustrie', wiens bedrijfsleider Markus Staudt vertelt: "Met de energiewetgeving voor gebouwen hebben de branche en consumenten eindelijk zekerheid. De wet staat talrijke technische verwarmingsoplossingen toe. De SHK+E bood een ideaal platform voor de West-Duitse SHK-vakhandel om meer te weten te komen over het aanbod aan oplossingen en gerelateerde onderwerpen zoals het nieuwe subsidieprogramma. Uitwisseling van informatie is nu belangrijker dan ooit, zodat de ambachtelijke sector en industrie gezamenlijk een vuist kunnen maken om ervoor te zorgen dat artikelen en wetten leiden tot ingebouwde verwarmingssystemen."

Trefpunt drinkwater
Het kaderprogramma op de SHK+E Essen omvatte onder andere onderwerpen als kunstmatige intelligentie in de ambachtelijke sector, politieke randvoorwaarden voor warmtepompen en de werving van vaklieden. Het Content Lab vierde z'n première in hal 2. Bezoekers konden hier bijvoorbeeld informatie krijgen over het gebruik van social media in de ambachtelijke sector. Een ander aandachtspunt was het 'Trefpunt drinkwater' van de figawa in hal 6. Op de agenda stonden onder andere nieuwe technische oplossingen voor drinkwaterinstallaties en stijgende temperaturen in de waterdistributie. Volker Meyer, directeur van figawa, maakt de balans op: "De presentaties bij het Trefpunt drinkwater, die gericht waren op onderwerpen als de koeling van drinkwater en de balans tussen energie-efficiëntie en drinkwaterhygiëne, konden rekenen op grote belangstelling van installateurs en gespecialiseerde planners. SHK+E ESSEN heeft laten zien dat de branche oplossingen kan aanbieden voor de huidige uitdagingen in het licht van het veranderende klimaat."

Waterstof en het gemeentelijke warmtenet
Op initiatief van de vakvereniging SHK NRW en Messe Essen werd tijdens SHK+E Essen voor het eerst een evenement gehouden over de rol van waterstof in de plannen van gemeentelijke warmtenetten. Op 20 maart legden verschillende experts in het Congress Center West onder andere uit waarom waterstof essentieel is voor de Duitse energietransitie en spraken ze over de vooruitzichten en vormgeving van een waterstofmarkt.

Tevreden bezoekers
De bezoekers van SHK+E Essen waren voornamelijk vakmensen uit de sectoren sanitair, verwarming, airconditioning en elektrotechniek, evenals technische planners voor de uitrusting van gebouwen en vertegenwoordigers van de groothandel. 73 procent was besluitvormer betreffende inkopen en inkoopbevoegd (2022: 69 procent). De beursbezoekers waren vooral geïnteresseerd in verwarmingstechnologie, gevolgd door sanitaire installaties en drinkwater. Ongeveer 90 procent van de bezoekers was volkomen tevreden of tevreden met het aanbod van de SHK+E Essen.
"We zijn zeer tevreden over de opkomst. De beurs heeft de verwachtingen meer dan waargemaakt en belangrijke impulsen gegeven. We zijn ook blij dat het nieuwe assortiment elektrotechniek zo goed is ontvangen. We zullen dit in de toekomst uitbreiden", vertelt Oliver P. Kuhrt, directeur van de Messe Essen.

De volgende SHK+E ESSEN vindt plaats van 17 tot en met 20 maart 2026 in de Messe Essen.

Techniekbranches lanceren aanvalsplan om 60.000 vacatures te vervullen

Door het tekort aan technici dreigt de uitvoering van onder meer de energietransitie en de bouwopgave vast te lopen. Daarom ...

Veel ergernis over onbekwame sollicitanten op technische vacatures

Bijna een derde van de HR-beslissers (31%) ergert zich aan onbekwame sollicitanten die op technische vacatures afkomen. Opvallend, aangezien de ...

Een derde van de technische vacatures pas na 6 tot 12 maanden vervuld

Het tekort aan technici is dus nog niet verholpen. Werkgevers vissen nog te vaak en te lang achter het net ...

Aantal vacatures in bouw naar recordhoogte

Het aantal vacatures in de bouwketen is gestegen tot recordhoogte. Vakmensen vinden wordt een steeds grotere uitdaging, zeker gezien de ...

Aandacht voor banen en carrièrekansen in de installatietechniek

Gepubliceerd op

Techniek Nederland is klaar voor De Nationale Carrièrebeurs 2024 in Amsterdam RAI. Met een ‘Riksja Ride’ gaf voorzitter Doekle Terpstra het startschot: de branchevereniging pendelt beursbezoekers vrijdag 22 maart aanstaande met riksja’s van NS-(metro)station Amsterdam RAI naar de Carrièrebeurs. En zorgt met digitale schermen in de metrostations en posters en stickers rondom de RAI voor extra zichtbaarheid.

Terpstra en Techniek Nederland vestigen de aandacht hiermee op de vele banen en carrièrekansen in de installatietechniek. “Onze sector is cruciaal voor de toekomst van Nederland, voor woningbouw en energietransitie. Daar is veel werk in, op allerlei functie- en opleidingsniveaus, voor tienduizenden mensen. We zoeken vooral slimme aanpakkers: mensen die graag met hun hoofd én hun handen werken en die graag iets nuttigers doen dan een bullshit job.”

Werkgarantie
“Mede door de grote tekorten kun je in de techniek goed verdienen en uitstekend carrière maken”, weet Terpstra. “En door de grote maatschappelijke uitdagingen van bijvoorbeeld energietransitie, woningbouw en verduurzaming is er de komende decennia véél talent nodig. Je hebt als het ware een werkgarantie voor het leven. Dat moet iedereen in Nederland weten – te beginnen bij bezoekers van de Carrièrebeurs.”

“Je kunt zoveel meer in de techniek”
De actie van Techniek Nederland rond de Carrièrebeurs is onderdeel van een grote arbeidsmarktcampagne van de brancheorganisatie die afgelopen najaar is gestart, onder de titel ‘Je kunt zoveel meer in de techniek’. Op de gelijknamige website jekuntzoveelmeerindetechniek.nl hebben sinds afgelopen najaar al tienduizenden sitebezoekers kennis gemaakt met de verschillende soorten jobs in de installatiesector en deden inmiddels meer dan 14.000 mensen de online test om te checken of een baan in de techniek bij ze past.

Werkgeluk
Terpstra is blij met de positieve aandacht. “Samen met onze leden werken we hard om meer aandacht te krijgen voor mooie carrièrekansen in de techniek. We benadrukken het belang van ons werk voor de samenleving en laten zien dat je daar meer voldoening uit haalt dan uit andere banen. Wist je bijvoorbeeld dat mensen die in de techniek werken bovengemiddeld gelukkig zijn met hun baan en dat ze die een rapportcijfer 8,1 geven, en dat vrouwen die in de techniek werken hun werk zelfs gemiddeld waarderen met een 8,3?”

Voordelen en kansen
“Het is belangrijk dat iedereen die nadenkt over een studie, een carrière of een overstap óók serieus kijkt naar de voordelen en kansen van werken in de techniek. Zoals het hoge werkgeluk, de soepele instroom, de uitgebreide scholingsmogelijkheden en de ruimte om door te groeien. Ik hoop dat we met deze inhaakactie veel jobzoekers aan het denken zetten. Dan weet ik zeker dat veel mensen ontdekken: Ook ik kan zoveel méér bereiken met een carrière in de techniek.”

Techniekbranches lanceren aanvalsplan om 60.000 vacatures te vervullen

Door het tekort aan technici dreigt de uitvoering van onder meer de energietransitie en de bouwopgave vast te lopen. Daarom ...

Veel ergernis over onbekwame sollicitanten op technische vacatures

Bijna een derde van de HR-beslissers (31%) ergert zich aan onbekwame sollicitanten die op technische vacatures afkomen. Opvallend, aangezien de ...

Een derde van de technische vacatures pas na 6 tot 12 maanden vervuld

Het tekort aan technici is dus nog niet verholpen. Werkgevers vissen nog te vaak en te lang achter het net ...

Aantal vacatures in bouw naar recordhoogte

Het aantal vacatures in de bouwketen is gestegen tot recordhoogte. Vakmensen vinden wordt een steeds grotere uitdaging, zeker gezien de ...

Is een installateur eigenlijk wel nodig?

Gepubliceerd op

Tijdens de afgelopen VSK was er een vacaturemuur te zien met openstaande functies in de installatiebranche. Gezien het schreeuwende gebrek aan vakmensen was het er logischerwijze niet erg druk. Dat tekort aan monteurs leidt soms tot originele oplossingen. Zoals een leverancier die een ‘Doe-het-zelf installatie’ aanbiedt. Maar is dat werkbaar?

Op https://www.aircozonderstek.nl/product/nefit-bosch-compress-5800i-aw-7-or-s-buitenunit/ biedt een leverancier een ‘Doe-het-zelf installatie’ aan met in bedrijf name door deze leverancier (op afstand via videoverbinding of op locatie). We waren erg benieuwd hoe Bosch zelf, de branchevereniging, installateurs en andere fabrikanten aankeken tegen deze oplossing. In de apriluitgave van praktijkblad InstallateursZaken de reacties in een uitgebreid artikel. Hier alvast een voorproefje.

Erkend vakman
Allereerst uiteraard de reactie van Bosch zelf, bij monde van Jan Bosch, Marketingmanager. “Ik kende deze partij niet, dus ik heb navraag gedaan bij mijn salescollega’s. Zij waren ook niet bekend met dit fenomeen. We zullen dit verder onderzoeken. Ik zie dat ze deze ‘self service’ voor meerdere merken aanbieden. Hoe dat specifiek in deze case in zijn werk gaat, is (nog) niet bekend, maar in het algemeen is het zo dat we altijd uitgaan van installatie van de warmtepomp door een erkend installateur. Al is het alleen maar met het oog op de garantievoorwaarden en aftersales services.”

Leken
“Als producent zijn wij aansprakelijk voor ons product, maar de prestaties van een warmtepomp zijn sterk afhankelijk van de wijze waarop hij wordt toegepast in en afgestemd op de (bestaande) cv-installatie. Ik denk dat geen enkele producent voorstander is van een ontwikkeling waarbij dit wordt overgelaten aan niet-deskundige personen (…). Persoonlijk denk ik dat je enerzijds overregulering in de branche moet proberen te voorkomen, maar dat het anderzijds geen overbodige luxe is om installatie door een erkend installatiebedrijf ook voor warmtepompen verplicht te stellen. In die zin lijkt het mij goed dat hier meer aandacht voor komt.”

Techniek Nederland
Ook Techniek Nederland staat niet te juichen over deze werkwijze, laat voorlichter Dick Reijman weten. “Het installeren van warmtepompen is technisch vakwerk. Kwaliteit en veiligheid zijn daarbij het uitgangspunt. Installeren van warmtepompen moet daarom gebeuren door een erkende installateur, niet door iemand zonder vaktechnische opleiding en ervaring. Ook wanneer iemand zonder vaktechnische achtergrond bij het plaatsen van een systeem ‘op afstand’ wordt begeleid, raadt Techniek Nederland dit ten zeerste af.”

En de installateur
Ook die is niet te spreken over deze praktijk, zo blijkt uit de reactie van Erik ter Harmsel, directeur van Ter Harmsel Sanitair & Installatietechniek. “Dit is een vervelende kwestie, als installateur sta ik hier niet achter. Ik ben bang, dat als er klachten komen, de lokale installateur dit kan gaan oplossen. Maar ik vrees dat zo lang er online warmtepompen en cv-ketels gekocht kunnen worden, dit probleem blijft bestaan. De leveranciers zouden dit eigenlijk alleen aan gecertificeerde bedrijven mogen kunnen aanbieden.”

Techniekbranches lanceren aanvalsplan om 60.000 vacatures te vervullen

Door het tekort aan technici dreigt de uitvoering van onder meer de energietransitie en de bouwopgave vast te lopen. Daarom ...

Veel ergernis over onbekwame sollicitanten op technische vacatures

Bijna een derde van de HR-beslissers (31%) ergert zich aan onbekwame sollicitanten die op technische vacatures afkomen. Opvallend, aangezien de ...

Een derde van de technische vacatures pas na 6 tot 12 maanden vervuld

Het tekort aan technici is dus nog niet verholpen. Werkgevers vissen nog te vaak en te lang achter het net ...

Aantal vacatures in bouw naar recordhoogte

Het aantal vacatures in de bouwketen is gestegen tot recordhoogte. Vakmensen vinden wordt een steeds grotere uitdaging, zeker gezien de ...

Dubbelcijferige groei in 2023 voor Bosch Home Comfort Group

Gepubliceerd op

De Bosch Home Comfort Groep realiseerde in het boekjaar 2023 een omzet van 5 miljard euro. Dit is een nominale groei van 11 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. En een valuta-gecorrigeerde groei van ongeveer 14 procent. De groei werd gedreven door warmtepompen en hybride warmtepompsystemen: In Duitsland steeg de verkoop van warmtepompen met 84 procent, terwijl de verkoop van hybride warmtepompsystemen steeg met 46 procent. De groei in beide segmenten overtrof daarmee de marktgroei van 51 en 12 procent.

De Bosch Home Comfort Groep breidde ook zijn marktpositie in efficiënte ketels die later kunnen worden aangevuld met een warmtepomp om zo kunnen worden aangevuld met een warmtepomp om een hybride systeem te vormen. "Deze cijfers onderstrepen de leidende positie van de Bosch Home Comfort Groep op het gebied van duurzame verwarmingsoplossingen en het groeiende belang van warmtepomp technologie voor de hele Europese markt," zegt Jan Brockmann, CEO van de Bosch Home Comfort Groep. "Vorig jaar opereerden we al in een volatiele marktomgeving. Hoge rentetarieven en een zwakke nieuwbouw hebben ook invloed op de verwarmingsmarkt", legt Brockmann uit.

Stabilisatie
Het Europese beeld is gemengd: Terwijl markten met duidelijk gedefinieerde plannen, zoals Nederland, een aanzienlijke groei hebben gezien in warmtepompen en hybride systemen, hebben andere markten een daling gezien. De Bosch Home Comfort Groep verwacht echter dat de vraag zich zal stabiliseren en dat de groei op middellange termijn zal normaliseren.

Vastberaden
Vergeleken met 2022 heeft het bedrijf zijn uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling met 19 procent verhoogd tot 256 miljoen euro. Met ongeveer 14.600 medewerkers was het aantal medewerkers iets hoger dan het voorgaande jaar. "We kijken terug op een succesvol financieel jaar, dat werd beïnvloed door politieke beslissingen. Eén ding is zeker: zonder warmtepompen en hybride warmtepompsystemen zal het niet mogelijk zijn om een CO2-neutrale gebouwde omgeving te realiseren. Daarom zijn we vastberaden ons elektrificatiebeleid voort te zetten," voegt Brockmann toe.

Voorzichtig optimistisch
De Bosch Home Comfort Group verwacht dat de Duitse markt een trage start zal kennen in de eerste helft van 2024. Het feit dat de subsidievoorwaarden vorig jaar lange tijd onduidelijk bleven, leidde tot onzekerheid bij consumenten en tot een daling van het aantal aanvragen voor warmtepompsubsidies. "De subsidievoorwaarden zijn nu duidelijk voor consumenten. We zijn voorzichtig optimistisch dat de binnenlandse vraag naar warmtepompen en hybride warmtepompen in Duitsland weer zal toenemen vanaf medio 2024," legt Jan Brockmann uit. Om klimaatneutraliteit te bereiken in de Duitse bouwsector moeten warmtepompen en hybride warmtepompen betaalbaar zijn voor huishoudens wat betreft aanschaf- en exploitatiekosten. "We zijn nog steeds van mening dat het Gebäudeenergiegesetz (Gebouwenergiewet) moet worden uitgebreid met aanvullende oplossingsmogelijkheden zoals ventilatiesystemen met warmteterugwinning," voegt Brockmann toe. "Hoe dan ook, is het nu een goed moment om gebruik te maken van het aantrekkelijke subsidieprogramma en te kiezen voor een warmtepomp of hybride warmtepomp."

Nieuwe productielocatie
De Bosch Home Comfort Group is voorbereid op de opschaling van warmtepompen

Met de volledige effecten van de Gebäudeenergiegesetz vanaf 2026/2028 voorspelt het bedrijf een duurzame impuls voor elektrificatie op de verwarmingsmarkt. De Bosch Home Comfort Group investeert tot 2030 meer dan één miljard euro in haar Europese ontwikkelings- en productienetwerk voor warmtepompen om de noodzakelijke capaciteit te bieden. Een groot deel van deze investering, ongeveer 255 miljoen euro, zal worden besteed aan de bouw van een nieuwe productielocatie voor warmtepompen in Dobromierz in Polen tot eind 2027. 100 miljoen euro zal worden geïnvesteerd in de uitbreiding van de productielocatie in Aveiro, Portugal tot 2026. In Wernau, Duitsland heeft het bedrijf een nieuw laboratorium opgezet met testbanken voor warmtepompen, hybride warmtepompsystemen en ventilatiesystemen. Deze strategische investeringen weerspiegelen duidelijk het ambities van de Bosch Home Comfort Group voor de Europese markt en onderstrepen haar pioniersrol op het gebied van warmtepomptechnologie. "De Home Comfort Group is sterker dan ooit het jaar 2024 ingegaan, met als doel efficiënte en innovatieve oplossingen te bieden op het gebied van verwarming, ventilatie en airconditioning en de volledige reeks elektrificatieoplossingen wereldwijd te stimuleren," zegt Jan Brockmann.

Nieuwe lucht/lucht-warmtepomp
Op de CES in Las Vegas presenteerde Bosch een nieuwe lucht-lucht warmtepomp voor buitentemperaturen tot min 25 graden Celsius, speciaal ontworpen voor de koude regio's van Noord-Amerika. De Bosch koudklimaatwarmtepomp voldoet aan de eisen van het Amerikaanse Ministerie van Energie en gaat nu van het laboratorium naar veldtest. "Niet alle warmtepompen zijn hetzelfde. We ontwikkelen modellen die perfect zijn aangepast aan regionale omstandigheden voor maximaal thuiscomfort," legt Stefan Thiel, Executive Vice President verantwoordelijk voor verkoop in Centraal-Europa en delen van Oost-Europa, uit.

Elektrificatie in woonwijken en bestaande gebouwen
Naast warmtepompoplossingen voor nieuwbouw omvat het elektrificatieportfolio van de Bosch Home Comfort Group ook innovatieve en energie-efficiënte oplossingen voor woonwijken en bestaande gebouwen die in aanmerking komen voor subsidies. Bijvoorbeeld CO2-neutrale lokale lagetemperatuur verwarmingsnetwerken in Duitsland en andere landen, kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan een CO2-neutrale gebouwde omgeving. In het Duitse Leck wordt momenteel de eerste fase van zo'n netwerk gebouwd om 153 woningen en bedrijven van warmte en warm water te voorzien. Elk gebouw is verbonden met een Bosch brine-water warmtepomp. Een centraal collectorveld onttrekt warmte uit de grond, wat zorgt voor een bijzonder efficiënte energievoorziening voor de wijk. Vanaf 2024 zal het merk Buderus hybride warmtepompsystemen aanbieden die ook oudere appartementsgebouwen in stedelijke wijken in staat stellen te voldoen aan de eisen van de Duitse Gebouwenenergiewet. De warmtepomp neemt de hoofdbelasting van de energievoorziening op zich en de aanvullende HR-ketel wordt alleen ingeschakeld tijdens piekvraag. Deze hybride systemen kunnen duurzame warmte leveren aan wijken met maximaal 100 wooneenheden.
In 2024 zal het merk Bosch de eerste lucht-lucht warmtepomp lanceren die kan worden gebruikt voor het verwarmen en koelen van gebouwen. Omdat het voldoet aan de eisen van de Federale Subsidie voor Efficiënte Gebouwen (BEG), komt het in aanmerking voor subsidies, net als elke andere Bosch warmtepomp.

Well-Being portoflio fors uitgebreid
De Bosch Home Comfort Group heeft haar assortiment Well-Being producten aanzienlijk uitgebreid. Vanaf de zomer van 2024 worden alle luchtreinigers en mobiele airconditioners bediend via de HomeCom Easy app, die ook wordt gebruikt voor het regelen van warmtepompen. Moderne energiebeheersystemen zorgen voor een efficiënte en duurzame stroomvoorziening in woningen. Door PV-energie intelligent en automatisch te verdelen, kunnen ze de elektriciteitskosten tot 60 procent verlagen.

Nieuwe diensten versnellen de energietransitie
De Bosch Home Comfort Group en haar merken ondersteunen verwarmingsinstallateurs om hun dagelijkse werk efficiënter te maken. Praktijkgerichte trainingen leren verwarmingsinstallateurs hoe ze warmtepompen en hybride warmtepompsystemen efficiënt en snel kunnen installeren. Alleen al in 2023 werden meer dan 20.000 installateurs getraind tijdens elektrificatieseminars. Om de volgende generatie te ondersteunen, bieden de merken ook verdere trainingsprogramma's voor docenten op beroepsscholen. Volgens het Duitse Federale Bureau voor de Statistiek is HVAC-systeemmonteur een van de 10 meest populaire opleidingen.
De merken Buderus en Bosch bieden een breed scala aan digitale oplossingen, zoals op afstand bewaken van verwarmingssystemen, en verschillende diensten om het dagelijkse werk van HVAC-installateurs efficiënter te maken en hen meer tijd te geven voor hun kernactiviteiten - het installeren van verwarmingssystemen.
Een nieuwe service van Bosch stelt verwarmingsinstallateurs in staat om de voorbereidingen voor de installatie van buitenunits van warmtepompen als een dienst te boeken en deze niet-specialistische activiteit uit te besteden. Het merk Buderus is momenteel bezig met het opzetten van een nieuwe PV-installatieservice, die advies, en ontwerp van individuele PV-systemen en het genereren van een alles-in-één aanbieding inclusief installatie omvat.

Mostra Convegno komt op stoom…uhhh waterstof

Gepubliceerd op

In vervolg op ons eerdere berichtgeving over de Italiaanse vakbeurs Mostra Convegno, die momenteel volop in gang is in Milaan, nog meer impressies van het beursfront. Zo valt op dat waar in onder andere Nederland en Duitsland alle mogelijke moeite wordt gedaan om de nieuwe aanwas te vinden voor de vakopleidingen, dat in Italië geen issue is, aldus meerdere standhouders. “Er lopen genoeg monteurs rond. Het grote probleem is het nogal uiteenlopende niveau.”

Ecoforest laat op de Mostra Convegno de nieuwe Ecogeo+ Pro water/water-warmtepomp zien, die dit jaar op de markt komt. Het apparaat is verkrijgbaar in de vermogens van 1 tot 16 kW en heeft propaan als koudemiddel. Dit nieuwe systeem is een all-in-one oplossing voor verwarming, koeling en de productie van warmtapwater.

Monoblock
Bij NIBE viel de nieuwe S2125 monoblock luchtgebonden warmtepomp te bewonderen. Dit systeem is zowel in een 16 als 20 kW verkrijgbaar en gebruikt propaan als koudemiddel. NIBE mikt met deze warmtepomp vooral op de woningbouw. Het buffervat heeft een inhoud van 50 liter.

Propaan
Is er nog een discussie gaande over koudemiddelen in Italië? Niet echt, zo konden we wel opmaken uit gesprekken met exposanten. Iedereen zet volop in op propaan. “Je moet ook wel, vanwege de Europese regelgeving die aanstuurt op het gebruik van natuurlijke koudemiddelen.”

Waterstof
In hal I is de Hydrogen Hub te vinden: een trefpunt voor professionals die interesse hebben in waterstof. Eén van de partijen die in de waterstofwereld is gestapt, is Polidoro. Het bedrijf fabriceert waterstofbranders. “Door de hoge prijzen voor warmtepompen zien wij wel marktkansen voor waterstofketels.” In Italië lopen diverse pilotprojecten. Of het een succes gaat worden? De waterstoftransitie lijkt moeizaam van de grond te komen. Het is ook wel opvallend dat Polidoro sinds kort ook in de warmtewisselaars voor warmtepompen is gestapt...

Italiaanse vakbeurs Mostra Convegno voorzichtig van start

Gepubliceerd op

Dinsdag 12 maart is de Mostra Covegno in Milaan van start gegaan. In 12 hallen ontvangen 1.581 exposanten de ongeveer 90.000 bezoekers die de organisatie verwacht. Installatienet merkte dat het op de openingsdag nog erg rustig was. Dat beeld werd bevestigd door verschillende routiniers die op de beurs aanwezig zijn. Alvast een eerste korte impressie.

GF Piping Systems toont onder andere het Hyclean Automation System. Dit intelligente drinkwatersysteem zorgt geheel geautomatiseerd voor de hydraulische balans en doorspoeling. Zo wordt energie bespaard en legionella voorkomen. Het systeem is onder andere geschikt voor de appartementencomplexen, de hospitality branche, zorg en de industrie. Het systeem logt data en is onder andere via een app te raadplegen.

Circulaire fittingen
Elysee legde uit hoe ingewikkeld het is om op een betaalbare manier circulaire fittingen te produceren. “Zeker 60% van de fabrikanten zijn op de een of andere manier al bezig om leidingen op de markt te brengen met gerecycled materiaal. Maar fittingen worden met een mal gemaakt en dat is een moeilijker procedé. Wij maken nu fittingen van gerecycled polypropyleen. Er is veel belangstelling, maar klanten zijn nog huiverig om over te stappen. Zo vragen ze zich af of de kwaliteit wel hetzelfde is.”

Druppel in de oceaan
Valt er al iets te zeggen over de trends in de sanitairbranche? Jazeker. Volgens diverse standhouders ligt het accent nu vooral op hygiëne, comfort en energie-optimalisatie in plaats van op energiebesparing. Een standhouder lichtte die laatste trend als volgt toe: “De bulk van het energiegebruik in de gebouwgebonden omgeving zit 'm vooral in HVAC. Qua watergebruik valt veel minder winst te behalen; slechts een druppel in de oceaan.”

 

 

Toch nog een nieuwe cv-ketel of over op een warmtepomp?

Gepubliceerd op

Vanwege de hoge aanschafkosten van een warmtepomp, die vanaf 2026 verplicht is, laten veel huishoudens nog snel een nieuwe cv-ketel installeren, zo berichtte RTL Nieuws onlangs. Duurzaamheidsplatform Slimster becijfert echter dat zij daarmee de komende 15 jaar al gauw 3600 euro duurder uit zijn dan wanneer zij hadden gekozen voor een warmtepomp. De kans is bovendien groot dat dit verder oploopt. Slimster komt daarom met drie tips om de investering in een warmtepomp alsnog mogelijk te maken.

Eerst het kostenverschil. Volgens Milieu Centraal kost een doorsnee lucht-waterwarmtepomp 12.000 euro, inclusief installatie. Daar gaat gemiddeld nog 3150 euro aan ISDE-subsidie af, maar goed, dat moet je wel eerst voorfinancieren. Al met al fors meer dan de 2100 euro die je gemiddeld kwijt bent aan een nieuwe HR-ketel. Daar staat - bij de huidige energietarieven - een jaarlijkse kostenbesparing van 692 euro tegenover. Doe je dit keer 15 en trek je daar de extra investeringskosten van een warmtepomp ten opzichte van een cv-ketel af, dan kom je na 15 jaar uit op een besparing van ruim 3600 euro. Daar komt nog bij dat een warmtepomp al gauw 15 tot 20 jaar meegaat, terwijl de verwachte levensduur van een hr-ketel vaak op 12 tot 15 jaar geschat wordt.

Gas wordt duurder, stroom goedkoper
Verder is, zo stelt Slimster, de verwachting dat gas de komende jaren in verhouding (nog) duurder wordt dan stroom. Dit jaar al verhoogde de overheid de energiebelasting op gas met liefst 11 cent per kuub, terwijl de belasting op elektra juist met 2 cent per kWh daalde. Slimster berekende wat het effect zou zijn als de gasbelasting tot en met 2030 jaarlijks met vijf cent zou stijgen, terwijl de stroombelasting met één cent per jaar zou dalen. Dat levert over de verwachte minimale levensduur van een warmtepomp - 15 jaar - een extra besparing van ruim 6200 euro op. Volgens Marvin Grouw van Slimster is de kans bovendien groot dat “de belastingverschillen in de praktijk nog ruimer zullen uitvallen.”

Financieringsmogelijkheden warmtepomp
“Al met al snijd je jezelf dus flink in de vingers door nu te kiezen voor een nieuwe cv-ketel in plaats van een warmtepomp. Desondanks begrijpen we dat lang niet iedereen duizenden euro’s op de spaarrekening heeft om te investeren”, aldus Grouw. Slimster geeft daarom drie tips voor het financieren van een warmtepomp:
1. De Energiebespaarlening van het Warmtefonds:
Huishoudens met een verzamelinkomen tot 60.000 euro kunnen bij het Warmtefonds lenen tegen 0% rente. Daarnaast biedt je gemeente mogelijk een SVn Duurzaamheidslening aan. Je kunt opzoeken wat er in jouw gemeente mogelijk is via de leningzoeker.
2. Combineer een warmtepomp met isolatie:
Naast dat isolatie het rendement van een warmtepomp verbetert, is deze combinatie ook gunstig met het oog op subsidies. Door gelijktijdig (of in elk geval binnen 24 maanden) isolatie te laten uitvoeren en een warmtepomp aan te schaffen, verdubbelt de subsidie die je voor de isolatiewerkzaamheden kunt aanvragen.
3. Kies niet voor een leaseconstructie:
Er komen steeds meer aanbieders van lease- of huurwarmtepompen. Voor een volledig elektrische warmtepomp gaan de maandelijkse kosten al gauw richting de 100 euro. Dat betekent dus 18000 euro over een periode van 15 jaar, waarmee de besparing ten opzichte van verwarmen op gas dus teniet wordt gedaan.

Economische onzekerheid weerhoudt technische bedrijven van investeren

Gepubliceerd op

Ondernemers in de techniek zijn terughoudend als het gaat om het maken van grote investeringen. Belangrijkste reden om de hand op de knip te houden is volgens bijna vier op de tien (39%) de onzekere economische situatie die alsmaar voortduurt. Bovendien verwacht een vijfde van de technische bedrijven dat hun onderneming er de komende maanden financieel op achteruit zal gaan. De technische branche is daarnaast ongerust over de stijgende materiaalkosten. Een meerderheid (55%) zegt zich hier zelfs ernstige zorgen over te maken.

Dit blijkt uit de achtste editie van de TechBarometer van technisch opleider ROVC, waarvoor ruim 1.000 technische organisaties, 2.700 technici en 1.000 potentiële zij-instromers zijn ondervraagd over de stand van zaken in de technische branche.

Winstverwachting naar beneden bijgesteld
De onzekerheid over de economie is terug te zien in de winst die technische bedrijven in 2024 verwachten te maken. Nog geen derde (29%) van de technische ondernemingen verwacht dat de winst dit jaar stijgt. Dat is een opvallend laag percentage vergeleken met de cijfers van vorig jaar en 2022 toen respectievelijk 51 procent en 53 procent een winststijging verwachtte. Nog eens 10 procent denkt dat de winst van hun organisatie dit jaar daalt. Ook dit is meer dan in 2023 (7%) en 2022 (5%).

Economische onzekerheid en personeelstekort
De voornaamste redenen die gegeven worden voor een winstdaling, zijn de economische onzekerheid (36%) en onvoldoende personeel om aan de vraag te voldoen (30%). Volgens vier op de tien technische bedrijven (40%) vormt het personeelstekort zelfs een directe bedreiging voor de winstgevendheid van de organisatie. Een op de drie (34%) bedrijven weet niet waar ze goed personeel vandaan moeten halen.
Technische bedrijven die dit jaar zwarte cijfers denken te noteren, wijzen met name de toenemende vraag naar de producten en/of diensten die ze aanbieden (48%) aan als reden. Ook een betere marge (28%), prijsverhogingen (16%) en lagere kosten (16%) worden genoemd.

Even de hand op de knip
John Huizing, directeur van ROVC: “We hebben te maken met ongebruikelijke economische omstandigheden, met veel onzekerheden. Dit heeft ook negatieve gevolgen voor de vele technische ondernemingen die ons land rijk is. Het is niet meer dan logisch dat bedrijven even de hand op de knip houden. Maar tegelijkertijd rijst de vraag of dit wenselijk is. De technische branche vormt de innovatiekracht van Nederland en deze financiële stagnatie kent een grote weerslag op de sector. Denk alleen al aan de gevolgen op de werkvloer. Investeren in de ontwikkeling en het behoud van technici is essentieel om ervoor te zorgen dat het tekort aan vakmensen niet verder oploopt. Het zou mooi zijn als Den Haag, het bedrijfsleven en de brancheorganisaties handen ineen kunnen slaan voor meer perspectief en zekerheid.”

Maatschappelijke gevolgen
De financiële uitdagingen en de extreem krappe arbeidsmarkt hebben ook grote gevolgen voor de maatschappij. Volgens 63 procent van de technische bedrijven heeft het technicitekort een negatief effect op de concurrentiepositie van Nederland. Daarbij vertraagt het de noodzakelijke verduurzaming (49%), remt het innovatie (43%) en maakt het Nederland een minder aantrekkelijk vestingsland voor productiebedrijven (34%).

IJskoud wint NVKL Koeltrofee 2024

De NVKL Koeltrofee 2024 is dit jaar uitgereikt aan IJskoud. Het koeltechnische bedrijf ontving de wisseltrofee uit handen van voetbalscheidsrechter ...

Uitdaging: energieneutrale ijsbanen

Kunstijsbanen en energieprijzen, daar is veel over te doen. Hoe zorg je ervoor dat ijsbanen snel verduurzamen, dat ze klimaatneutraal ...

Voormalig ijsmeester Thialf stapt over naar Daikin

De voormalig ijsmeester van Thialf Beert Boomsma treedt per 1 april a.s. aan als Sales Enigineer Applied bij Daikin Nederland ...

Scroll chiller met koelmiddel R-454B als alternatief voor R-410A 

Johnson Controls introduceert de een scroll chiller die leverbaar is met het koelmiddel R-454B. Dit koelmiddel heeft een laag aardopwarmingsvermogen ...

Duurzame tijdelijke ijsbaan in Rotterdam Ahoy

Gepubliceerd op

In Ahoy Rotterdam komt een tijdelijke ijsbaan te liggen waar tot 85% kan minder energie wordt gebruikt vergeleken met de WK shorttrackbaan in 2017. Het is de ambitie van de KNSB dat de ijsbanen in de toekomst zoveel mogelijk CO2-neutraal zijn. Daikin levert de koudwatermachines om het ijs van de schaatsbaan tijdens het evenement in topconditie te brengen.

Daikin is sinds 2018 hoofdsponsor van de KNSB en heeft als missie ‘de drijvende kracht te zijn achter een steeds beter binnenklimaat’. “Dat doen we door producten van hoge kwaliteit en met een lange levensduur te produceren, die dankzij ingebouwde slimme technologieën zeer zuinig zijn. En omdat we ervoor zorgen dat onze producten veel minder tot geen fossiele brandstoffen gebruiken, realiseren we een significant lagere milieu-impact”, aldus Edwin Hoogerwerf, directeur van Daikin Nederland. De fabrikant maakt dit mogelijk bij mensen thuis met de energiezuinige airco’s en warmtepompen, maar ook met realiseert ook met grote systemen flinke besparingen, zoals op scholen, in kantoren, hotels, ziekenhuizen, productielocaties en sportstadions.

Ambitie
De KNSB heeft de ambitie uitgesproken om de WK Shorttrack 2024 te voorzien van de duurzaamste tijdelijke ijsbaan ooit. Deze ambitie is inmiddels omarmd door meerdere partners, waardoor het project grootschaliger en impactvoller is geworden. “Als hoofdsponsor van de schaatssport zetten we onze expertise natuurlijk graag in om de sport te helpen verduurzamen”, vertelt Hoogerwerf. “In vergelijking met de ijsvloer die bij de WK Shorttrack in 2017 werd gebruikt, levert de aanpak van nu, mede door toepassing van onze techniek, een energiebesparing tot wel 85% op.

Energiezuiniger ijs en dweilwater met restwarmte
Daikin levert koudwatermachines ('chillers') om het ijs van de schaatsbaan in topconditie te brengen en houden. Deze machines gebruiken alleen hun vol vermogen wanneer de baan moet bevriezen. Is hij eenmaal bevroren, dan is er nog relatief weinig vermogen nodig en kunnen de chillers hun vermogen terugschroeven. Daarmee wordt al significant bespaard ten opzichte van andere oplossingen.

''Om te zorgen dat het energiegebruik nog efficiënter is, hebben we hier ook een functie gezocht voor de restwarmte. Door het inzetten van warmteterugwinning op de warmte die de chillers produceren, kunnen we het dweilwater opwarmen'', aldus Alphons Stevens, Strategisch Business Unit Manager Commercial & Industrial bij Daikin. ''Bij een dergelijk toernooi komen de Zamboni's (dweilmachines) voor de ijsvloer om de 15 à 20 minuten op het ijs om de baan in topconditie te brengen. Deze Zamboni’s gebruiken 10.000 liter warm water van 55°C per dag. Met de restwarmte uit onze chillers verwarmen we de voorraadtank, die gewoonlijk bij zo'n event door dieselgeneratoren wordt opgewarmd. Ook dit is een belangrijke efficiëntieslag en past bij onze visie om schaatsbanen energie-efficiënter te maken. Het gaat er namelijk om dat we verschillende functies en toepassingen die energie nodig hebben, met elkaar combineren. De uitwisseling van energiestromen is cruciaal'', aldus Stevens.

De kracht van samenwerking
Jeroen Kraaij, commercieel directeur KNSB, over de kracht van de samenwerking tussen de verschillende partijen: "Het is geweldig dat we het ook daadwerkelijk voor elkaar gaan krijgen. IJsbanen zijn grootverbruikers van energie en het is onze ambitie dat deze in de toekomst zoveel mogelijk CO2-neutraal zijn. Dat is noodzakelijk om onze sport toegankelijk te houden voor schaatsliefhebbers. De manier waarop we nu voor de WK Shorttrack een tijdelijke ijsbaan neerleggen, sluit daar perfect bij aan."

“Bij vrijwel ieder evenement waar we bij betrokken zijn, zijn er - zowel voor als achter de schermen - baanbrekende innovaties en noviteiten te vinden in het duurzaamheidsdomein. Het is prachtig dat het, door een gezamenlijke inspanning van alle technische partijen, nu gelukt is een doorbraak te realiseren in het verduurzamen van tijdelijke ijsbanen”, aldus Willem Overdiep, namens het betrokken TIG Sports. “In de milieuwetgeving en het evenementenbeleid van grote steden zijn strikte normen opgenomen als het gaat om CO2-uitstoot. Met deze innovatieve manier van werken kunnen tijdelijke ijsbanen in binnensteden ook in de toekomst blijven bestaan. Op basis van de oude manier – met dieselaggregaten - was dit niet langer vol te houden.”

Ahoy, de gastheer van het evenement, heeft eveneens grote stappen gezet op het gebied van duurzaamheid. Arnaud Hordijk, Head of Entertainment & Sports van Ahoy, zegt: ''We zijn trots dat onze evenementenlocatie straks het podium is voor het meest duurzame tijdelijke ijsbaan bij het WK Shorttrack ooit.''

IJskoud wint NVKL Koeltrofee 2024

De NVKL Koeltrofee 2024 is dit jaar uitgereikt aan IJskoud. Het koeltechnische bedrijf ontving de wisseltrofee uit handen van voetbalscheidsrechter ...

Uitdaging: energieneutrale ijsbanen

Kunstijsbanen en energieprijzen, daar is veel over te doen. Hoe zorg je ervoor dat ijsbanen snel verduurzamen, dat ze klimaatneutraal ...

Voormalig ijsmeester Thialf stapt over naar Daikin

De voormalig ijsmeester van Thialf Beert Boomsma treedt per 1 april a.s. aan als Sales Enigineer Applied bij Daikin Nederland ...

Scroll chiller met koelmiddel R-454B als alternatief voor R-410A 

Johnson Controls introduceert de een scroll chiller die leverbaar is met het koelmiddel R-454B. Dit koelmiddel heeft een laag aardopwarmingsvermogen ...

Duurzaam met gebruikte WKK

Gepubliceerd op

Warmte/krachtkoppelingen (WKK) wekken tegelijkertijd stroom en warmte op en zijn geschikt voor allerlei toepassingen – van woongebouwen tot bedrijven. De duurzaamheid van de WKK komt voort uit de grote efficiëntie en de mogelijkheid voor het gebruik van hernieuwbare energie. Daarom worden zowel investeringen in de aanschaf als de levering van de opgewekte energie gesubsidieerd. De aankoop van gebruikte installaties kan bovendien de afschrijvingsperiode verkorten en door gebruikte installaties te gebruiken wordt de levensduur daarvan aanmerkelijk verlengd.

WKK is er in de vorm van modulaire, flexibele units voor het opwekken van energie, die tegelijkertijd stroom en warmte produceren. Ze kunnen worden ingezet in allerlei verschillende omgevingen: van woongebouwen tot kleine en middelgrote bedrijven. Het concept is erop gericht dat ze in de directe buurt van de verbruiker worden geplaatst, om temperatuurverlies door transport te minimaliseren en zo een hoge efficiëntiegraad te bereiken.

Duurzaamheid door warmte/krachtkoppeling
Door de toegepaste technologie kunnen warmte/krachtkoppelingen de geproduceerde energie vrijwel volledig gebruiken. Want de warmte die ontstaat bij het opwekken van de stroom wordt doelgericht gebruikt voor verwarming of voor warm water.
Meestal wordt een WKK aangedreven door een verbrandingsmotor. De mechanische energie daarvan wordt in een generator omgezet in elektrische stroom. Daarnaast wordt bij een WKK, anders dan bij andere soorten installaties, de overtollige warmte die vrijkomt bij de verbrandingen in een warmtewisselaar gebruikt om water te verwarmen. Daarmee kunnen niet alleen ruimtes worden verwarmd, maar ook warmte worden geproduceerd voor verschillende toepassingen, bijvoorbeeld stoom, hete lucht of thermische olie. Ook kan de vrijgekomen warmte worden gebruik in absorptiewarmtepompen om ermee te koelen.
Bij volledig en lokaal gebruik van de warmte en bij gebruik van efficiënte verbrandingsmotoren, is het mogelijk om met WKK's een efficiëntie tot 90% (met betrekking tot het verwarmingsvermogen) te bereiken.

Duurzaamheid door hernieuwbare energiebronnen
Voor het gebruik van WKK's kunnen allerlei soorten brandstof worden gebruikt. De keuze hangt af van het type motor. Fossiele brandstoffen als aardolie en gas zijn evenzeer mogelijk als hernieuwbare energiebronnen. Tot deze laatste energiebronnen behoren vooral plantaardige oliën (en binnen die groep met name palm- en koolzaadolie) en biodiesel, die met name in dieselmotoren wordt gebruikt. Voor mengselmotoren zijn bio- en brongas of gas dat gewonnen wordt uit afval milieuvriendelijkere alternatieven. Ook hernieuwbare energiebronnen als houtsnippers en -pellets kunnen in speciaal daarvoor aangepaste motoren en stoomkrachtinstallaties worden gebruikt. Bij diesel en Stirlingmotoren bestaat de mogelijkheid om een WKK met lichte stookolie te laten draaien.

Kosteneffectiviteit van gebruikte machines
Om een volledige inschatting te kunnen maken van de kosteneffectiviteit van warmte/krachtkoppelingen mogen niet alleen de directe investerings- en bedrijfskosten (incl. afschrijving, brandstof en onderhoud) tellen. Ook de opbrengsten uit de verkoop van stroom en warmte en de daaruit voortkomende besparingen moeten worden meegewogen. Daarnaast bieden subsidieprogramma's extra prikkels om te investeren.
Een wezenlijke factor voor kosteneffectief gebruik van WKK's is een voldoende hoog aantal gebruiksuren op hoog vermogen per jaar, omdat zo duidelijk meer stroom wordt opgewekt dan zelf wordt verbruikt en er dus meer stroom in het stroomnet vloeit. Zeker bij WKK's die op hernieuwbare energie werken, wordt voor de aangeleverde stroom vaak een hoger (gesubsidieerd) tarief vergoed. Bij grotere installaties is er bovendien de mogelijkheid om de opgewekte warmte winstgevend terug te verkopen aan het openbare net.
Om de investeringskosten voor een WKK duidelijk te verlagen, kan de aankoop van gebruikte installaties worden overwogen. Een voorbeeld hiervan is de op Surplex.com ter veiling aangeboden warmte/krachtkoppeling (940 kW) in Vallemare (Pescara), Italië, bouwjaar 2012. Deze WKK is speciaal gemaakt voor het gebruik met plantaardige oliën zoals koolzaad- of zonnebloemolie en soja-olie. Door het complexe verwarmde invoersysteem kan hij echter ook dierlijke vetten en palmolie verbranden. De aankoop van een dergelijke gebruikte installatie van Surplex is niet alleen voordelige investering in duurzame energie, maar helpt door het opnieuw gebruiken van de machine ook voor meer duurzaamheid doordat geen nieuwe machine gebouwd hoeft te worden.

 

 

 

 

 

Fotobron Surplex

Unica neemt specialist in balancering energie en WKK’s over

Technisch dienstverlener Unica neemt Tenergy over. Met deze toevoeging krijgt Unica meer technologische kennis in huis om posities op de ...

Zelf elektriciteit opwekken

Het verduurzamen van woningcorporaties en VvE’s brengt uitdagingen met zich mee, zeker voor de bestaande bouw. Een van deze uitdagingen ...

Wkk-installatie verwarmt kassen maar levert vooral aan het net

Het Belgische glastuinbouwbedrijf Adriplant heeft warmte/krachtkoppeling (wkk) laten installeren. De warmte die de installatie opwekt dient voor verwarming van de ...

“Brandstofcel micro-WKK heeft toekomst”

Tijdens de Hannover Messe deze week en de recente ISH beurs, nam de brandstofcel micro-warmtekrachtkoppelingssector (brandstofcel micro-WKK) van de gelegenheid ...

De Milieuprestatieberekening Gebouwen (MPG) kan voor dilemma’s zorgen

Gepubliceerd op

Voor installateurs en andere bedrijven in de bouw- en installatieketen wordt het steeds moeilijker om aan alle duurzaamheidsnormen te voldoen. Techniek Nederland heeft dat laten weten aan demissionair minister De Jonge van Binnenlandse Zaken, in antwoord op een internetconsultatie over het voorstel voor uitbreiding van de Milieuprestatieberekening gebouwen (MPG). Laurens de Vrijer (Hoofd Werkgever- en Ondernemerschap bij Techniek Nederland): ‘De duurzaamheidsnormen werken niet altijd dezelfde kant op. Het zou goed zijn om tot één integrale duurzaamheidsnorm te komen.’

 BENG, MPG en de warmtepomp
In principe is Techniek Nederland voorstander van de voorgestelde uitbreiding van de MPG. Die zorgt ervoor dat nieuwe gebouwen duurzamer worden. Maar de brancheorganisatie heeft zorgen over de uitvoerbaarheid. De Vrijer geeft de warmtepomp als voorbeeld. De Vrijer: ‘Volgens de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) is het logisch om voor een warmtepomp te kiezen. Maar op basis van de aangescherpte MPG-norm is de milieubelasting van materialen in de warmtepomp te hoog. De MPG houdt geen rekening met de klimaatwinst van de warmtepomp tijdens de gehele levensduur. Met een warmtepomp verbruikt een nieuwbouwwoning geen aardgas meer en daalt de CO2-uitstoot met de helft. De warmtepomp levert dus een onmisbare bijdrage aan het behalen van de klimaatdoelstellingen. Welke norm krijgt straks voorrang en wie bepaalt dat?’ Om dit soort dilemma’s te voorkomen vindt Techniek Nederland dat er een integrale duurzaamheidsnorm moet komen.

Te weinig beschikbare data
Voor een goede MPG zijn data nodig. Die zijn er van de meeste bouwmaterialen wel, maar van veel technische installaties en componenten ontbreken ze nog. Als het aan Techniek Nederland ligt, blijft de overheid de uitbreiding van beschikbare data stimuleren en fabrikanten daarvoor een financiële tegemoetkoming geven. Een tweede oplossing is om het systeem van de milieuverklaringen te wijzigen. Gedacht kan worden aan een ‘light-versie’ van een milieuverklaring, waardoor er sneller betrouwbare data beschikbaar komen. De Vrijer: ‘Nederland is geen eiland. We kunnen kosten besparen door voor het vaststellen van de MPG zoveel mogelijk aan te sluiten op de Europese standaarden.’

Handhaving
De MPG-norm geldt landelijk, maar de handhaving moet op lokaal niveau gebeuren. Handhaving kost tijd en geld. Techniek Nederland vindt daarom dat gemeenten middelen moeten krijgen én het commitment moeten hebben om de handhaving serieus op te pakken.

Google weert advertenties van loodgieters

Gepubliceerd op

Google laat vanaf vandaag (22 februari) geen advertenties meer zien voor loodgieters. Het platform wil zo voorkomen dat consumenten worden opgelicht door malafide loodgieters. Op zoek naar een loodgieter zien consumenten vaak alleen de zoekresultaten die bovenaan staan. Die zijn in veel gevallen afkomstig van malafide bedrijven. Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, is blij met de maatregel. “Via Google komen mensen te vaak terecht bij onbetrouwbare bedrijven, die er niet voor terugschrikken om hun klanten te intimideren en op te lichten.” Loodgieters blijven wel vindbaar via Google, maar adverteren is niet meer mogelijk.

Consumenten die een lekkage hebben, een verstopt toilet of geen warm water, willen snel geholpen worden. Ze nemen vaak niet de tijd om recensies te bekijken en bellen het eerste bedrijf dat op Google zichtbaar is. Oplichters maken hier gebruik van door advertenties in te kopen die bovenaan te zien zijn. Doekle Terpstra waarschuwt dat het nog steeds mogelijk is om via Google bij een oplichter terecht te komen. “Ook zonder advertenties zullen de onbetrouwbare bedrijven in de zoekresultaten opduiken. Wil je zeker zijn van een deskundige én eerlijke loodgieter, dan is het verstandiger om te kijken op technieknederland.nl en te klikken op Vind een vakman in de buurt.”

Steeds meer meldingen
Techniek Nederland heeft de afgelopen jaren steeds meer meldingen ontvangen van consumenten die te maken kregen met malafide loodgieters. Doekle Terpstra: “Vaak gaat het om schrijnende gevallen. Met name ouderen worden aan de deur gedwongen om een torenhoge rekening te betalen.” Ook online worden oplichters steeds brutaler. Er zijn gevallen bekend waar malafide bedrijven de websites hebben nagebouwd van loodgieters die zijn aangesloten bij Techniek Nederland.

Goed voor het imago
Naar aanleiding van het grote aantal meldingen over oplichters heeft Techniek Nederland de Autoriteit Consument en Markt (ACM) verzocht om maatregelen te nemen. Dat is nu gebeurd. Doekle Terpstra: “Onze leden zijn vakbekwame, erkende loodgieters. Zij hebben last van de oplichters. Als Google de advertenties van deze bedrijven gaat weren, is dat goed voor het imago van de branche.”

“Malafide loodgieters, geef ze aan!”

Techniek Nederland trok eerder dit jaar al aan de noodrem. Uit een reportage van Opgelicht?! bleek namelijk dat oplichters complete ...

Ontstoppen is ook een vak

Veel aandacht in de landelijke media voor een artikel van de Consumentenbond over loodgieters die torenhoge bedragen rekenen voor simpele ...

Man die zich voordeed als verwarmingsmonteur aangehouden

Vanochtend hebben politiemensen een 28-jarige man aangehouden voor oplichting. Hij deed zich voor als verwarmingsmonteur of conciërge en lichtte oudere ...

VSK 2024 trekt bijna 40 duizend bezoekers

Gepubliceerd op

De vakbeurs VSK heeft afgelopen week 37.399 bezoekers getrokken naar Koninklijke Jaarbeurs in Utrecht. Een groei van 24 procent ten opzichte van de vorige editie. Ruim 330 exposanten, deden aan de beurs mee. Voor het eerst was elektrotechniek onderdeel van de vakbeurs, aangezien E en W elkaar steeds vaker overlappen. De volgende VSK vindt plaats van 3 tot en met 6 februari 2026. De editie erna, in 2028, moet een circulaire beurs worden.

De organisatie kijkt tevreden terug op de 26ste editie van de vakbeurs VSK. Joyce van de Hoef, beursmanager VSK: “Vier dagen lang deelden exposanten en partners, gespecialiseerd in E- en W-installatie, hun kennis en toonden hun nieuwste aanbod van oplossingen, toepassingen, technieken, innovaties en diensten. Ook hadden we dit jaar voor het eerst een wat andere invulling dan voorheen: de elektrotechnische sector maakte nadrukkelijk onderdeel van VSK uit. Bezoekers en exposanten waren hier zeer over te spreken. Elektrotechniek speelt dan ook een cruciale rol in de energietransitie. Ik ben zeer onder de indruk van alle innovaties die op de beurs gepresenteerd werden. De betrokkenheid van bezoekers om kennis te vergaren was daarnaast opmerkelijk hoog.”

Leerzaam
Eén van de bezoekers, Jan Koppenschaar, vertelt: “Wij zijn op VSK omdat wij heel veel nieuwe dingen willen ontdekken. We willen kijken naar de innovatieve ontwikkelingen in de markt, zoals warmtepompen en zonnepanelen, maar ook verduurzaming in de energietransitie. Voor ons is VSK belangrijk om het feit dat  we heel leerzaam, collegiaal onder elkaar zijn en genieten van alles wat qua nieuwe bedrijven voorbij komt. Wij zijn er in 2026 100% zeker weer bij.”

Prachtige beurs
Ook exposanten kijken tevreden terug. Rick Haukes van Remeha: “VSK 2024 hebben we ervaren als een prachtige beurs. Het was lekker druk: een fantastisch mooi aantal klanten wat we hebben mogen verwelkomen op onze circulaire en duurzame stand. We hebben veel producten en oplossingen kunnen presenteren voor een duurzame toekomst.” Ook voor exposant DUCO was het een succesvolle beurs: “VSK 2024 was voor ons echt top, een super beurs, vanwege de kwaliteit van de klanten, de hoeveelheid bezoekers, de interesse en uiteraard ook de leads die we gescoord hebben.”

Sustainability Pledge
Koninklijke Jaarbeurs, de organisatie van de vakbeurs VSK, wil in 2030 de meest duurzame evenementenorganisator en facilitator van Europa te worden. Daarom introduceerde Jaarbeurs afgelopen VSK de Sustainability Pledge. De allereerste exposanten, Zehnder Group Nederland, Schneider Electric en Remeha, zetten hun handtekening onder de Pledge. Met het ondertekenen van de Sustainability Pledge beloven Jaarbeurs en haar exposanten uit de bouw- en installatiesector een bijdrage te leveren aan het verminderen van hun CO2 uitstoot tijdens hun deelname aan de vakbeurzen BouwBeurs en VSK.  Jaarbeurs start met de vakbeurzen in de bouw- en installatiesector, met als ambitie een circulaire BouwBeurs in 2027 en een circulaire VSK in 2028.

VSK na-effect

Ook Karel was vorige week present op de VSK-beurs (hij moet tenslotte wel een beetje bij blijven als het gaat ...

VSK2024: de branche liet zich weer uitgebreid zien

De vakbeurs VSK is weer voorbij. Afgelopen week stroomden de Jaarbeurshallen in Utrecht vol vakmensen uit de installatiebranche. Noviteiten worden ...

VSK geopend en winnaars VSK-prijs bekend

De winnaars van de VSK Awards 2024 zijn bekend. Tijdens de feestelijke opening van de 26e editie van de VSK ...

Geberit sponsort wedstrijd voor vaktalenten

Gepubliceerd op

Geberit is hoofdsponsor geworden van de vakwedstrijd Sanitaire- en verwarmingstechnicus van Skills Heroes, een mbo-vakwedstrijd van WorldSkills Netherlands. WorldSkills Netherlands is een stichting die zich sinds 2001 inzet ter promotie van het vakmanschap en beroepsonderwijs bij jongeren. Door deze vakwedstrijd te ondersteunen wil Geberit de jonge talenten verder uitdagen om het beste uit zichzelf te halen en met trots het installatievak te leren en uit te voeren. De finale van Skills Heroes vindt plaats op 21 en 22 maart 2024.

Bij de vakwedstrijd Sanitaire- en verwarmingstechnicus hebben twee hoofdsponsoren zich aangesloten. Geberit voor het sanitair gedeelte en Remeha voor de verwarmingstechniek. Geberit wil zijn expertise en know-how op het gebied van sanitaire installaties delen met de toekomstige generatie installateurs. Daarnaast vindt het bedrijf het een mooie gelegenheid om studenten in een vroeg stadium kennis te laten maken met zijn producten.

Wedstrijdopdrachten
De Skills Heroes-wedstrijdopdrachten worden ontwikkeld door een team van ontwikkelaars dat bestaat uit een vertegenwoordiger uit het onderwijs en uit het bedrijfsleven. Wedstrijdopdrachten onderscheiden zich van examens door de gewogen beoordeling. Daarbij leveren excellentie én voor het beroep essentiële onderwerpen een hogere waardering op. Deelnemers van de wedstrijd Sanitaire-en verwarmingstechnicus gaan aan de slag met bijvoorbeeld het aanleggen van een koud- en warmwaterleiding, cv-installatie of rioolinstallatie volgens tekening. Naast veilig en netjes werken moeten de deelnemers vaardig zijn in het buigen/bewerken van alle soorten installatietechnisch leidingwerk (koper, cv-buis, stalen buis), het maken van verbindingen (solderen, persen, knellen ect.) en kennis hebben van appendages en de wijze waarop die gemonteerd dienen te worden.

Finale in maart
Via een voorronde op school en een kwalificatiewedstrijd, die beiden ondertussen hebben plaatsgevonden, zijn acht mbo-studenten doorgedrongen tot de nationale finale. Deze vindt plaats op donderdag 21 en vrijdag 22 maart 2024 in de Brabanthallen in Den Bosch tijdens het beroepenevenement Skills The Finals. Daar strijden ze om de titel Beste vakman/vakvrouw van Nederland.

 

 

 

Ergernis in technische branche over vakonbekwame sollicitanten

Ondanks grote aanhoudende tekorten aan technisch vakbekwaam personeel, staat de branche nog steeds negatief tegenover het aannemen van personeel uit ...

Steeds meer jongeren het vak in

Nederland kampt al jaren met een tekort aan loodgieters. Daar lijkt nu verandering in te komen. Uit cijfers van dataspecialist ...

Vijftig jaar Geberit

In 1973 werd de Nederlandse Geberit organisatie door het Zwitserse moederbedrijf opgericht. Geberit bedacht het inbouwreservoir en de 2-toets bedieningsplaat ...

Wedstrijdje circulair bouwen, renoveren en installeren

Het team Kuijpers/HvA//ROC Tilburg mag zich de winnaar noemen van de Techathon 2021, een prestigieuze wedstrijd voor installatiebedrijven en technische ...

VSK2024: de branche liet zich weer uitgebreid zien

Gepubliceerd op

De vakbeurs VSK is weer voorbij. Afgelopen week stroomden de Jaarbeurshallen in Utrecht vol vakmensen uit de installatiebranche. Noviteiten worden tegenwoordig nog maar mondjesmaat ‘opgespaard’ voor een vakbeurs maar trends zijn er natuurlijk altijd wel te bespeuren. Allereerst het chronische tekort aan vakpersoneel. Daarnaast is er (nog altijd) een groeiende vraag naar compacte, plug&play oplossingen. Tot slot digitaliseert de branche in een rap tempo.

De exacte cijfers hebben we nog niet maar het lijkt erop dat deze editie van de VSK best aardig bezocht was. Veel exposanten lieten zich in ieder geval positief uit over het aantal bezoekers op hun stand. Wel vielen hier en daar matig bezette paden en hallen op. Opvallend waren dit keer wel de vele zithoekjes en brede paden. Toeval of opzet?

Duurzame bedrijfsvoering
Duurzaamheid speelde deze VSK-editie uiteraard weer een voorname rol. Dat was letterlijk te zien op menig stand maar ook vertelden verschillende grote fabrikanten dat steeds meer opdrachtgevers vragen om aan te tonen dat hun bedrijfsvoering duurzaam is. En dat gaat best ver. Van het winnen van grondstoffen tot de logistiek, productie en eventuele inzameling van producten aan het einde van hun levensduur.

Circulariteit
Ook komt er steeds meer aandacht voor circulariteit, zo bleek onder andere tijdens een lezing van Techniek Nederland. Dit komt bijvoorbeeld tot uitdrukking in initiatieven om oude pompen en cv ketels in te zamelen en de afvalstromen te hergebruiken. Exposant KMRN zamelt al vijf jaar oude cv-ketels in om ze te laten recyclen. Dat levert onder andere geel en rood koper op, staal en aluminium. Daarvan worden vervolgens soms hele bijzondere producten van gemaakt, zoals bloempotten.

Real-time de werking
Tot zover het algemene beeld. Nu even inzoomen op wat details. Zoals gezegd, echte noviteiten zijn tegenwoordig spaarzaam op een vakbeurs als de VSK. Introducties vinden het hele jaar door plaats. Dat neemt niet weg dat een dergelijke beurs geen waarde meer heeft. Zo geven meerdere partijen aan dat de VSK ook belangrijk is om in real-time de werking van nieuwe technieken te kunnen demonstreren. Andere redenen die exposanten noemen om op de VSK te staan zijn status, relatiebeheer en het vergaren nieuwe leads.

Opvallend
Wat kwamen wij op de verschillende stands zoal tegen. Een kleine greep hieruit:

- De Silent-Pro SuperTube van Geberit, bijvoorbeeld. Dit is een ruimtebesparende oplossing voor de afwatering van hoogbouw. De ontluchting is namelijk al in de PP-leidingen geïntegreerd. Bovendien voert het systeem 6 liter i.p.v. de gangbare 4 liter water af bij een diameter van 110 mm. Met de Aquaclean Alba brengt deze fabrikant bovendien een douchewc op de markt voor de consument met een kleinere portemonnee. Het instapmodel met basisfuncties kost ongeveer 1.000 euro. Dankzij de Easy Fast Fit bevestiging is de douchewc makkelijk aan de wand te monteren.

- Met de Compacto brengt Inventum een zeer compacte ventilatiewarmtepomp op de markt (120 cm hoog). Het bijbehorende boilervat is leverbaar in formaten van 100 tot 300 liter. Voeg er de Climate Control module aan toe en je hebt ook nog balansventilatie.

- Een behoorlijke aanloop was er bij Newton Energy Solutions (foto links). Het bedrijf had een nominatie voor de VSK Award in de wacht gesleept met de NEStore. Deze warmteaccu kan warm water met een temperatuur van 110 graden Celsius opslaan voor later gebruik.

- Er was ook volop aandacht voor start-ups. Met de Trix Comfort module kan een vloerverwarmingssysteem worden aangesloten op balansventilatie. Zo ontstaat er een geïntegreerde oplossing die zowel kan verwarmen, koelen als ventileren.

- De klant wil aan de warmtepomp, maar moeten dan ook gelijk de oude convectoren en radiatoren worden vervangen? Nee, zegt Climatebooster. Door hun ventilatiesysteem onder de bestaande afgiftesystemen te bevestigen met supermagneten kan de werking worden geoptimaliseerd.

- Met de Elga Ace all-in-one heeft Remeha een echte blikvanger te pakken. De hybride installatie van cv-ketel en warmtepomp is ongelofelijk compact. Volgens de fabrikant kan dit systeem zeker 30% sneller worden geïnstalleerd dan een standaard hybride warmtepomp.

- Met Duo-Zone toont Itho Daalderop een gebalanceerd ventilatiesysteem dat separaat voor twee zones de ventilatie (300 m3) kan verzorgen (foto rechts). Zeg maar de slaap- en woonzone. Het systeem stuurt zowel op vocht als CO2.

- Op de stand van Rada waren nieuwe bedieningssensoren te zien voor openbare gelegenheden. Het vlakke paneel is vandalismebestendig en eenvoudig te reinigen. Het achterliggende systeem zorgt voor cyclische spoelingen, thermische desinfectie en datalogging.

- Waterontharders raken nu wel ingeburgerd, vertelde Lubron. Op hun stand was de Easysoft te zien, die in een 450 liter en grotere uitvoeringen verkrijgbaar is. Deze compacte ontharder heeft een geïntegreerd zoutvat en kan bijvoorbeeld in de garage of meterkast worden geïnstalleerd.- Viega toonde onder andere haar Temponox-systeem, dat geschikt is voor warmtepompen. De RVS-leidingen zijn corrosiebestendig door een coating en beschikbaar in maten van 15 tot 108 mm.

- Triple Solar liet een nieuwe thermische batterij zien (200 liter) met PCM's, als alternatief voor een standaard boiler. Het apparaat is compact, vierkant en ideaal als ruimte een cruciaal punt is. Het apparaat wordt gevoed via een warmtepomp en PVT-panelen.

- Resideo (voorheen Honeywell) toonde een handige cloudoplossing waarmee rook- en lekdetectiesensoren in gestapelde woningbouw aan elkaar kunnen worden gekoppeld (foto links). Tevens is het mogelijk om de watertoevoer af te sluiten.- Elektrisch verwarmen wint aan populariteit, vertelde Masterwatt. Interessant is dat er nu ook real time gestuurd kan worden op ontwikkelingen in de energiemarkt. Bijvoorbeeld bij de slimme Oso Hotwater boiler, die tevens predictive maintenance mogelijk maakt.

- De Fairtype Solar 1600 van Lucam is in feite een LBK met een bekleding van PV-panelen. De opwek wordt rechtstreeks gebruikt. Het systeem is interessant voor panden die overdag veel gebruikers hebben, zoals scholen en kantoren.

- Stiebel Eltron laat haar nieuwe VRC-450 WTW-unit zien. Het apparaat is compact en kan makkelijk worden gecombineerd met een warmtepomp. Naast de 450 m3 is er ook een 600 m3 uitvoering. De VRC-450 is voorzien van een geïntegreerde CO2-sensor.

In de apriluitgave van het praktijkblad InstallateursZaken wordt uitgebreid teruggeblikt op VSK 2024

“Laat erkende installateurs woningen aansluiten op een warmtenet”

Gepubliceerd op

De ontwikkeling van duurzame warmtenetten moet vaart krijgen. Dat vinden Techniek Nederland en Energie-Nederland. De voorzitters van deze brancheorganisaties, Doekle Terpstra en Cora van Nieuwenhuizen, hebben daarom de overeenkomst ‘Samenwerken aan de kwaliteit van duurzame warmtenetten’ getekend. Het doel van de overeenkomst is dat meer installatiebedrijven zich gaan bezighouden met het plaatsen van afleversets in woningen die zijn aangesloten op een warmtenet.

Met de InstallQ-erkenningsregeling Afleversets als nieuwe norm willen Techniek Nederland en Energie-Nederland ook de kwaliteit van het installatiewerk waarborgen. Terpstra en Van Nieuwenhuizen legden de afspraken vast tijdens de installatievakbeurs VSK 2024.

Afleversets
Als een woning een aansluiting heeft op een warmtenet (ook bekend als ‘stadswarmte’), is een afleverset nodig om de bewoners te voorzien van warmte voor centrale verwarming en tapwater. Voor het plaatsen van een afleverset is specifieke deskundigheid nodig. InstallQ heeft daarvoor een erkenningsregeling ‘Afleversets’ ontwikkeld, als aanvulling op de erkenning ‘Warmteafgiftesystemen van gebouwgebonden verwarmingsinstallaties’. Installateurs kunnen de erkenning ‘Afleversets’ behalen met de e-learning stadsverwarmingsinstallaties.

Een half miljoen nieuwe aansluitingen tot 2030
Het aantal aansluitingen op warmtenetten groeit niet snel genoeg. Volgens het Klimaatakkoord moeten er tot 2030 een half miljoen woningen worden aangesloten. Nu zijn dat er nog maar enkele tienduizenden per jaar. De overeenkomst moet bijdragen aan een flinke groei van het aantal aansluitingen. Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland: “Installateurs spelen een cruciale rol in de energietransitie. Dat geldt ook bij warmtenetten. We willen de bekendheid van de werkzaamheden en van de erkenningsregeling Afleversets vergroten. Als méér installateurs actief worden in deze markt, zorgt dat voor meer snelheid in de ontwikkeling van duurzame warmtenetten’.

Erkende installateurs
Cora van Nieuwenhuizen, voorzitter van Energie-Nederland: ‘In de samenwerkingsovereenkomst met Techniek Nederland staat dat warmtebedrijven de voorkeur geven aan het werken met erkende installateurs en dat in hun opdrachten zullen uitvragen. Op die manier stimuleren we vakmanschap, ontstaan er minder storingen en dragen ook installateurs bij aan een snellere warmtetransitie’.

Afspraken in de samenwerkingsovereenkomst
In de overeenkomst ‘Samenwerken aan de kwaliteit van duurzame warmtenetten’ hebben Techniek Nederland en Energie-Nederland een aantal afspraken gemaakt over de werkzaamheden aan warmtenetten:
-              Er komt een gezamenlijk kwaliteitskader voor het aanleggen, aansluiten en beheren van afgifte-installaties aangesloten op warmtenetten. Dit is belangrijk voor eenduidige kwaliteit en herkenbaarheid naar klanten.
-              De InstallQ erkenningsregeling ‘Afleversets’ wordt de norm bij de uitrol van duurzame warmtenetten.
-              Techniek Nederland en Energie-Nederland gaan de erkenningsregeling ‘Afleversets’ en onderliggende erkenning ‘Warmteafgiftesystemen van gebouwgebonden verwarmingsinstallaties’ actief onder de aandacht van leden brengen.
-              Techniek Nederland en Energie-Nederland adviseren warmtebedrijven om bij het verlenen van opdrachten voor stadswarmtenetten te kiezen voor erkende installatiebedrijven.

Preworxs en Hollander Techniek winnen Techniek Inclusief Award

Gepubliceerd op

Tijdens de VSK zijn de winnaars bekendgemaakt van de Techniek Inclusief Award 2024. Preworxs en Hollander Techniek mogen zich twee jaar lang de meest inclusieve ondernemingen in de installatiebranche noemen. Jan IJzerman, plaatsvervangend directeur-generaal Sociale Zekerheid en Integratie bij Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, reikte de Awards uit. De prijs onderstreept het belang van diversiteit en inclusie bij bedrijven in de installatiesector.

In de Nederlandse installatiebranche bestaan grote verschillen als het gaat om diversiteit. Onderzoeken laten zien dat de samenstelling van het personeelsbestand consequenties heeft voor de bedrijfsresultaten. Bedrijven waar mensen werken met uiteenlopende achtergronden, genders, leeftijden, nationaliteiten, religies en voorkeuren, presteren beter. De genomineerden en winnaars van de Techniek Inclusief Award hebben dus in verschillende opzichten een voorsprong.

Winnaars MKB
De deelnemers aan de Techniek Inclusief Award 2024 waren verdeeld in twee categorieën: MKB en Groot. In de categorie mkb wees de jury Preworxs aan als winnaar. Om een bredere groep werknemers aan te trekken, past Preworxs binnen het bedrijf de functies aan op de competenties van potentiële medewerkers. De andere genomineerden waren Nijhof Groep en Niyata Energy. Binnen de Nijhof Groep leidt de Salland Tech Academy mensen met uiteenlopende achtergronden op voor de installatiebranche. Het bedrijf werkt daarbij samen met het onderwijs, de brancheorganisatie en bedrijven in de regio. Niyata Energy biedt leer-werktrajecten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Winnaars Groot
Hollander Techniek won de Techniek Inclusief Award in de categorie Groot. Het bedrijf is er met behulp van duurzame ontwikkelingsdoelstellingen, een advieswerkgroep en coaches onder meer in geslaagd het aantal vrouwelijke monteurs in opleiding te vergroten. Breman en Unica waren de andere genomineerden. Breman Installatiegroep heeft een netwerkgroep Diversiteit & Inclusie in het leven geroepen, die ervoor zorgt dat binnen het bedrijf iedereen, in alle lagen van de organisatie, aandacht heeft voor het thema en er actief mee bezig blijft. De andere genomineerde, Unica, wil met het platform Unique het aantal vrouwen binnen het bedrijf in 2025 verdubbelen. Unique omvat onder meer een mentorprogramma voor vrouwen, workshops en trainingen.

Jury
De jury van de Techniek Inclusief Award 2024 bestaat uit drie leden met veel ervaring en deskundigheid op het gebied van diversiteit. Tanja Loeff-Hageman is vicevoorzitter van Techniek Nederland en directeur van Tibo-Veen. Ze ziet de instroom van meer jongeren en zij-instromers als een belangrijke doelstelling voor de branche. Sahar Yadegari is directeur-bestuurder van VHTO, het expertisecentrum voor genderdiversiteit in bèta, techniek en IT. Het derde jurylid, Seyit Yeyden, is managing partner van de Beroepentuin, een leer-werkconcept waar werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt worden opgeleid voor banen in de techniek en de zorg.
Initiatiefnemers van de Award zijn Techniek Nederland, Wij Techniek, SER Diversiteit in Bedrijf en de Goldschmeding Foundation.

VSK geopend en winnaars VSK-prijs bekend

Gepubliceerd op

De winnaars van de VSK Awards 2024 zijn bekend. Tijdens de feestelijke opening van de 26e editie van de VSK vakbeurs reikte de vakjury, onder leiding van Techniek Nederland voorzitter Doekle Terpstra, de tweejaarlijkse installatieprijzen uit. VSK 2024 vindt nog plaats tot en met vrijdag 9 februari in Koninklijke Jaarbeurs.

Eerder dit jaar nomineerde de vakjury tien kanshebbers in drie categorieën: Energietransitie, Gezond & Comfort en Installateurszaken. De jury beoordeelde de producten op innovatie, oplossingsgerichtheid, praktische toepasbaarheid, sociale impact, duurzaamheid en economisch rendement. Doekle Terpstra: “De kwaliteit van de inzendingen neemt toe. De awards die we uitreiken zijn geen eindpunt, maar een startpunt voor de toekomst.” Daarnaast werd een publieksprijs uitgereikt.

Focus op circulaire materialen
De jury waardeerde het dat de inzenders over de grenzen van hun eigen product heen kijken, het circulair materiaalgebruik in producten steeds hoger agenderen en meer en meer oog hebben voor de vakhelden die het moeten maken. Ook keek de jury naar de materiaalimpact van de inzendingen. Met name de inzendingen waarbij materialen hergebruikt werden of duurzaam geproduceerd zijn vielen op. Dit wil de jury dit jaar expliciet benoemen en verwacht dat dit thema bij de volgende VSK een nog belangrijker thema gaat worden.

De winnaars zijn:
Categorie Energietransitie
10 ampère woning van Eplucon BV
Categorie Gezond & Comfort
Orcon HRC OptiAir en Orcon 15RF CO2-sensoren van Groupe Atlantic Nederland
Categorie Installateurszaken
Super Stars ST-200U paraplu voor HVAC monteurs  van Super Stars / MG Service B.V. 

Uit alle genomineerde producten en diensten kon de sector via een online stemsysteem hun keuze bepalen voor de VSK Publieksprijs 2024. Deze is gewonnen door: Remeha Elga Ace all-in-one / Remeha BV.

Nieuw dit jaar: Circulaire Pluim
De vakjury introduceerde dit jaar de Circulaire Pluim. Wendy van Zundert, jurylid en installateur: “We hebben een geweldige inzending ontvangen van een partij die hele grote stappen heeft gemaakt op het gebied van duurzaamheid maar niet in een specifieke categorie thuishoort. Daardoor hebben we een stimuleringsprijs in het leven geroepen, de Circulaire Pluim. Een waarderingsprijs voor een product die van begin tot einde verduurzaamd is. Dus niet alleen het product zelf maar ook de verpakking en het productieproces.” De eerste circulaire pluim ging naar ‘Niets is te klein om impact te maken! / WAGO Nederland B.V.’.

Bekijk het overzicht van alle winnaars. 

Bouw duurzame warmtecentrale DEVO van start

Gepubliceerd op

Vrijdag 2 februari startte de bouw van DEVO’s nieuwe duurzame energiecentrale. De centrale produceert straks warmte voor het hele deelplan Groenpoort in Veenendaal-oost. Sterke elektrische warmtepompen en grootschalige warmtebuffering zorgen ervoor dat die warmte CO2-neutraal is. 

Wethouder Martijn Beek sloeg namens de gemeente Veenendaal, aandeelhouder van DEVO, een van de palen in de grond. Dit deed hij samen met Gerhard van de Lagemaat, directeur van DEVO en Frank van der Vlugt en Gijs de Man, beiden commissaris van DEVO. Hiermee gaven zij samen het officiële startsein voor de bouw. Op het bouwterrein kwamen alle partijen samen die een rol hebben in de ontwikkeling – van ontwerp tot uitvoering. Linthorst Techniek en Bouwbedrijf Kreeft zorgen ervoor dat de centrale de komende maanden werkelijkheid wordt.

Warmtebuffer voor netcongestiemanagement
Van de Lagemaat lichtte toe hoe DEVO warmte gaat produceren buiten de piektijden op het elektriciteitsnet: “Iedereen wil energie afnemen op hetzelfde moment. Vooral in de ochtend en avond. Dat wordt steeds moeilijker en duurder. En het zorgt voor problemen op het elektriciteitsnet. Maar in deze energiecentrale zitten een aantal slimme elementen. Zo komt er energieopslag in de vorm van een warmtebuffer. We kunnen dan buiten de piektijden warmte produceren. Die warmte slaan we op en leveren we aan bewoners wanneer zij dat nodig hebben. Zo mijden wij de piekmomenten voor de productie van warmte, zonder dat bewoners hun warmtevraag en dus hun gedrag hoeven aan te passen. Dat maakt deze centrale uniek.”

JP Safety Award voor Rijndorp Installaties

Gepubliceerd op

De jaarlijks door bouwbedrijf J.P. van Eesteren toegekende JP Safety Award voor Veiligste Bouwpartner gaat dit jaar naar Rijndorp Installaties. “Veiligheid staat bij ons hoog in het vaandel”, zegt Frank Veltman, directeur en mede-eigenaar van het bedrijf uit Zoeterwoude. “Echt mooi dat dat gezien en gewaardeerd wordt.”

2024 is een lustrumjaar, met Rijndorp dus als vijfde winnaar sinds de start van de uitreiking van de awards om extra aandacht te vragen voor veiligheid op de bouwplaats. De winnaar is bepaald op basis van de geleverde veiligheidsprestaties, de NEN Safety Culture Ladder certificering en door middel van voordrachten en stemmen door medewerkers van J.P. van Eesteren.

Blijven benoemen
“Ik ben er erg blij mee”, aldus Veltman. “Juist ook voor de jongens op het werk. Wij kunnen wel vinden en roepen dat het belangrijk is, maar zij moeten het waarmaken. Ik zie dat dat in de praktijk gebeurt. Dan is zo’n award een tastbaar bewijs dat het ook gewaardeerd wordt.” Veltman denkt dat de crux zit in het durven blijven benoemen van zaken. “Niemand vindt het leuk om anderen aan te spreken, als je ziet dat iets niet goed gaat. We hebben afgesproken dat wel te doen. Dat werkt. Daarmee bouw je aan een cultuur waarin het normaal is elkaar te wijzen op afspraken en veiligheidsinstructies.”

Vooroplopen met veiligheid
De JP Safety Award is een van de manieren waarmee J.P. van Eesteren bouwpartners beloont voor de aandacht die zij hebben voor veilig werken. “We willen vooroplopen met veiligheid”, licht Michel Hoogendoorn, directeur Projectrealisatie bij de TBI-onderneming, toe. “Dat begint vanzelfsprekend in ons eigen bedrijf. Zo zijn we sinds eind 2021 gecertificeerd op trede 4 van de NEN Safety Culture Ladder. En ook intern reiken we JP Safety Awards uit voor veiligste bouwplaatsmedewerker, veiligste grote project en veiligste VOR-project. Mede vanuit de afspraken in de Governance Code Veiligheid in de Bouw verwachten we dat de hele keten zich inspant voor veiligheidsbewustzijn en verbetering van gedrag van medewerkers op de werkvloer.”

Derde nominatie
“Rijndorp is al langere tijd erg goed bezig”, vervolgt Hoogendoorn. “Dit was al hun derde nominatie voor de award. Het bedrijf is een betrokken bouwpartner en scoort ontzettend goed op orde en netheid op de bouwplaats. Neem ons project woontoren Justus in Amsterdam. Als de mensen van Rijndorp geweest zijn, laten ze bijvoorbeeld nooit verpakkingen of restanten achter. Top, want bij de incidenten die zich nog voordoen op onze bouwplaatsen, is vaak het gebrek aan orde en netheid de oorzaak. Daar moeten we met z’n allen vanaf willen.”

Hoppenbrouwers behaalt weer Top Employer Award

Technisch dienstverlener Hoppenbrouwers heeft voor het derde jaar de Top Employer Award behaald. Ellen Vermeer, HR-directeur, benadrukt: "Top Employer word ...

Nominaties VSK Awards 2024 bekend

De tien genomineerden voor de VSK Awards 2024 zijn bekend. De uiteindelijke winnaars ontvangen de tweejaarlijkse installatieprijs op de openingsdag ...

Bart van Meurs en Leen van Leeuwen winnen WKO Duurzaamheid Award 2023

Bart van Meurs en Leen van Leeuwen van Koppert Cress/Division Q zijn de winnaars van de WKO Duurzaamheid Award 2023 ...

Diederick Hilckmann wint WKO Duurzaamheid Award 2022

Op 19 mei ontving Diederick Hilckmann, beheerder van de werktuigkundige installaties aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, de WKO Duurzaamheid ...

Na jaren van groei krimpt de bouwproductie dit jaar

Gepubliceerd op

Dit jaar zal de totale bouwproductie naar verwachting dalen met 3½%, verwacht het EIB. Vorig jaar stabiliseerde de woningbouwproductie al. De nieuwbouw van woningen nam met 7% af. De herstel en verbouw liet onder invloed van de hoge energieprijzen en intensivering van het verduurzamingsbeleid nog wel een forse groei zien van 6½%. Het onderhoud van woningen ging met 2½% boven de structurele groei uit. De nieuwbouw van utiliteitsgebouwen nam met 2% nog wel toe, terwijl ook de herstel en verbouw groeide met 2% met name door meer werkzaamheden rond isolatie en warmte-installaties.

In 2024 daalt de totale bouwproductie dus met 3½%. Zowel de totale woningbouw- als de utiliteitsbouwproductie krimpen met 4%. In lijn met de daling van de vergunningen in het afgelopen jaar neemt de nieuwbouwproductie van woningen en utiliteitsgebouwen beide met rond de 10% af.

Herstel en verbouw
Bij woningen stabiliseert de herstel en verbouw in 2024 na forse groei in eerdere jaren op een hoog niveau. De extra impuls door hoge energieprijzen valt weg en bij de vraag naar zonnepanelen treedt verzadiging op. In de utiliteitsbouw groeit de herstel en verbouw met 2%, waar extra subsidies zorgen voor een toenemende vraag naar isolatie van gebouwen en het plaatsen van (nagenoeg) gasloze installaties. Het onderhoud van woningen en van overige gebouwen groeien beide met 1½%.

Weer toename in 2025 bij woningen
In 2025 neemt de totale bouwproductie met 1% weer voorzichtig toe. De woningbouwproductie neemt met 2½% het sterkst toe. Het is vooral de nieuwbouw die bij een aantrekkende vergunningverlening met 5% groeit. De groei bij herstel en verbouw van woningen blijft met een groei van 1% achter bij die van de nieuwbouw. Het onderhoud van woningen groeit met een trendmatige toename van 1½%.

Afname utiliteitsbouwproductie in 2025
De totale utiliteitsbouwproductie neemt volgend jaar met 2% af. De nieuwbouwproductie daalt met 7% opnieuw sterk. Alleen de nieuwbouw van kantoren en onderwijsgebouwen neemt nog toe. Hoewel de economische situatie verbetert, krimpt de nieuwbouwproductie bij met name de marktsectoren vanwege de doorwerking van de lage vergunningverlening in voorgaande jaren. De investeringen in de verduurzaming van bestaande gebouwen nemen door de hiervoor beschikbare subsidies verder toe. Hierdoor kan de herstel en verbouw in de utiliteitsbouw met 3% groeien. De groei van het onderhoud van utiliteitsgebouwen volgt met 2½% de structurele groei.

Groei op middellange termijn
Op de middellange termijn neemt de totale bouwproductie met gemiddeld 2½% per jaar toe. De woningbouwproductie laat in de periode 2026-2028 onder invloed van een sterke onderliggende vraag een robuuste groei zien van gemiddeld 3% per jaar. De nieuwbouwproductie en de herstel en verbouw groeien beide met gemiddeld 3½% per jaar, waarbij de groei vooral aan het begin van de periode fors is en hierna sterk afvlakt.
Bij de herstel en verbouw van woningen zorgt de verplichtstelling van de (hybride) warmtepomp bij vervanging[1]momenten van een cv-ketel vanaf 2026 voor een extra impuls. Het woningonderhoud volgt op middellange termijn de structurele groei van 1½%. De totale utiliteitsbouwproductie neemt op middellange termijn met gemiddeld 2% per jaar toe. De nieuwbouwproductie van utiliteitsgebouwen blijft hier met een groei van gemiddeld 1% per jaar bij achter, waarbij de productie eerst nog krimpt.

Hoppenbrouwers behaalt weer Top Employer Award

Gepubliceerd op

Technisch dienstverlener Hoppenbrouwers heeft voor het derde jaar de Top Employer Award behaald. Ellen Vermeer, HR-directeur, benadrukt: "Top Employer word je niet zomaar; daarvoor moet je als werkgever op alle vlakken binnen HR excellente scores behalen. Dat we ons HR-beleid op hoog niveau hebben ingericht en weten uit te voeren, is bijzonder. Maar dat we dat nu al jaren op rij doen in een periode van aanzienlijke groei, vind ik fantastisch."

Elk jaar wist de technisch dienstverlener een betere score te behalen. De score van dit jaar van ruim 84% betekent een verbetering van zo’n 10% in twee jaar tijd. De beste waardering ontving het bedrijf voor het onderdeel opleiding en ontwikkeling.

Focus op Diversiteit & Inclusie
Vooral het zogenoemde Unite programma werd door medewerkers van de technisch dienstverlener gewaardeerd. Het programma richt zich op het krijgen van onderlinge verbinding door invulling te geven aan doelen, waarden, diversiteit, inclusiviteit en het bevorderen van gewenste omgangsnormen. Vermeer benadrukt het belang van realistische afspiegelingen in arbeidsmarktcommunicatie en de afwezigheid van gender gerelateerde verschillen in medewerkerstevredenheid.

Interne Mobiliteit en Werving
In 2023 realiseerde Hoppenbrouwers een groei in medewerkers van 12%. Er stroomden bijna 600 nieuwe collega’s in, waarbij interne mobiliteit een cruciale rol speelde. Vermeer legt uit: "Wij bekijken per sollicitant wat de mogelijkheden zijn. Wie solliciteert op een functie en daar misschien niet de beste match voor is, kan bij ons alsnog rekenen op de intentie om verder te zoeken binnen de organisatie. We kijken naar talent, ambitie en vaardigheden om te bepalen welke functie het beste bij de sollicitant past. Ons streven is om medewerkers een passend traject aan te bieden, inclusief coaching, opleiding en learning-on-the-job."

Opleiding en Ontwikkeling
Verder gooit Hoppenbrouwers hoge ogen als het gaat om opleiding en ontwikkeling. De Learning & Development-strategie was één van de pijlers die het hardst is gestegen volgens het Top Employer Institute. Deze strategie, ondersteund met eigen praktijkscholen, de Hoppenbrouwers Experience Centers, de Hoppenbrouwers Academy en de komst van het Learning Management systeem, leidde tot een toename van meer dan 30% in het aantal opleidingsuren per medewerker.
Het is uniek in de markt hoeveel mensen Hoppenbrouwers via verkorte leertrajecten heeft weten te interesseren voor een baan in de techniek en bij hen instromen. De inzet voor het aantrekken van divers talent, met specifieke aandacht voor vrouwen in technische functies, getuigt van de unieke aanpak van het bedrijf, aldus Top Employer in haar rapport.

Data Gedreven HR-beleid
Vermeer benadrukt de rol van data-driven HR-beleid voor het succes van de organisatie. “De investering in een professioneel HR-beleid, waar menselijkheid en data gestuurde inzichten samenkomen, heeft de organisatie wendbaar gemaakt en in staat gesteld zich op diverse HR-doelgroepen te richten. Met een HR-team van 40 fte, verspreid over 20 vestigingen en 165 teams in het hele land, is Hoppenbrouwers in staat om nauw contact te onderhouden met alle medewerkers.”

Ambassadeurschap als verlengstuk van HR-campagnes
Ondanks een constante instroom benadrukt de HR-directeur de noodzaak om de uitstroom, voornamelijk beïnvloed door vergrijzing en standaard verloop, te beheren. “Het behouden van medewerkers heeft prioriteit, en het streven is om vertrekkende medewerkers te transformeren tot ambassadeurs van Hoppenbrouwers.” Vermeer benadrukt dat naast het aantrekken van nieuwe talenten, het koesteren van ambassadeurs van oud-medewerkers van onschatbare waarde is voor het bedrijf.

Brede oproep aan politiek: ‘Pak tekort aan technisch personeel aan

Het Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI) schaart zich achter de oproep aan een nieuw kabinet van ondernemersorganisatie FME en vakbond ...

Technische bedrijven kampen komende vijf jaar met flink personeelstekort

Ruim acht op de tien technische bedrijven (82%) verwacht de komende vijf jaar een tekort aan technici binnen hun organisatie ...

Vraag naar bekwaam technisch personeel blijft onverminderd groot

Uit recent onderzoek blijkt dat voor ruim vier op de tien (43%) technische werkgevers het tekort aan nieuwe aanwas de ...

Installateur populair bij eigen personeel en werkzoekers

Hoppenbrouwers Techniek mag zich voor de tweede keer de Beste Werkgever noemen. De ruim 1250 medewerkers beoordeelden de organisatie op ...

2023 topjaar voor warmtepompen, maar vierde kwartaal krimp

Gepubliceerd op

In heel 2023 werden er volgens de verkoopcijfers van fabrikanten 150 duizend warmtepompen aan groothandels en installateurs geleverd, voor de woningbouw en -renovatie. Dat zijn er 40 duizend meer dan in 2022, waarmee de jaar-op-jaar groei met 36% een bestendiging is van acht jaar ‘dubbele cijfers’. In 2023 had de warmtepomp een 30% marktaandeel waarbij de groei voor het eerst duidelijk zichtbaar ten koste ging van verkoop van stand-alone gasketels.

In de nieuwbouw zijn er naar verwachting vorig jaar ruim 40 duizend (all-electric) warmtepompen verkocht. In de bestaande bouw zien we meer dan een verdubbeling van de verkoop van warmtepompen, van ruim 50 duizend in 2022 naar bijna 110 duizend in 2023. Daarvan is minimaal de helft hybride.

Vraagontwikkeling in 2023
De groei van de verkoop van warmtepompen in 2023 is geheel op conto van de eerste drie kwartalen. Met bijna 80% jaar-op-jaar groei in die drie kwartalen leidde dit tot een eerdere verwachting van 170 duizend verkochte warmtepompen in 2023. Dat jaar begon met een zeer hoge en verder groeiende afzet, onder andere vanwege de ‘back-log’ door hoge gasprijzen in 2021/2022 en vertraagde leveringen door logistieke issues en materiaaltekorten in diezelfde periode. Het vierde kwartaal van 2023 zag echter een krimp van 30% t.o.v. het vierde kwartaal van 2022 vanuit fabrikantenperspectief, waarmee Nederland weer in de pas loopt met andere Europese landen waar stagnatie van de groei al eerder intrad.

Stabilisatie groei in 2024
De branchecijfers zijn geen één op één weerspiegeling van het aantal daadwerkelijk geïnstalleerde warmtepompen in woningen, maar van het aantal geleverde warmtepompen door fabrikanten. Zo schrijft de branche de schijnbare krimp in het vierde kwartaal toe aan de afbouw van de eigen voorraden door groothandels en installateurs. Verschillende factoren leiden tot de verwachting dat - zonder aanvullende maatregelen - de warmtepompenmarkt voor woningen zich in 2024 stabiliseert rond de 150 duizend stuks. De nog beperkte capaciteit van de installatiebranche is één van de belangrijkste remmende factoren. Daarnaast werd aardgas weer goedkoper in 2023 waarmee de incentive van de eerdere hoge gasprijzen is afgenomen. Voorts leiden zorgen over congestie op het elektriciteitsnet tot toenemende voorzichtigheid bij beleidsmakers.

Relatief weinig problemen met warmtepompen tijdens vorstperiode

Warmtepompen blijken tijdens een vorstperiode zonder problemen te functioneren. Een rondgang langs een aantal installatiebedrijven laat zien dat er in ...

Warmtepomp twee jaar eerder terugverdiend

Per 1 januari 2024 stijgt de energiebelasting op gas met elf eurocent per kuub, terwijl het tarief voor elektriciteit juist ...

Warmtepompen

TRENDS EN PROJECTEN Na een tijd van stormachtige groei, is de warmtepompmarkt in rustiger vaarwater terecht gekomen. Maar de technische ...

Jaren 60 woningen all electric met warmtepomp zonder buitendeel

In een recent pilotproject is een aantal jaren 60 woningen gasloos gemaakt met een lucht/water-warmtepomp in combinatie met een 200 ...

Internationale vakbeurs Mostra Covegno in een nieuw jasje

Gepubliceerd op

Mostra Convegno Expocomfort, tweejaarlijkse beurs op het gebied van installatietechniek, airconditioning en hernieuwbare energie voor de woningbouw, utiliteit en industrie, keert terug naar het gebruikelijke winterschema van 12 tot 15 maart 2024 in Fiera Milano. De 43e editie met als thema ‘Beyond Comfort’ is in een nieuw jasje gestoken en besteedt extra aandacht aan onder andere slimme technologie, waterstof en de industrie. Volgens de laatste cijfers is 90 % van de tentoonstellingsruimten al bezet (sommige zijn volgeboekt) en hebben zich ruim 1.300 bedrijven aangemeld. Hiervan komt 55 % uit het buitenland.

Om de economische groei en de marktpositie van Italiaanse bedrijven op buitenlandse markten te bevorderen, is een hernieuwde samenwerking tot stand gebracht tussen ICE – Italian Trade Agency, het Ministerie van Buitenlandse Zaken en Internationale Samenwerking, en beIT, een mediacampagne gericht op het promoten van ‘Made in Italy’ ter ondersteuning van de Italiaanse export en de internationalisering van de nationale economie. Naar verwachting zullen 120 geselecteerde buitenlandse professionals uit 43 landen wereldwijd de beurs bijwonen voor B2B-ontmoetingen met exposerende bedrijven. De beurs introduceert ook nieuwe prijzen, de zogenaamde MCE Excellence Awards – Efficiency & Innovation 4 Transition Goals. Deze prijzen zullen worden uitgereikt voor componenten, systemen en technologieën die de energie- en milieutransitie helpen te versnellen in overeenstemming met de toezeggingen die zijn gedaan als onderdeel van de Agenda 2030 van de Verenigde Naties, die dateert van 2015.

Intelligent gebruik van water
De 43e editie van MCE markeert ook de lancering van de Water Prix, gepromoot in samenwerking met Aqua Italia en ANGAISA, over het intelligent gebruik van water.  Elke dag vallen er smartphones, draadloze hoofdtelefoons en Amazon-vouchers te winnen. Bij de laatste trekking zal de gelukkige winnaar een weekend kunnen verblijven in het Bandiera Blu-resort, erkend als het meest milieuvriendelijke resort op het gebied van water, diensten en duurzaamheid.

Congressen
De MCE biedt uiteraard ook een omlijstend programma met congressen, workshops en evenementen. Hoogtepunten zijn onder andere de presentatie van het 10e CRESME-rapport over de installatiebranche die actief is in de woningbouw, utiliteit en industrie en lezingen van de EHPA en de REHVA.

Voor meer informatie: https://www.mcexpocomfort.it/en-gb.html

Relatief weinig problemen met warmtepompen tijdens vorstperiode

Gepubliceerd op

Warmtepompen blijken tijdens een vorstperiode zonder problemen te functioneren. Een rondgang langs een aantal installatiebedrijven laat zien dat er in de eerste koude week van 2024 relatief weinig storingen met warmtepompen worden gemeld. “De deskundigheid van installateurs op het gebied van warmtepompen bevindt zich inmiddels op een hoog niveau”, zegt verwarmingsexpert Maurice Roovers van brancheorganisatie Techniek Nederland. “De installaties zijn daardoor in het algemeen goed ingeregeld. Bovendien weten consumenten steeds beter hoe je een huis met een warmtepomp moet verwarmen.”

Bij installatiebedrijf ST/Warmte uit Nieuwkoop zijn deze week slechts enkele meldingen binnengekomen van problemen met warmtepompen. Directeur Martin Hoekstra: “Zodra de temperatuur onder het vriespunt komt, neemt het aantal storingsmeldingen van cv-ketels snel toe. Bij warmtepompen is dat niet het geval. Daar zien we deze week nauwelijks verschillen met andere weken in het jaar.” Ook bij warmtepomp-platform HeatTransformers uit Woerden is het tamelijk rustig. “We hebben het afgelopen jaar veel warmtepompen geplaatst en er zijn relatief weinig problemen. De warmtepompen werken prima met de kou, ze zijn gemaakt voor dit soort weer”, zegt directeur Stijn Otten.

Hybride warmtepompen krijgen hulp van de cv-ketel
In steeds meer woningen zorgt een hybride verwarmingsinstallatie voor de warmte in huis. Dat is een combinatie van een elektrische warmtepomp en een cv-ketel op aardgas. De warmtepomp is een lagetemperatuurverwarming. In woningen die niet héél goed geïsoleerd zijn, is dat op de koudste dagen van het jaar onvoldoende om het in huis aangenaam te houden. Deze week zal daarom in veel woningen met een hybride warmtepomp de cv-ketel aanslaan om voor voldoende warmte in huis te zorgen. In een enkel geval kan dat problemen opleveren. “Veel warmtepompen zijn afgelopen zomer geplaatst. Op dat moment is het soms moeilijk om het systeem exact in te regelen”, legt Stijn Otten uit. “Dan kan het gebeuren dat de hybride warmtepomp niet op het juiste moment overschakelt op verwarmen met gas. In zo’n geval moet de installateur bij de klant langs om de installatie optimaal af te stellen.”

“Het aantal storingsmeldingen loopt bij de installateurs snel op”

Het is koud in Nederland en dat is te merken bij de verwarmingsbedrijven. De cv-ketels draaien op volle toeren en ...

Uitdaging: energieneutrale ijsbanen

Kunstijsbanen en energieprijzen, daar is veel over te doen. Hoe zorg je ervoor dat ijsbanen snel verduurzamen, dat ze klimaatneutraal ...

Laat je klant niet in de kou staan

Een storing is nooit fijn. Al helemaal niet in de koude herfst- en wintermaanden. Zet het nummer van de Wasco ...

Drukte bij installateurs: veel kleumende bewoners en kapotte cv-ketels

Nederland is in de greep van de winter en dat is te merken bij de verwarmingsbedrijven. Veel oudere cv-ketels en ...

“Het aantal storingsmeldingen loopt bij de installateurs snel op”

Gepubliceerd op

Het is koud in Nederland en dat is te merken bij de verwarmingsbedrijven. De cv-ketels draaien op volle toeren en dat zorgt in een aantal gevallen voor problemen. Op koude dagen zijn het vooral oudere cv-installaties en toestellen met uitgesteld onderhoud die het begeven, meldt branchekoepel Techniek Nederland. Cv-onderhoudsbedrijven draaien overuren om klanten te helpen die in de kou zitten.

Cv-installaties die te lang geen onderhoud hebben gehad, vertonen tijdens een vorstperiode relatief vaak storingen. Ook oudere cv-ketels zijn nu extra kwetsbaar. Voorzitter Doekle Terpstra: “Het aantal storingsmeldingen loopt bij de installateurs snel op. Het gaat vaak om cv-ketels die niet of nauwelijks onderhoud hebben gehad én om oudere cv-ketels die eigenlijk al aan vervanging toe waren. De verwarmingsbedrijven zetten alles op alles om iedereen. Niemand wil graag in de kou blijven zitten.”

Gevaarlijke situaties
Installateurs treffen in veel woningen kapotte cv-ketels aan, maar ook gevaarlijke situaties. Ze komen in huizen waar de ventilatieopeningen zijn dichtgemaakt om de kou buiten te houden. In combinatie met een geiser, een gaskachel of een ander open gastoestel levert dat het risico op van koolmonoxidevergiftiging. Dat kan levensgevaarlijk zijn. Ventileren is altijd noodzakelijk, óók als het vriest. Bij vorst is ook de kans aanwezig dat cv-leidingen bevriezen. Techniek Nederland adviseert daarom om zolang de kou duurt de radiatoren in huis open te zetten, zeker in slecht geïsoleerde kamers.

Uitdaging: energieneutrale ijsbanen

Kunstijsbanen en energieprijzen, daar is veel over te doen. Hoe zorg je ervoor dat ijsbanen snel verduurzamen, dat ze klimaatneutraal ...

Laat je klant niet in de kou staan

Een storing is nooit fijn. Al helemaal niet in de koude herfst- en wintermaanden. Zet het nummer van de Wasco ...

Drukte bij installateurs: veel kleumende bewoners en kapotte cv-ketels

Nederland is in de greep van de winter en dat is te merken bij de verwarmingsbedrijven. Veel oudere cv-ketels en ...

Speciale beluchter zorgt ervoor dat kranen niet bevriezen

Schell heeft een vorstvrije buitenkraan met beluchter in haar programma opgenomen. De beluchter staat in verbinding met de terugstroombeveiliging, die ...

Warmtepomp twee jaar eerder terugverdiend

Gepubliceerd op

Per 1 januari 2024 stijgt de energiebelasting op gas met elf eurocent per kuub, terwijl het tarief voor elektriciteit juist met twee cent afneemt. Dat maakt elektrisch verwarmen als alternatief voor de gasgestookte ketel ineens aanzienlijk aantrekkelijker, zo stelt Slimster.nl. De vergelijkingssite berekende dat de terugverdientijd met gemiddeld twee jaar afneemt.

Of het nu gaat om een lucht-lucht-, een lucht-water- of een hybride warmtepomp: de terugverdientijd daalt in alle gevallen met iets meer dan twee jaar. Waar je bij de goedkoopste optie - de lucht-luchtwarmtepomp - dit jaar nog op een terugverdientijd van ruim zeven jaar moet rekenen, gaat het vanaf 2024 nog maar om vijf jaar. Voor de lucht-waterwarmtepomp becijfert Slimster een afname van 9,6 naar 7,6 jaar. Bij de hybride warmtepomp - zonder aanschaf van een nieuwe cv-ketel - zijn de getallen nagenoeg hetzelfde.

Grote toename in vraag naar warmtepompen
Nu het stookseizoen begonnen is lijken meer huishoudens zich bewust van de impact van gasverbruik op hun energierekening. De vraag naar warmtepompen neemt namelijk sterk toe, zo concludeert Slimster op basis van eigen gegevens. Op slimster.nl kunnen consumenten offertes van warmtepompinstallateurs aanvragen. Vergeleken met januari van dit jaar (en december 2022) gebeurt dit momenteel ruim drie keer vaker. De eerste stijging werd in oktober, de eerste maand waarin de verwarming weer aangaat, ingezet.
Naast het feit dat mensen schrikken van hun oplopende gasverbruik deze maanden is er volgens Slimster-eigenaar Marco Schuurman nog een andere reden voor de sterk stijgende vraag naar warmtepompen. “Vanaf 2024 krijg je als consument geen subsidie meer op de aanschaf van een warmtepomp met energielabel A+ of lager. Echter, heb je de warmtepomp in 2023 gekocht, maar wordt deze pas in 2024 geplaatst? Dan ontvang je de subsidie nog wél”, aldus Schuurman.

Berekeningen inclusief subsidie
Slimster rekende met het meest recente gemiddelde gas- en elektriciteitstarief dat het CBS maandelijks publiceert (1,28 euro per kuub gas en 0,35 per kWh elektra) en paste dat voor 2024 aan op basis van de veranderingen in energiebelasting. Ook hield het rekening met een gemiddeld subsidiebedrag per type warmtepomp. Zonder subsidie zou de terugverdientijd van de lucht-waterwarmtepomp en de hybride warmtepomp afnemen met respectievelijk bijna (2,9) en ruim drie (3,3) jaar. Voor een lucht-luchtwarmtepomp is geen subsidie beschikbaar. Op haar website houdt Slimster de gemiddelde prijzen en subsidiebedragen van de verschillende soorten warmtepompen bij.

Terugverdientijd maximaal zeven jaar
De verhoging van de energiebelasting op aardgas en het verlagen van de belasting op elektra komt voort uit het plan van de overheid om te “stimuleren dat huishoudens vaker kiezen voor elektrische warmteopties, zoals warmtepompen.” Vanaf 2026 zijn huishoudens die hun cv-ketel willen vervangen dan ook verplicht op zijn minst voor een hybride warmtepomp te kiezen. Voorwaarde daarbij is wel dat deze zich binnen zeven jaar moet terugverdienen. Met de energietarieven van 2024 is dat, zoals blijkt uit de berekeningen van Slimster, nog net niet het geval.

Jaren 60 woningen all electric met warmtepomp zonder buitendeel

In een recent pilotproject is een aantal jaren 60 woningen gasloos gemaakt met een lucht/water-warmtepomp in combinatie met een 200 ...

‘Groei warmtepompen zal spectaculair doorzetten’

In 2023 zullen er naar verwachting 167.000 warmtepompen worden geïnstalleerd in de woningbouw, dat concluderen Dutch New Energy Research (DNE ...

Duizendste ‘liggende’ warmtepomp

Binnenkort rolt het duizendste Blackbird van de productieband. Na het succes van deze ‘liggende’ warmtepomp lanceert Weheat begin 2024 een ...

Kennis warmteverlies voor keuze warmtepomp

De kennis in het ISSO-kleintje warmteverliesberekening voor woningen is geactualiseerd. De kennis biedt methodes en uitgangspunten om het benodigde verwarmingsvermogen ...

“CO2-plafond bouwsector meteen invoeren”

Gepubliceerd op

Naar aanleiding van het artikel ‘Een CO2-eis voor de bouw? Toch maar even niet’ in Trouw pleit David Thelen ervoor om meteen een CO2-plafond in de bouwsector toe te passen. Thelen is sectormanager gebouwde omgeving van MVO Nederland. Hij vindt het zorgelijk dat er geen CO2-eis voor de bouw is gekomen. “De maximale CO2 die de sector nog mag uitstoten om binnen de 1,5 graden opwarming te blijven, is vóór 2030 namelijk al bereikt. Daarna moeten we dus eigenlijk CO2-neutraal bouwen – doen we dat niet, dan komt de sector pas écht stil te liggen.”

Thelen: “Dus waarom zouden we dan niet nu al duidelijkheid geven aan de bouwsector en meteen een CO2-plafond toepassen? De bouw vraagt toch om langetermijnperspectief? Een plafond, mits goed uitgewerkt, en zonder al te veel poespas, kan juist die helderheid bieden. Dat stimuleert ook het denken over hoe we gebouwen construeren, verbouwen en renoveren met een duurzame mix aan bouwgrondstoffen: zowel biobased, als duurzaam beton en staal.

Natuurinclusief
Bijkomende kans: als we de nodige biobased bouwmaterialen op een natuurinclusieve manier telen, besparen we niet alleen op CO2-uitstoot, maar leggen we juist CO2 vast. Zo werken we nog sneller toe naar CO2-neutrale bouw en blijft het doel om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 1,5 graad nog in zicht.

Productie zonnepanelen staat CO2-reductie in de weg

Bij de productie van zonnepanelen voor de bouwsector komt te veel CO2 vrij om de klimaatdoelen van 2030 te halen ...

‘Warmtepompen dragen wel degelijk positief bij aan CO2-reductie’

ITHO Daalderop reageert ontstemd op alle negatieve berichtgeving over de milieubelasting van warmtepompen. De fabrikant is overtuigd van de positieve ...

Publicatie Nationaal Register CO2-meters

Om schoolbesturen en gemeentes te helpen de juiste keuze te maken in het doolhof van CO2-meters, lanceert Stichting Binnenklimaattechniek het ...

Met alleen een CO2-meter ben je er niet!

Goede ventilatie op scholen realiseer je niet met alleen CO2-meters. Hiermee los je de ventilatieproblemen niet op. Aan het woord ...

“Akkoord klimaattop biedt installatiebranche extra kansen”

Gepubliceerd op

Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland is hoopvol naar aanleiding van het akkoord op de klimaattop in Dubai. “Het besluit tot een transitie weg van fossiele brandstoffen is historisch. Een extra motivatie om in te zetten op een versnelde verduurzaming van ons land. Dat heeft grote voordelen. Door woningen goed te isoleren en te voorzien van zonnepanelen en warmtepompen brengen we de energierekening omlaag. Daarmee gaan we energiearmoede tegen en versterken we de bestaanszekerheid. Zo worden we minder afhankelijk van de levering van energie vanuit het buitenland.”

“Een snelle omschakeling naar een duurzame economie versterkt bovendien het verdienvermogen van ons land”, vervolgt Terpstra. “Er zijn enorme exportkansen voor een groene maakindustrie.” De voorzitter van Techniek Nederland benadrukt verder dat het meer dan ooit belangrijk is om méér mensen op te leiden voor de energietransitie. “Het tekort aan technische vakmensen mag een duurzame toekomst van ons land niet in de weg staan. Er is een geweldig carrièreperspectief voor jongeren én zij-instromers om in de duurzame energietechniek aan de slag te gaan.”

Drie praktijk-begeleiders geëerd voor bijzondere kwaliteiten

Gepubliceerd op

Aan Sanjay Bhoendie, Marleen Siebers en Piet Jonker is de titel ‘TopCoach van het Jaar 2023’ toegekend in de respectievelijke categorieën groot bedrijf, opleidingsbedrijf en mkb. Het drietal is door leerlingen techniek genomineerd uit ruim 650 praktijkbegeleiders. Een vakjury heeft 17 finalisten beoordeeld en de drie winnaars aangewezen. De praktijkbegeleiders begeleiden leerlingen techniek op weg naar een loopbaan in de technische installatiebranche.

De Rotterdammer Bhoendie werkt voor installatiebedrijf Lomans in Capelle aan den IJssel, een bedrijf met ruim 300 medewerkers dat plaats biedt aan 18 leerplaatsen. De praktijkbegeleider staat niet voor het eerst op het erepodium. In 2019 is hij ook al eens ‘TopCoach van het Jaar’ geweest. Inmiddels heeft het werk van de praktijkbegeleider zich steeds meer toegespitst op het begeleiden van nieuwkomers in het vak. Bhoendie is een van de drijvende krachten achter de Lomans Academy, een bedrijfsopleiding van zijn werkgever waar hij instructie geeft. Daarnaast werkt hij nog steeds als begeleider en als monteur. Maatwerk, persoonlijke reflectie en werkplezier zijn de meest kenmerkende pijlers van zijn praktijkbegeleiding, zegt de jury over de Rotterdammer. “Met ongekende passie en liefde voor zijn werk, creëert Sanjay een unieke connectie met zijn leerlingen.”

Veilige leeromgeving
Ook Siebers is de jury opgevallen door de wijze waarop ze bijzondere relaties opbouwt met leerlingen. Opvallend is ook de wijze waarop ze ouders, collega’s en school actief betrekt bij het leerproces. “Ze bouwt zo aan een veilige leeromgeving voor haar leerlingen”, schrijft de jury over de praktijkbegeleider. De Brabantse werkt voor technisch opleidingsbedrijf IW Brabant-Zeeland, maar heeft haar wortels in het reguliere onderwijs. Ze deed de pabo en is daarna pedagogiek gaan studeren. Vervolgens is ze gaan werken in het basisonderwijs, voornamelijk met leerlingen die in het autistisch spectrum vallen. Dat heeft ze tien jaar gedaan voordat ze de overstap maakte naar het technisch onderwijs bij IW.

Totaaltechniek
Jonker is zijn loopbaan begonnen in de elektrotechniek en is zich vervolgens gaan verdiepen in andere technische disciplines. Dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat hij 28 jaar geleden zijn eigen bedrijf is begonnen in de totaaltechniek. Jonker Totaaltechniek in Uitgeest telt zeven medewerkers en biedt ruimte aan vijf leerlingen techniek. De praktijkbegeleider is de jury opgevallen omdat hij er niet voor wegloopt om leerlingen onder zijn vleugels te nemen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat kan bijvoorbeeld een taal- of leesachterstand zijn of autisme. Ook Jonker gooit hoge ogen als het gaat om het geven van veel persoonlijke aandacht aan zijn leerlingen. “Piet Jonker geeft elk individueel talent de ruimte om te groeien. Met engelengeduld en mensgerichte benadering  creëert hij kansen voor zijn leerlingen.”

Kracht van aandacht
Het thema van de verkiezing van dit jaar was: 'Kracht van aandacht'. Daarmee wilde organisator Wij Techniek het belang onderstrepen van een optimale leeromgeving, maar ook het aanleren van sociale vaardigheden die van leerlingen betere professionals maken. De leerlingen die de TopCoaches begeleiden zijn soms hbo’ers en zij-instromers, maar vaker mbo’ers. Ze volgen een mbo-techniekopleiding in de installatiebranche en doen dat overwegend in een zogenaamde beroepsbegeleidende leerweg (bbl). Ze hebben dan een betaalde baan bij een erkend leerbedrijf. Op de werkvloer worden ze begeleid door een praktijkopleider in het bedrijf zelf of vanuit een opleidingsbedrijf. Naast het werk in de praktijk volgen de leerlingen theoretisch onderwijs, meestal in de vorm van lessen op een school en soms via afstandsleren.

Kwalitatief hoogstaand
De ‘TopCoach van het Jaar verkiezingen’ worden sinds 2016 georganiseerd door Wij Techniek, het ontwikkelingsfonds voor de installatiebranche. De sector zit te springen om nieuwe vakmensen. “Om jonge mensen voor het vak te interesseren en te behouden, moeten de opleidingstrajecten aantrekkelijk en kwalitatief hoogstaand zijn”, zegt Wij Techniek-directeur Sven Asijee daarover. “Goede praktijkcoaches zijn daarom cruciaal.”
Dit jaar zijn de finalisten beoordeeld door een vakjury bestaande uit: Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, Claudia Reiner, duo-voorzitter SSB, Jos Toebes, directeur College voor Technologie, ROC van Twente en bestuursvoorzitter TechWise Twente, Peter Reniers, FNV Bestuurder, onderhandelaar Metaal & Techniek Vakraad en Martin Kant van Hoppenbrouwers Techniek, winnaar verkiezing overkoepelend Praktijkbegeleider van het Jaar (vanuit SBB).

Installatiesector wil tempo maken met circulariteit

Gepubliceerd op

Technische installaties in de gebouwde omgeving kunnen sneller circulair worden. Dat stelt de technieksector in de Actieagenda Circulaire Installaties. Door circulair aan te besteden, beschikbaarheid van data, passende financiering en kennisdeling kunnen grote stappen worden gezet. Brancheorganisatie Techniek Nederland, Dutch Green Building Council (DGBC) en kennisplatform TVVL overhandigden de Actieagenda tijdens de conferentie Circulair Bouwen aan Morgen. Vincent Gruis, voorzitter van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie, nam het document in ontvangst.

Zonnepanelen, warmtepompen en andere installaties zijn onmisbaar in de energietransitie. Tegelijkertijd bevatten ze schaarse grondstoffen. Installatietechniek heeft een groot aandeel in de milieu-impact van gebouwen. Vermindering daarvan wordt steeds relevanter door de aanscherping van de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG). Vanuit verschillende invalshoeken wordt gewerkt aan de transitie naar een circulaire installatiebranche. Hierdoor ontstaat overlap, worden onderwerpen meerdere malen onderzocht en wordt essentiële kennis gemist. Brancheorganisatie Techniek Nederland, kennisplatform TVVL en Dutch Green Building Council (DGBC) sloegen daarom de handen ineen en organiseerden in het najaar van 2023 vier expertsessies om de installatiesector sneller circulair te maken. De uitkomsten presenteren zij in de Actieagenda.

Transitieversnellers
In de Actieagenda staan acht transitieversnellers met concrete actiepunten:
1.            Aanbesteden op basis van circulaire principes en contractvormen
2.            Beschikbaar stellen van milieudata van producten (levenscyclusanalyse/milieuproductverklaring)
3.            Aansluiten bij EU-standaarden voor milieudata van producten
4.            Vergroten van kennisdeling over circulaire installaties
5.            (Door)ontwikkelen van een beoordelings- en afwegingskader voor circulaire installaties
6.            Creëren van de juiste randvoorwaarden voor levensduurverlenging van producten en onderdelen (reuse, repair, refurbish, remanufacture en repurpose)
7.            Circulair uitvoeren van beheer en onderhoud
8.            (Door)ontwikkelen van een marktconforme/gestandaardiseerde methode voor bepaling financiële restwaarde

Circulaire installaties hebben prioriteit
Vincent Gruis, voorzitter van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie, is blij met de Actieagenda Circulaire Installaties: “Installaties zijn onontbeerlijk voor comfort, gezondheid en energiezuinigheid van onze gebouwen. Circulariteit is nodig om de installaties zelf óók duurzaam te produceren en hergebruiken. Circulaire installaties zijn daarom ook één van de prioritaire productgroepen in het Nationaal Programma Circulaire Economie en de Transitieteams Circulaire Bouweconomie en Circulaire Maakindustrie.”

Van lineair naar circulair
Programmamanager circulariteit Laurens de Vrijer van Techniek Nederland: “De omslag naar een circulaire economie is urgent. We kunnen de aarde niet blijven uitputten, we lopen nu al tegen de grenzen aan. Met de Actieagenda geven we het pad aan naar een circulaire installatiesector.’ Volgens De Vrijer is de sector zich steeds meer bewust van het belang van circulariteit. ‘Ik zie op tal van plekken mooie initiatieven, maar die zijn te versnipperd. We hebben een systeemverandering nodig. Hergebruik van componenten en volledige systemen wordt de standaard. We gaan versneld van lineair naar circulair.”

Beschikbaarheid data is cruciale voorwaarde
“De beschikbaarheid van data is een cruciale voorwaarde voor de beoordeling van circulaire installaties, en daar ligt ook een van de grootste uitdagingen”, zegt Ruben Zonnevijlle, programmamanager circulariteit bij DGBC. “Deze uitdaging is er in Nederland, maar ook internationaal, en moet je daarom op Europees niveau aanpakken. De meeste installatieproducenten leveren namelijk aan heel Europa en niet alleen aan Nederland. Harmonisatie van milieudata van producten met Europese standaarden is een grote stap vooruit om te versnellen. Vanwege het internationale karakter van installatieproducenten is de noodzaak groter dan bij andere bouwproducten en materialen.”

Actieagenda voor echte verandering en ketensamenwerking
Olaf Oosting, bestuurslid van TVVL en directeur bij Valstar Simonis: “In de installatiesector gebruiken we veel materialen. De productie daarvan zorgt voor een significante CO2-voetafdruk. Daarnaast werken we met systemen waarin veel schaarse metalen zijn verwerkt.” Oosting denkt dat de Actieagenda de aanzet geeft voor echte veranderingen. “Een volledig circulaire installatiesector is haalbaar. Als alle partijen in de keten samenwerken en financiële instellingen, overheid, kennisinstellingen en NGO’s  zich daarbij aansluiten, kan het snel gaan.”

Overhandiging Actieagenda Circulaire Installaties aan Vincent Gruis, voorzitter Transitieteam Circulaire Bouweconomie

Hulp bij circulair onderhoud van gebouw installaties

Het circulair maken van de gebouwde omgeving is een enorme uitdaging. Omdat de totale gebouwenvoorraad grotendeels bestaat uit bestaande bouw, ...

Daikin breidt circulaire koudemiddel strategie uit

Daikin Applied Europe heeft onlangs zijn L∞P programma uitgebreid en gaat gecertificeerd, gerecycled R-134a-koudemiddel gebruiken voor koudwatermachines/warmtepompen. De doelen van ...

Circulaire basisschool met duurzame installatietechniek

Basisschool De Verwondering in Almere is een circulair en duurzaam gebouw. Dat betekent dat het gebouw makkelijk is te demonteren ...

Wedstrijdje circulair bouwen, renoveren en installeren

Het team Kuijpers/HvA//ROC Tilburg mag zich de winnaar noemen van de Techathon 2021, een prestigieuze wedstrijd voor installatiebedrijven en technische ...

‘Langere wachttijd bij cv-storing door Gasketelwet’

Gepubliceerd op

De verplichte certificering voor verwarmingsinstallateurs kan deze winter voor langere wachttijden zorgen. Sinds april van dit jaar moeten verwarmingsmonteurs een certificaat hebben om koolmonoxiderisico’s bij een cv-ketel of geiser terug te dringen. Veel kleinere installateurs en zzp’ers vinden de kosten van de certificering te hoog en zien op tegen de administratieve rompslomp die erbij hoort. Sommige ondernemers denken er zelfs over om geen onderhouds- en reparatiewerk aan cv-ketels meer te doen. Bij een vorstperiode met veel storingen kan dat ertoe leiden dat consumenten lang in de kou zitten. Branchevereniging Techniek Nederland vindt dat de overheid voor kleine ondernemers een vereenvoudigde CO-certificering zou moeten toestaan.

De ‘Gasketelwet’, die de zogenaamde CO-certificering verplicht stelt, is na een lange aanloopperiode dit jaar ingevoerd. De wet is bedoeld om ongelukken met koolmonoxide te voorkomen. Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, is bang dat cv-installaties nu juist onveiliger worden: “Natuurlijk staan wij achter de certificeringsregeling, maar die is niet geschikt voor kleinere bedrijven en zzp’ers. Als die niet meer aan cv-ketels mogen werken, lopen de wachttijden voor onderhoud en hulp bij storingen op. Dat kan gevaarlijke situaties veroorzaken. Met een vereenvoudigde certificering lossen we dat op. De opzet ligt al klaar en kan morgen worden ingevoerd.”

Meer bewustzijn rond veiligheid
Techniek Nederland is altijd voorstander geweest van een verplichte certificering. Voor de branchevereniging heeft het voorkomen van ongelukken met koolmonoxide bij cv-ketels prioriteit. Terpstra: “Dankzij de certificering is het bewustzijn rond de veiligheid van cv-installaties de afgelopen tijd enorm toegenomen in de sector. Ruim 19.000 cv-monteurs zijn bijgeschoold en hebben een examen behaald om de risico’s van koolmonoxide bij cv-ketels, geisers en gashaarden terug te dringen. Gasverbrandingsinstallaties in ons land zijn daardoor nu al een stuk veiliger.”

Snelle actie is nodig
Met name kleinere installatiebedrijven en zzp’ers zijn kritisch over de certificeringsregeling. Terpstra begrijpt dat. “De regeling brengt aanzienlijke kosten en administratieve lasten met zich mee. Daarom hebben wij een vereenvoudigde certificering voor kleine bedrijven en zzp’ers voorgesteld. Tot nu toe heeft de overheid daar nog niet positief op gereageerd, maar we moeten snel in actie komen. We hebben een tekort aan verwarmingsinstallateurs en de winter is al begonnen. Met een vereenvoudigde regeling voor zzp’ers en het kleinbedrijf kunnen we méér bedrijven certificeren en wordt het veiliger in Nederland.”

Onderzoeksraad voor Veiligheid
Aanleiding voor de certificering is een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid uit 2015. In het rapport concludeerde de Raad in 2015 dat er te veel ongelukken gebeuren met koolmonoxide bij cv-ketels, geisers en gashaarden. Daarop kwam er een wettelijk verplichte certificering die bekend werd als de ‘Gasketelwet’. Er zijn inmiddels ruim 1.300 bedrijven gecertificeerd. Techniek Nederland verwacht dat minimaal 1.700 bedrijven zich nog moeten certificeren.

‘Gasketelwet’ kan effectiever
De Onderzoeksraad voor Veiligheid stelde in haar rapport dat gastoestellen failsafe en foolproof zouden moeten zijn. In de praktijk betekent dit, dat een cv-ketel automatisch afslaat wanneer er te veel koolmonoxide wordt geproduceerd. De verplichting is niet in de Gasketelwet terechtgekomen, maar zou cv-ketels veel veiliger kunnen maken. Daarnaast wil de brancheorganisatie een verplichting om koolmonoxidemelders te plaatsen in alle woningen, maar in elk geval in appartementencomplexen.

Evaluatie van de wet
Techniek Nederland wil dat gemeenten de wet actief gaan handhaven. De installateurskoepel vindt verder dat onderhoud van de cv-ketel verplicht moet worden. De verkoop van cv-ketels aan particulieren zou alleen mogelijk moeten zijn als de cv-ketel door een vakbekwame monteur wordt geïnstalleerd. Volgend jaar wordt de ‘Gasketelwet’ geëvalueerd. Techniek Nederland zal alle kritiekpunten inbrengen in de evaluatie.

Onderhoud CV-ketel

Gasketelwet: “Jaarlijkse kosten buiten proporties voor klein bedrijf!”

In onze oktober-editie van ons praktijkblad InstallateursZaken deden wij een oproep aan installateurs om hun ervaring met de Gasketelwet te ...

“Uitstel Gasketelwet is niet meer uit te leggen”

De Gasketelwet wordt niet op 1 januari 2023 volledig ingevoerd, maar pas op 1 april. Dat liet minister De Jonge ...

Voldoen aan Gasketelwet nu mogelijk via CO-keur

CO-keur heeft het InstallQ Procescertificaat NC-6025-003 van Normec Certification ontvangen. Toelatingsonderzoek heeft aangetoond dat de CO-keur app werkt en dat ...

Techniek Nederland wil dat minister werk maakt van Gasketelwet

In 2015 bracht de Onderzoeksraad voor Veiligheid een alarmerend rapport uit over koolmonoxide-risico’s bij cv-ketels. Bijna zeven jaar later zijn ...

Gasketelwet treedt per 1 oktober in werking

Op 1 oktober 2020 treedt het wettelijk stelsel voor werkzaamheden aan gasverbrandingsinstallaties, zoals cv-ketels, gashaarden en geisers, dan eindelijk in ...

Zonder vrijstelling staan elektrische bestelauto’s na 1 juli 2024 stil

Gepubliceerd op

Tot 1 juli 2024 is het toegestaan om elektrische bestelauto’s tot 4.250 kg te besturen met een normaal rijbewijs (B). Het Openbaar Ministerie wil die vrijstelling niet verlengen. Daardoor dreigen veel elektrische bedrijfsauto’s ongebruikt op de parkeerplaats achter te blijven. Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland: “Monteurs van installatiebedrijven hebben meestal geen vrachtwagenrijbewijs. Als de vrijstelling niet wordt verlengd, is dat een stap terug in de ontwikkeling naar duurzame mobiliteit en schone binnensteden.” Techniek Nederland roept samen met onder meer Bouwend Nederland, Transport & Logistiek Nederland, BOVAG en INRetail de politiek op om de vrijstellingsregeling te verlengen. 

Het Openbaar Ministerie wil met het oog op de verkeersveiligheid al op 1 juli 2024 een streep zetten door de huidige vrijstellingsregeling. De branches wijzen op een praktijkproef die uitwijst dat het besturen van een elektrische bestelauto met een B-rijbewijs geen risico vormt voor de verkeersveiligheid. Terpstra: “Er is geen goede reden voor het beëindigen van de vrijstellingsregeling, maar er zijn wél grote nadelen. Veel ondernemers hebben geïnvesteerd in elektrische bestelauto’s en kunnen die straks niet gebruiken. Als de technieksector de overstap maakt naar zero-emissie vervoer, is daar steun voor nodig in de vorm van helder overheidsbeleid. Wij willen verduurzamen én de binnensteden en winkelgebieden leefbaarder maken. Dat dreigt nu vertraging op te lopen.” Naar verwachting is er nog zeker een jaar nodig om wetgeving tot stand te brengen die het mogelijk maakt om een elektrische bestelauto te besturen met een gewoon rijbewijs. Daarom vragen de brancheorganisaties de nieuwe Tweede Kamer om de bestaande vrijstellingsregeling minimaal te verlengen tot 1 januari 2025.

Batterijpakket maakt bestelauto’s zwaarder
Normaal gesproken is voor voertuigen die zwaarder zijn dan 3.500 kg een vrachtwagenrijbewijs (C) nodig. Elektrische auto’s hebben een zwaar batterijpakket en daardoor komen veel bestelbusjes boven die grens uit. Om dat te compenseren, is voor elektrische bestelauto’s het maximumgewicht voor een gewoon rijbewijs tijdelijk verhoogd naar 4.250 kg. Om ook na 1 juli elektrische bestelauto’s nog te kunnen besturen met een B-rijbewijs, zou het maximumgewicht met 750 kg moeten worden teruggebracht. In de praktijk betekent dat een halvering van het laadvermogen, waardoor de bestelauto’s veel minder efficiënt worden.

 

Energiebedrijf test koppeling tussen windpark en elektrische boiler

Een pilotproject in de Haagse wijk Ypenburg gaat een digitale koppeling testen tussen een windpark en een elektrische boiler die ...

Elektrisch of waterstof?

De installatiebranche toonde het afgelopen jaar veel innovatiedrang om de gewenste transitie naar een duurzamere samenleving te bewerkstelligen. Op die ...

Vanaf maart volgend jaar subsidie op elektrische bestelauto

Er komt een subsidieregeling voor de aanschaf van een elektrische bestelauto. De subsidie gaat volgend jaar maart in en zal ...

Groot deel wagenpark Feenstra over op elektrisch rijden

Technisch dienstverlener Feenstra vervangt een groot deel van het bestaande wagenpark door elektrische voertuigen. Het bedrijf wil met deze stap ...

Normen voor vewarmings-apparaten op vaste brandstoffen herzien

Gepubliceerd op

Er is een nieuwe reeks normen voor huishoudelijke verwarmingsapparaten op vaste brandstoffen gepubliceerd, de normserie EN 16510-2. Het betreft de harmonisatie en herziening van de normen voor vaste brandstoftoestellen. De nieuwe structuur van de EN 16510 normenreeks is bedoeld om het gebruik door fabrikanten en keuringslabs eenvoudiger te maken. Met de nieuwe normenserie wordt ook de kans op interpretatieverschillen verkleind.

Testmethodes en emissiemeetmethoden zijn nu gelijk voor heel Europa. Daarnaast moeten fabrikanten een duurzaamheidsverklaring opstellen voor hun vaste brandstoftoestellen. De hele normenserie is verkrijgbaar bij NEN. Eerder werd EN 16510-1 al gepubliceerd. Deze norm bevat de algemene eisen en tests voor alle huishoudelijke vaste-brandstoftoestellen. Vanaf nu moet deze norm worden toegepast in combinatie met een specifiek deel 2 voor het overeenkomstige type toestel.
Het gaat om de delen:
EN 16510-2-1: Huishoudelijke ruimteverwarmingstoestellen voor vaste brandstoffen;
EN 16510-2-2: Inzet- en inbouwhaarden inclusief open haarden voor vaste brandstoffen;
EN 16510-2-3: Met vaste brandstof gestookte huishoudelijke kooktoestellen;
EN 16510-2-4: Met vaste brandstof gestookte verwarmingen en warmwatervoorraadtoestellen met een nominale belasting tot 50 kW;
EN 16510-2-6: Huishoudelijke ruimteverwarmingstoestellen gestookt met houtpellets

Deze delen vervangen de normen: EN 13240 voor ruimteverwarmers, EN 13229 voor inzethaarden en open haarden, EN 14785 voor toestellen gestookt met houtpellets, EN 12809 voor met vaste brandstof gestookte verwarmingen en warmwatervoorraadtoestellen met een nominale belasting tot 50 kW en EN 12815 voor met vaste brandstof gestookte huishoudelijke kooktoestellen.

Gedetailleerder
In de nieuwe EN 16510 normenserie zijn de testprocedure en emissiemeetmethoden voor de emissie van NOx en OGC gedetailleerder beschreven dan in de oude normen. De normserie beschrijft daarnaast een nieuwe methode om de fijnstof (PM) emissie te meten. Deze methode – EN-PME - vervangt de huidige drie methoden om de stofemissie te meten. Met deze methode kan de stofemissie in heel Europa op een gelijke wijze worden bepaald. Dat voorkomt onduidelijkheden in de onderlinge duiding van de resultaten van de drie oude methoden. De methode zorgt ook voor een aangetoond betere reproduceerbaarheid en nauwkeurigheid.

Verdere innovaties
Voor het eerst behandelt EN 16510 de gezamenlijke werking van vaste brandstoftoestellen en ventilatiesystemen (zoals woonhuisventilatie en afzuigventilatoren) op normalisatieniveau. Er zijn een testmethode en eisen beschreven om de lekdichtheid van een toestel te meten ten opzichte van de ruimte waarin deze is geïnstalleerd, inclusief bijbehorende dichtheidseisen. De normenserie bevat ook een overzicht van mogelijke afwijkingen (inclusief meettoleranties) in emissies en energetisch rendementmetingen voor markttoezichtinstanties (een onnauwkeurigheidsrange). Dit geeft deze instanties een handvat om de resultaten van controletesten te beoordelen.

Duurzaamheidsverklaring
Vanwege de toenemende aandacht voor de duurzaamheid van producten en productieprocessen bevat EN 16510 de mogelijkheid voor fabrikanten om een duurzaamheidsverklaring op te stellen voor hun vaste brandstoftoestellen. De duurzaamheidsverklaring van een toestel moet betrekking hebben op de volgende levenscyclusfasen:
•             Productiefase (inclusief transport);
•             Gebruiksfase;
•             Einde van de levensduur;
•             Hergebruik en recycling potentieel.

De normenserie beschrijft een methode om de duurzaamheid van gebruikte grondstoffen en het eindproduct te bepalen. Deze methode is een van de uitvloeisels van de Europese Green Deal.

De geharmoniseerde normen zijn opgenomen in het Publicatieblad van de Europese Unie en zijn daarmee per 9 november 2023 – met een overgangstermijn van 2 jaar -  bindend in verband met de bouwproductenverordening voor CE-markering en het opstellen van prestatieverklaringen.

herzien NEN

“Doucheputje is grootste energielek in woning”

Gepubliceerd op

Zeker 40 tot 70% van de energie die nodig is voor het opwarmen van tapwater is eenvoudig terug te winnen. Dat zegt Luuk Dijkhuis van de Vereniging Duurzaam Tapwater Nederland. Volgens de kersverse voorzitter moeten we nu stappen zetten, want “het doucheputje is het grootste energielek in de woning.”

De Vereniging Duurzaam Tapwater Nederland bestaat nog maar kort. Volgens voorzitter Dijkhuis was de oprichting broodnodig. “De afgelopen decennia heeft de focus gelegen op energie-efficiënte verwarming, isolatie en het beperken van transmissieverliezen van woningen. Op die terreinen zijn aansprekende resultaten geboekt. Maar de aandacht voor tapwater is daarmee wel achtergebleven.”

NTA 8800
Ter illustratie wijst Dijkhuis onder andere op de NTA 8800 waarin slechts een COP van 1 wordt gevraagd voor het toestel dat warm tapwater maakt en er weinig aandacht is voor de wijze waarop de productie van warm tapwater plaatsvindt. En dat terwijl in de nieuwbouw inmiddels 50 % van het energiegebruik gaat naar de productie van warm tapwater, “want we douchen vaker en langer”.

Omslag
Er is een omslag nodig. Het zou al flink helpen als de installateur vaker de klant attendeert op mogelijkheden om energie te besparen bij de productie van warm tapwater. Helaas gebeurt dat nog maar zelden, merkt Dijkhuis. “Ik zie desondanks wel een groei van het aantal douche-wtw’s en warmtepompboilers dat wordt afgezet.”

WTW voor studenten
Zo zijn recentelijk 750 studentenwoningen op de Leidse Bio Science Park Campus voorzien van wtw-installaties voor douchewater. Technea en AB Sales & Trade ontwikkelde hiervoor een prefab installatie, die eenvoudig te installeren was en precies aansloot op het al aangebrachte leidingwerk. Met het terugwinnen van warmte verbetert de efficiency van de doorstromer met een factor 100 % naar COP = 2. In de decentrale opstelling is per 2 kamers een technische ruimte gemaakt, die vanaf de buitenzijde te benaderen is. Op deze manier is de douche-wtw in de gestapelde bouw goed toepasbaar en de tapwaterinstallatie met de doorstromer eenvoudig te bereiken.

Dit is een verkorte weergave van een artikel dat verschijnt in de decemberuitgave van InstallateursZaken, praktijkblad voor de installatiebranche

 

Afb. III

Technische talenten bedenken plan voor duurzame herinrichting

Gepubliceerd op

Techniek Nederland organiseerde onlangs voor de vierde keer de Techathon. Acht teams van mbo’ers, hbo’ers en talenten uit het bedrijfsleven gingen met elkaar de strijd aan. Ze maakten plannen voor de herinrichting van een kavel in het Rotterdamse Keilekwartier. De opdracht was een werk-woonconcept te bedenken dat niet alleen klaar is voor de toekomst, maar óók energiezuinig, duurzaam, circulair en klimaatbestendig is. Het team Spie/Hogeschool Rotterdam/Zadkine/Techniek College Rotterdam won met het plan ‘Samen bouwen aan de nieuwe energie van morgen’.

In De Fruitvis in Rotterdam gingen de teams in alle vroegte aan de slag. De Techathon vond plaats op een steenworp afstand van de kavel in het Keilekwartier waarvoor de teams een complete metamorfose moesten bedenken. Programmamanager Innovatie Terry Heemskerk van Techniek Nederland: “Bij de Techathon gaan we altijd uit van een daadwerkelijke uitdaging. Dat maakt het heel inspirerend voor de deelnemende teams. Motto van deze editie van de Techathon is Mix, make & adapt. Opdrachtgevers zijn de gemeente Rotterdam en het Havenbedrijf. De opdracht was een werk-woonconcept te bedenken dat niet alleen klaar is voor de toekomst, maar óók energiezuinig, duurzaam, circulair en klimaatbestendig.”

Makers van morgen
Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland en Petra de Groene, directeur Economie en Duurzaam van de gemeente Rotterdam gaven in De Fruitvis het startschot voor de Techathon ‘23. Volgens Terpstra zijn de deelnemers de Makers van Morgen. “Jullie denkkracht, creativiteit en kennis zijn onmisbaar. Dat geldt voor de challenge die jullie vandaag aangaan, maar eigenlijk voor jullie hele carrière. Zonder jullie gaat de verduurzaming van ons land niet lukken.” Petra de Groene was enthousiast over de komst van de Techathon naar haar stad: “Dit verwaarloosde terrein wordt straks een gebied waar het fijn is om te wonen en te werken. Een bruisende, innovatieve plek waar je je thuis voelt. Voor een duurzaam, klimaatbestendig plan voor deze kavel hebben we jullie technische talent heel hard nodig.”

Het winnende plan
Het kostte de jury veel moeite om de uiteindelijke winnaar te bepalen. Juryvoorzitter Van der Wal: “Architecten doen hier een half jaar over, jullie doen het in een dag. Heel knap gedaan. Er zat enorm veel passie en energie in alle teams.” De keuze viel uiteindelijk op het team Spie/Hogeschool Rotterdam/Zadkine/Techniek College Rotterdam, omdat dit plan zich volgens de jury onderscheidt door de nadruk op het sociale aspect. Er is veel aandacht voor de bewoners en de opzet bevordert de interactie tussen mensen. In het ruimtelijk ontwerp staat het gemeenschapsgevoel centraal. Daarnaast is kostenreductie voor de bewoners een belangrijk uitgangspunt en is de combinatie wonen-werken slim in het plan geïntegreerd.

Showcase voor de branche
Na de bekendmaking van de winnaar was het de beurt aan algemeen directeur Erik van Engelen om de beker én een cheque van 5.000 euro uit te reiken aan het winnende team. Van Engelen vond de Techathon een showcase voor de branche. “Hiermee laten we zien hoe belangrijk de maatschappelijke functie van techniek is.” De twee best geklasseerde teams (op de tweede plaats eindigde team (Spindler/WeKonekt/Hogeschool Inholland/Techniek College Rotterdam) presenteren hun plannen binnenkort bij Techniek Nederland en bij het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Brede samenwerking
Techniek Nederland organiseerde de Techathon in samenwerking met de gemeente Rotterdam en Havenbedrijf Rotterdam én met de kennisorganisaties Wij Techniek, ISSO en TVVL. Techathon ‘23 komt voort uit de toekomstverkenningen voor de techniekbranche: CONNECT2025, SCENARIO2040 en CONNECT2030.’

 

Het winnende Team van Techathon 2023_Team Spie, Hogeschool Rotterdam, Zadkine, Techniek College Rotterdam

Jaren 60 woningen all electric met warmtepomp zonder buitendeel

Gepubliceerd op

In een recent pilotproject is een aantal jaren 60 woningen gasloos gemaakt met een lucht/water-warmtepomp in combinatie met een 200 liter voorraadvat. De installatie is onderdeel van een pilot met in totaal vijf woningen van deltaWonen, waaronder twee eengezinswoningen uit 1964 in Zwolle en drie jaren ‘80 woningen in Kampen. Het betreft een warmtepomp zonder buitendeel.

Bij het pilotproject in Zwolle en Kampen is gekozen voor de Vincent all electric opstelling van Itho. Dankzij het ontbreken van een buitendeel wordt deze volledig binnen in de woning opgesteld. Hierdoor is de warmtepomp snel te plaatsen en onderhouden en is er geen buitenruimte nodig.

Compact
Daarnaast is Vincent dankzij zijn compacte formaat makkelijk inpasbaar, zelfs op kleine zolders en onder schuine daken. Dat bevestigt ook installateur Albaro Metselaar, namens De Vreeden Installatietechniek betrokken bij de pilot: “Dankzij de flexibele slangen en aansluitingen, kun je met Vincent in de bestaande bouw goed variëren. De opstelling met het voorraadvat is gemakkelijk aan te passen, bijvoorbeeld aan de huizen in deze pilot. Dit zijn eigenlijk standaard verhuurwoningen voor een woningbouwcorporatie.” Ook het plaatsen van de dakkap ervaart hij als gemakkelijk in de montage. “Als installateur hebben we al meerdere tientallen van deze warmtepompen geplaatst. En ja, we merkten gewoon dat het prettig werken was, omdat het makkelijk en flexibel was”, voegt hij toe.

Ruime ervaring
DeltaWonen heeft ca. 15.000 woningen in beheer in de gemeenten Zwolle, Kampen en Oldebroek. De corporatie is druk bezig met verduurzaming van haar woningportefeuille. Ze streeft ernaar om voor 2030 circa 3100 woningen te verduurzamen. Dat komt neer op zo’n 450 wooneenheden per jaar. Daarom heeft zij Trans-id gevraagd om mee te denken over de invulling van deze pilot met een aantal modelwoningen. Trans-id heeft ruime ervaring op het gebied van verduurzaming bij bestaande woningbouw; van planontwikkeling tot installatie.

60 woning

Alles over systemen voor zonnewarmte in één uitgave

Gepubliceerd op

Met het verschijnen van het ISSO-Kleintje Zonnewarmte is alle kennis voor deze specifieke duurzame-energiesystemen gebundeld. Tot op heden maakten zonnewarmtesystemen deel uit van het Kleintje Zonne-energie. Deze uitgave is inmiddels vervangen door een Kleintje Zonnestroom en nu dus ook het Kleintje Zonnewarmte.

Met het ISSO-Kleintje Zonnewarmte heeft de professional alle kennis over de montage van deze installaties. Naast de montage en in bedrijfstelling komen ook de bouwkundige aspecten aan bod die betrekking hebben op het kwalitatief goed monteren van zonnewarmtetoepassingen. Zo begint het Kleintje met een uiteenzetting van de soorten zonnewarmtesystemen en toepassingen. Ook is er een uitleg over de verschillen tussen vlakkeplaatcollectoren, vacuümbuizen en heatpipes, en wat onafgedekte collectoren doen.

Veel aandacht voor veiligheid
Verder is er informatie over de voorbereiding van een installatieklus. Hoe maak je een werkomschrijving en welk gereedschap heb je nodig? Een ander, aspect dat veel aandacht krijgt, is veiligheid op het werk. Het Kleintje biedt veel informatie over werken op hoogte en verticaal transport. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de randvoorwaarden en het gebruik van valbeveiliging, ladders, steigers, hijskranen en persoonlijke beschermingsmiddelen.

Plaatsbepaling op het dak
Vervolgens behandelt het Kleintje de plaatsbepaling op het dak. Hoe weet de installateur welke belasting een dak aan kan en hoe houdt hij of zij rekening met bouwvoorschriften, vergunningseisen en windbelasting? De wijze waarop de professional de systemen moet plaatsen ten opzichte van obstakels op het dak, zoals ramen, schoorstenen en dakkapellen is ook opgenomen in deze uitgave. Zaken als de schaduwval op een dak en het beoordelen van de plaatsing op verschillende type daken spelen daarin een rol.

Montage en in bedrijf stellen
Daarna beschrijft het Kleintje de daadwerkelijke plaatsing van de thermische collectoren, de bevestiging daarvan op verschillende daken, het aanbrengen van de dakdoorvoer en de aansluitingen naar binnen toe. Het plaatsen van de zonneboiler in de woning of het gebouw komt ook aan de orde. Daarbij gaat het om de opstellingsruimte, het leidingwerk, de pomp, de regeling, de warmtewisselaar, de afsluiter en nog vele andere onderdelen. Ook bevat deze uitgave een checklist die de professional kan gebruiken bij de oplevering van zonnewarmtesystemen.

Het nieuwe ISSO Kleintje Zonnewarmte is verkrijgbaar via https://open.isso.nl

655dca3ccd41d (2)

Nieuwe ISSO 51

HERZIENE WARMTEVERLIESBEREKENINGEN WONINGBOUW In juni werd de nieuwe editie van ISSO 51 gepubliceerd, deze zal de huidige versie nog dit ...

ISSO Kleintje Ventilatie legt focus op woningbouw

Na een periode waarin ventilatie en binnenklimaat door de coronapandemie dagelijks in het nieuws waren, is het nu een stuk ...

ISSO-kleintje Riolering vernieuwd

De afgelopen maanden is het ISSO-kleintje Riolering volledig geactualiseerd. Vooral mensen in de praktijk vinden in dit document de meest ...

ISSO-publicatie 3216 ‘NTR 3216 Riolering van bouwwerken’ herzien

ISSO heeft de publicatie NTR 3216 Riolering van bouwwerken herzien. De kennis in deze nieuwe versie is geactualiseerd op basis ...

“Te kort door de bocht om hybride als tussenstap te zien”

Gepubliceerd op

‘Nieuw soort warmtepomp maakt gasaansluiting helemaal overbodig’, kopte RTL Nieuws op 17 november. De hybride warmtepomp wordt in het artikel afgedaan als een ‘onnodige tussenstap’. “Zeker, met de nieuwe generatie volledig elektrische warmtepompen kunnen veel woningen van het gas af”, zegt Martine Straver, Marketing Director, Bosch Thermotechniek, “en dat is waar we in Nederland naar streven. Maar het is te kort door de bocht om hybride als tussenstap te zien. Voor een aanzienlijk deel van de Nederlandse huiseigenaren is een hybride warmtepomp juist de beste oplossing. Daar zijn een paar simpele redenen voor.”

“Ten eerste de kosten”, vervolgt Straver, “met volledig gasloos verwarmen is een hogere investering gemoeid dan met hybride verwarmen. Niet alleen de warmtepomp zelf is duurder dan een hybride variant, er zijn vaak nogal wat bijkomende kosten. Veel woningen moeten eerst grondig worden aangepakt met extra isolatie en het aanleggen van vloerverwarming of een vergelijkbaar systeem. Doe je dat niet, dan gaat je rendement ook met de nieuwe warmtepompen flink omlaag.”

Grotere warmtepomp nodig
“Bovendien heb je voor gasloos verwarmen altijd een grotere warmtepomp nodig. Een hybride warmtepomp kan het af met minder vermogen. De cv-ketel zorgt immers voor warm water en fungeert als back-up op hele koude dagen. Eigenaren van oudere woningen kunnen dus direct gas besparen met een goedkopere hybride warmtepomp en zonder investeringen in isolatie, vloerverwarming en andere maatregelen. Een hybride warmtepomp bespaart gemiddeld wel 70 procent gas, blijkt uit onafhankelijk onderzoek. Ga je later alsnog investeren in isolatie of vloerverwarming, dan kan de temperatuur van de warmtepomp omlaag en levert hij een optimaal rendement”, aldus Straver.

Koude kermis
Straver besluit: “Bijkomend voordeel van hybride verwarmen is dat je niet afhankelijk bent van een energiebron. Het systeem kiest automatisch de meest economische manier van verwarmen op basis van de geldende energietarieven. Kortom, volledig gasloos verwarmen is niet voor elke woning de beste oplossing. Door te snel all-electric te willen verwarmen, kun je wel eens van een koude kermis thuiskomen. Een hybride warmtepomp kan in veel gevallen ook voor de lange termijn de juiste keuze zijn.”

De hybride warmtepomp is bezig aan razendsnelle opmars

Hybride warmtepompen

IS DAT WEL ZO VERSTANDIG? De laatste maanden horen we uit verschillende hoeken forse kritiek op hybride warmtepompen. Het gaat ...

Optimaal hybride verwarmen in de praktijk

De hybride warmtepomp werkt ideaal in de praktijk, maar vergt wel diverse aandachtspunten die je vaak met zogenaamde vuistregels simpel ...

“Hybride warmtepomp verdient zich wél op tijd terug”

De investering in een hybride warmtepomp is voor de meeste woningeigenaren binnen zeven jaar terug te verdienen, schrijft het AD ...

Waterstofhybrides in Groningse waterstofwijk

In de Groningse waterstofwijk Wagenborgen worden deze week de eerste bewoners aangesloten op waterstofhybrides. 33 woningen worden binnenkort verwarmd met ...

Samen de energietransitie versnellen

Gepubliceerd op

De energietransitie brengt voor installateurs, die overschakelen van cv-ketels naar elektrische en hybride warmtepompen uitdagingen met zich mee die vooral te maken hebben met kennis en tijd. Door tijdgebrek komt men in een spagaat terecht, omdat er te weinig aandacht besteed kan worden aan het opdoen van kennis van vaak gecompliceerde warmtepompinstallaties. Terwijl men zich maar al te goed realiseert dat de vraag naar duurzame verwarmingsoplossingen steeds groter wordt. Hoe kun je dit nu tegengaan en de installateur helpen de energietransitie een impuls te geven?

“Een belangrijke rol hierbij is weggelegd voor fabrikanten van warmtepompen om het kennisniveau te verhogen en de installatietijd te verkorten en zo de transitie aan te moedigen en te versnellen”, legt Jan Henk van der Wijk uit. Hij is Marketing en Communicatie Manager bij ATAG en spreekt namens de Vereniging voor Duurzame Warmte, lid NVI-GO. “De ondersteuning richt zich met name op het optimaal installeren, inregelen en monitoren van de warmtepomp.”

Initiatieven
Van der Wijk: “Diverse vooraanstaande fabrikanten openen opleidingscentra, waardoor aanbod en leercapaciteit fors worden verhoogd. Daarnaast zijn er initiatieven ontwikkeld gericht op monitoring en beheer op afstand van verwarmingsoplossingen. Met digitale platformen kan er op afstand worden meegekeken naar de werking en worden mogelijke storingen op afstand geconstateerd en opgelost, vaak nog voordat de installatie dit zelf aangeeft. Hierdoor kan er actief actie worden genomen en kan men, indien nodig, nog vóór klantbezoek nieuwe onderdelen bestellen zodat het toestel snel weer functioneert en een rit wordt bespaard. Zo ontstaat er ook meer tijd voor het installeren van nieuwe toestellen.”

Enorme kansen
“Vanwege de energietransitie liggen er enorme kansen die tegelijkertijd voor installateurs een bedreiging kunnen vormen als ze hierin niet meegaan”, besluit Van der Wijk. “Aan de fabrikant om ervoor te zorgen dat de installateurs alle ondersteuning krijgt die ze nodig hebben om met vol vertrouwen naar de toekomst te kijken.”

Deze column verschijnt binnenkort in de decemberuitgave van Installateurszaken, hét praktijkblad voor de installatiebranche

Beeld: Aalberts hydronic flow control

‘Groei warmtepompen zal spectaculair doorzetten’

In 2023 zullen er naar verwachting 167.000 warmtepompen worden geïnstalleerd in de woningbouw, dat concluderen Dutch New Energy Research (DNE ...

Duizendste ‘liggende’ warmtepomp

Binnenkort rolt het duizendste Blackbird van de productieband. Na het succes van deze ‘liggende’ warmtepomp lanceert Weheat begin 2024 een ...

Kennis warmteverlies voor keuze warmtepomp

De kennis in het ISSO-kleintje warmteverliesberekening voor woningen is geactualiseerd. De kennis biedt methodes en uitgangspunten om het benodigde verwarmingsvermogen ...

20 miljoen warmtepompen geïnstalleerd in Europa

Afgelopen week vond de 2023 European Heat Pump Summit plaats. Warmtepompexperts uit 42 landen kwamen naar Neurenberg om 39 presentaties ...

“De technieksector is cruciaal voor Nederland”

Gepubliceerd op

Volgende week zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Landelijk wordt hier uiteraard volop aandacht aan besteed met onder andere verschillende verkiezingsdebatten. Dit keer deed de installatiebranche ook een duit in het zakje. Techniek Nederland organiseerde het Grote Techniek Debat, waaraan een vijftal politici van prominente partijen deelnam. “Dat zegt iets over de relevantie van de branche”, aldus een trotse voorzitter Doekle Terpstra.

Het was bomvol, op 8 november in de TechnoHUB in Woerden. Tijdens het levendige Grote Techniek Debat kreeg de sector een goed beeld van de visie die de politiek heeft op onderwerpen als de energietransitie, de toegankelijkheid van grote steden en de instroom van technische vakmensen. Mona Keijzer (BBB), Derk Boswijk (CDA) , Tjebbe van Oostenbruggen (NSC), Silvio Erkens (VVD) en Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) gingen in debat met elkaar én met diverse ondernemers in de zaal. Het debat maakte duidelijk dat er veel meningsverschillen zijn, maar over één ding waren de deelnemers het eens: de technieksector is cruciaal voor Nederland.

Sterkere positie
Voorzitter Doekle Terpstra benadrukte dat de positie van Techniek Nederland sterker is geworden: “Vier jaar geleden zou het ondenkbaar zijn geweest dat we deze politici op een podium zouden krijgen voor een debat over techniek. Dat krijgen we nu voor elkaar. Dat zegt iets over de relevantie van de branche.”

Geweldig podium

Voormalig ondernemer Tjebbe van Ooostenbruggen genoot van het debat. Het kandidaat-Kamerlid voor NSC zei direct na afloop: “Dit is een geweldig podium om op te staan. Techniek Nederland, ondernemers onder elkaar. Supergaaf. Je gaat bijna terugverlangen naar het ondernemerschap.”

Kijk de video terug op YouTube: https://youtu.be/vfKNYZdyrrw

Kandidaten Tweede Kamer doen mee aan het Grote Techniek Debat

Brancheorganisatie Techniek Nederland organiseert op 8 november in Woerden het Grote Techniek Debat. In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen ...

Ruim 60% meer warmtepompen verkocht in derde kwartaal

In het derde kwartaal van dit jaar werden er ruim 38 duizend warmtepompen verkocht in het woningsegment. Dit betreft zowel ...

Doekle Terpstra: ‘De energietransitie wacht niet op een nieuw kabinet’

Techniek Nederland vindt dat het demissionaire kabinet Rutte IV onverminderd moet doorgaan met het aanpakken van de grote maatschappelijke vraagstukken ...

Wat vinden de politieke partijen van de installatiebranche?

Hoe denken de politieke partijen over sociale zekerheid en WW, mobiliteit, pensioen en AOW, onderwijs en duurzaamheid? Techniek Nederland heeft ...

‘Groei warmtepompen zal spectaculair doorzetten’

Gepubliceerd op

In 2023 zullen er naar verwachting 167.000 warmtepompen worden geïnstalleerd in de woningbouw, dat concluderen Dutch New Energy Research (DNE Research) en Warmte365 in het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024. De verwachting is dat het aantal geïnstalleerde warmtepompen in woningen met 51,8 procent groeit ten opzichte van 2022, toen werden er 110.000 warmtepompen geïnstalleerd. Vorig jaar groeide het aantal warmtepompinstallaties mede dankzij de energiecrisis met 52 procent. Dat de warmtepomp dit jaar een vergelijkbaar groeicijfer haalt is volgens Daan Jansen, hoofdonderzoeker van DNE Research, een duidelijk teken dat de warmtepomp is doorgebroken.

Vorig jaar sprak Dutch New Energy Research de verwachting uit dat er 100.000 warmtepompen zouden worden geïnstalleerd in 2022. Dankzij een eindspurt werden dit er zelfs 110.000. Of een dergelijk slotstuk er dit jaar weer inzit is nog niet duidelijk. Wat wél duidelijk is, is dat de groei in 2023 zich volgens de prognose met 167.000 geïnstalleerde warmtepompen heeft doorgezet, én dat die groei de komende jaren gaat doorzetten.

Verdubbeling
“In 2023 zijn er wederom grote stappen gezet in warmtepompsector. In absolute aantallen is de markt bovendien sneller gegroeid dan in 2022. Het aantal in gebruik genomen warmtepompen in de bestaande bouw is zelfs meer dan verdubbeld”, aldus Jansen. “Daarmee is het doel van demissionair kabinet Rutte IV om in de periode 2022 tot met 2024 125.000 warmtepompen in de bestaande bouw te plaatsen al ruim een jaar voor tijd gehaald. Het is duidelijk dat we niet langer te maken hebben met een kortstondige groeispurt als gevolg van de energiecrisis, maar met een markt die volwassen begint te worden.”

Groei zal spectaculair doorzetten
De normering vanaf 2026 zal de groei spectaculair gaan aanjagen. In het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 schetst DNE Research vier scenario’s tot en met 2030. In het laagste scenario zullen er vanaf 2026 al 240.000 warmtepompen per jaar in de bestaande bouw worden geïnstalleerd. In het hoogste scenario zijn dit er maar liefst 300.000. In beide scenario’s zijn de 50.000 extra warmtepompen per jaar in de nieuwbouw nog niet meegenomen.

Vakkundige installatie is essentieel
“Vanaf 2026 wordt het verplicht om bij vervanging van de cv-ketel een duurzaam alternatief te installeren. In de meeste gevallen zal dat een hybride warmtepomp zijn. Daarvoor hebben we inmiddels honderden extra monteurs opgeleid, maar dat zullen er duizenden moeten worden. Vakkundige installatie is essentieel, maar gedegen advies en goede voorlichting zijn dat net zo goed. Ook op dat gebied hebben we nog grote stappen te zetten”, stelt Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland.

Slim ontwerpen, produceren en installeren
Daarnaast zien DNE Research en Warmte365 de toenemende impact die warmtepompen hebben op het elektriciteitsnet, maar ook de impact die het elektriciteitsnet heeft op de groei van warmtepompen. “Dat wordt wellicht de grootste uitdaging: er voor zorgen dat warmtepompen bijdragen aan slimme flexibiliteit voor efficiënt gebruik van een nog jaren krap elektriciteitsnet”, zegt Frank Agterberg, voorzitter van de Vereniging Warmtepompen. “Laten we zorgen dat er voldoende duurzaam opgewekte elektriciteit is en dat die, juist in de koude en donkere seizoenen, goed bij de warmtepompen kan komen. Dat betekent slim ontwerpen, produceren en installeren, want iedere warmtepomp slim inzetten is no regret.”

 

Kennis warmteverlies voor keuze warmtepomp

De kennis in het ISSO-kleintje warmteverliesberekening voor woningen is geactualiseerd. De kennis biedt methodes en uitgangspunten om het benodigde verwarmingsvermogen ...

20 miljoen warmtepompen geïnstalleerd in Europa

Afgelopen week vond de 2023 European Heat Pump Summit plaats. Warmtepompexperts uit 42 landen kwamen naar Neurenberg om 39 presentaties ...

Hybride warmtepompen

IS DAT WEL ZO VERSTANDIG? De laatste maanden horen we uit verschillende hoeken forse kritiek op hybride warmtepompen. Het gaat ...

Ruim 60% meer warmtepompen verkocht in derde kwartaal

In het derde kwartaal van dit jaar werden er ruim 38 duizend warmtepompen verkocht in het woningsegment. Dit betreft zowel ...

Kennis warmteverlies voor keuze warmtepomp

Gepubliceerd op

De kennis in het ISSO-kleintje warmteverliesberekening voor woningen is geactualiseerd. De kennis biedt methodes en uitgangspunten om het benodigde verwarmingsvermogen van een woning of ruimte te bepalen op basis van een beperkt aantal kenmerken. Door toepassing van betere isolatie, warmtepompsystemen en warmteopslag, is een goede warmteverliesberekening belangrijk. Het nieuwe Kleintje, gebaseerd op de meer gedetailleerde ISSO-publicatie 51, geeft hieraan invulling.

Het Kleintje Warmteverliesberekeningen is een compact en praktisch kennisproduct voor professionals. Het bevat de essentiële uitgangspunten en basiskennis van warmteverlies voor toepassing in de woningbouw. De nieuwe versie is gebaseerd op de recent geactualiseerde ISSO-publicatie 51. De actualisatie van de kennis is nodig vanwege de transitie van hoge temperatuur verwarming, zoals cv-ketels, naar laagtemperatuurverwarming zoals warmtepompsystemen.

Meer warmtepompen
Voor warmtepompsystemen is de warmteverliesberekening cruciaal om de installatie goed te kunnen inregelen. De statische rekenmethode, zoals beschreven in de oude publicaties, vergrootte de kans op klachten van eindgebruikers. Ook de veranderde regelgeving was een reden voor de updates. Ecodesign – EPBD III eist immers een nauwkeurige dimensionering en inregeling. Ten slotte vraagt duurzaam verwarmen met phase change materials (pcm’s) om specifieke input voor warmteverliesberekeningen.

Toepassingen
Het nieuwe Kleintje is toepasbaar voor zowel de nieuwbouw als bestaande bouw. De methoden zijn geschikt voor verschillende doeleinden. Zo kan de vakman in het offertestadium op een eenvoudige en betrouwbare wijze het benodigd vermogen bepalen. Ook als hij of zij niet over de benodigde vermogens van alle vertrekken beschikt, heeft men nu het gereedschap om op een eenvoudige en betrouwbare wijze het benodigd vermogen te bepalen.

Artikel 8 uit de EPBD
Verder is het Kleintje handig als hulp bij het (opnieuw) inregelen na aanpassing van de installatie en bij de 'Keuring van cv-ketels' in het kader van artikel 8 uit de EPBD. Niet alleen voor grootschalige nieuwbouw, ook voor renovaties en kleine woningbouwprojecten is het belangrijk dat de installateur goed naar het warmteverlies kijkt. Het simpelweg opvragen van de cijfers bij de leverancier voldoet niet om daadwerkelijk inzicht te krijgen in het hoe, wat en waarom. Het Kleintje geeft juist daarop de belangrijke antwoorden. Het ISSO-kleintje warmteverliesberekening voor woningen is beschikbaar via ISSO Open.

 

Nieuwe kennis over het berekenen van warmteverlies in woningen

ISSO-publicatie 51 ‘Warmteverliesberekening voor woningen en woongebouwen’ is verschenen. Hiermee kunnen verwarmingsinstallaties in woningen en woongebouwen worden ontworpen. Dit geldt ...

Sneller en betrouwbaar berekening warmteverlies

Verduurzamingsstart-up hoomie en softwarebedrijf Heat-Box zijn een samenwerking aangegaan om sneller een betrouwbare warmteverliesberekening te kunnen maken. Om een huis ...

Warmteverlies

Het komende jaar krijgen ontwerpers en installateurs van werktuigkundige installaties de beschikking over veel nieuwe kennis. Niet alleen via drie ...

Kennisproducten voor warmteverliesberekening vernieuwd

ISSO heeft al haar kennisproducten over warmteverlies vernieuwd. Een warmteverliesberekening voor moderne, hedendaagse woningen en gebouwen vraagt vandaag de dag ...

Politiek met technieksector in debat

Gepubliceerd op

Als het aan het CDA ligt, zijn de techniek en de zorg de enige sectoren waarvoor Nederland arbeidsmigratie actief zou moeten stimuleren. Dat zei Derk Boswijk (CDA) tijdens de eerste editie van het Grote Techniek Debat. Op initiatief van brancheorganisatie Techniek Nederland gingen Boswijk, Mona Keijzer (BBB), Tjebbe van Oostenbruggen (NSC), Silvio Erkens (VVD) en Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) met elkaar én met de technieksector in debat. Het ging onder meer over de salderingsregeling, het tekort aan technische vakmensen en de invoering van zero-emissiezones.

Aukje Kuypers, algemeen directeur van installatiebedrijf Kuijpers, presenteerde de stelling dat een volgend kabinet arbeidsmigratie uit niet-EU-landen actief gaat stimuleren. Op die manier zou het tekort aan technische vakmensen kunnen worden teruggedrongen. Vier van de vijf aanwezige kandidaten voor de Tweede Kamer wezen dat standpunt van de hand. Alleen Derk Boswijk (CDA) zag een actief wervingsbeleid buiten de EU als een reëel uitgangspunt voor nieuw beleid.

Salderingsregeling zonnepanelen
Een ander onderwerp dat tijdens het Grote Techniek Debat aan de orde kwam, was de salderingsregeling voor zonnepanelen. Over het afbouwen van die regeling wordt al jaren gepraat, maar een definitief besluit is er nog altijd niet. Ondernemer Dursun Kiliç vindt dat er duidelijkheid moet komen voor bedrijven én consumenten: wat hem betreft moet de saldering zo snel mogelijk worden afgeschaft. Mona Keijzer, nummer twee op de lijst van de BBB en tot twee jaar geleden nog staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, was het niet met Kiliç eens. ‘Consumenten hebben massaal geïnvesteerd in zonnepanelen. Den Haag schrikt zich vervolgens een hoedje en verandert van koers,’ zei Keijzer. Ook Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) vond dat het nog te vroeg was om de salderingsregeling af te bouwen. VVD-kandidaat Silvio Erkens vindt wel dat het afbouwen vooral geleidelijk moet gebeuren. Erkens: ‘Schaffen we nu de salderingsregeling af, dan zijn consumenten overgeleverd aan de energieleveranciers.’

Zero-emissiezones
Martin Hoekstra, directeur van ST/Warmte, stelde dat de zero-emissiezones in de Nederlandse steden te snel worden ingevoerd. Hij vroeg om uitstel tot 2030. Dat werd de deelnemers aan het debat wat te gortig, maar de meeste partijen waren wel van mening dat uitstel voor kleinere ondernemers bespreekbaar moet zijn. Alleen Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) hield vast aan volledige invoering op 1 januari 2024. Compensatie moet volgens haar komen uit subsidies op de aankoop van elektrische voertuigen. Tjebbe van Oostenbruggen, oud-ondernemer en nu kandidaat voor NSC, benadrukte wel dat ondernemers zich moeten voorbereiden: ‘Dit komt eraan, zorg dat je je aanpast.’

Bepalend voor toekomst
Volgens Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, was het debat in Woerden nodig om politiek en publiek ervan te doordringen dat de technieksector een cruciale rol speelt bij grote maatschappelijke vraagstukken. “De onderwerpen die vandaag in het Grote Techniek Debat voorbijkomen, zijn bepalend voor de toekomst van Nederland. Energietransitie, bereikbaarheid van onze steden, het tekort aan technische vakmensen; stuk voor stuk uitdagingen die we snel en goed moeten aanpakken. De technieksector staat daarin centraal. De keuzes die een nieuw kabinet gaat maken, zijn voor ons dan ook van groot belang. Vandaag zagen we een mooi debat waarin partijen het op een respectvolle manier met elkaar oneens zijn.”

Ruim 60% meer warmtepompen verkocht in derde kwartaal

In het derde kwartaal van dit jaar werden er ruim 38 duizend warmtepompen verkocht in het woningsegment. Dit betreft zowel ...

Doekle Terpstra: ‘De energietransitie wacht niet op een nieuw kabinet’

Techniek Nederland vindt dat het demissionaire kabinet Rutte IV onverminderd moet doorgaan met het aanpakken van de grote maatschappelijke vraagstukken ...

Wat vinden de politieke partijen van de installatiebranche?

Hoe denken de politieke partijen over sociale zekerheid en WW, mobiliteit, pensioen en AOW, onderwijs en duurzaamheid? Techniek Nederland heeft ...

“Er zijn méér technici nodig op alle opleidingsniveaus”

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen wijst Techniek Nederland voorzitter Doekle Terpstra de politiek op het belang van het ...

‘Zonnepanelen verdienen zichzelf nog steeds terug’

Gepubliceerd op

Brancheorganisatie Techniek Nederland vindt dat het interessant blijft om te investeren in zonnepanelen, ook zonder salderingsregeling. ‘Op dit moment verdienen zonnepanelen zichzelf nog binnen zeven jaar terug. Na een geleidelijke afbouw van de salderingsregeling wordt de terugverdientijd van een zonnestroominstallatie één tot twee jaar langer. De gemiddelde levensduur van kwalitatief hoogwaardige zonnepanelen is 25 jaar; er blijft dus ruim voldoende tijd over om te profiteren van de lagere energierekening.’

Voorzitter Doekle Terpstra vindt wel dat er snel duidelijkheid moet komen over de salderingsregeling: “De discussie duurt al veel te lang en brengt onzekerheid met zich mee. Consumenten stellen nu totaal onnodig de aanschaf van zonnepanelen uit. Dat helpt ons niet de klimaatdoelen te behalen.”

Zonnepanelen worden beter en goedkoper
Het is volgens Techniek Nederland nóg interessanter dan een jaar geleden om in zonnepanelen te investeren. De panelen worden steeds betaalbaarder, terwijl het rendement toeneemt. Kwalitatief hoogwaardige zonnepanelen gaan gemiddeld 25 jaar mee en zorgen dus heel lang voor een lager elektriciteitsverbruik. In combinatie met een hybride warmtepomp is een investering in zonnepanelen nog aantrekkelijker.”

Opgewekte stroom zelf gebruiken
Techniek Nederland adviseert om het aantal zonnepanelen zo goed mogelijk af te stemmen op het eigen verbruik. Daarnaast benadrukt de brancheorganisatie dat het na het afbouwen van de salderingsregeling belangrijker zal zijn om opgewekte stroom zoveel mogelijk zelf te gebruiken. Dat kan bijvoorbeeld door de wasmachine of de droger midden op de dag aan te zetten, wanneer de zonnepanelen de hoogste opbrengst hebben.

Thuisbatterijen en netcongestie
Een energiemanagementsysteem kan ervoor zorgen dat apparatuur automatisch wordt ingeschakeld en de elektrische auto wordt opgeladen wanneer de zon schijnt. Ook een thuisbatterij kan helpen om méér opgewekte stroom zelf te verbruiken. Techniek Nederland vindt dat de overheid innovatie en toepassing van thuisbatterijen zou moeten stimuleren. Als meer zonnestroom in de eigen woning wordt gebruikt of opgeslagen, draagt dat namelijk ook bij aan het verminderen van netcongestie.

Salderingsregeling tijdens het Grote Techniek Debat
Op 8 november organiseert Techniek Nederland in Woerden het Grote Techniek Debat met een aantal kandidaten voor de Tweede Kamer. De salderingsregeling is in het debat een belangrijk thema.

Productie zonnepanelen staat CO2-reductie in de weg

Bij de productie van zonnepanelen voor de bouwsector komt te veel CO2 vrij om de klimaatdoelen van 2030 te halen ...

‘PVT-panelen scoren beter dan een standaard zonnepaneel’

Triple Solar heeft een levenscyclusanalyse (LCA) laten uitvoeren om de milieu-impact van haar PVT-warmtepomppanelen in kaart te brengen. De PVT-panelen ...

Zonnepanelen nemen in populariteit toe door hogere energieprijzen

Nu energie steeds duurder wordt, zien veel Nederlanders dit als het moment om hun eigen stroom op te gaan wekken ...

Wasco breidt zonnepanelen op distributiecentrum flink uit

Technische groothandel Wasco heeft op zijn distributiecentrum op bedrijventerrein aan de Ecofactorij in Apeldoorn 1100 extra zonnepanelen geplaatst. Deze uitbreiding ...

Eerste Europese ‘dag van de installateur’

Gepubliceerd op

Op 9 en 10 november organiseert Techlink, de Belgische federatie van het Ecosysteem van multifunctionele installaties, een top voor de installatiewereld in Brussel. Bij die gelegenheid wordt ook de allereerste ‘Dag van de Installateur’ gelanceerd. 26 organisaties uit 16 Europese landen komen samen om Europese publieke besluitvormers te ontmoeten tijdens een conferentie in het Europees Parlement. De focus ligt daarbij op vaardigheden en artificial intelligence.

De lancering van de ‘Dag van de Installateur’ op 9 november moet de essentiële rol van de installateur benadrukken. De installatiesector is actief berokken bij onder andere decarbonisatie van gebouwen, elektrische mobiliteit, installatie van zonnepanelen en warmtepompen, binnenluchtkwaliteit, thuisondersteuning voor oudere gebruikers, slimme gebouwen en BIM. Ondertussen hebben installateurs in heel Europa het moeilijk om gekwalificeerd personeel aan te trekken, wat grotendeels te wijten is aan het gebrek aan aantrekkingskracht van technische beroepen en carrièremogelijkheden, vooral bij jongeren en vrouwelijke kandidaten. Het aantrekkelijker maken van de installatiesector moet een politieke prioriteit worden, vinden de organisatoren van deze dag.

Trainingscentrum voor installateurs die overschakelen op warmtepompen

Met de opening van een trainings- en belevingscentrum in Lichtenvoorde wil ATAG Verwarming de komende jaren bestaande en nieuwe installateurs ...

Installateurs ontzorgen

Verduurzamingsstart-up hoomie gaat verder als onderdeel van de Plieger Groep. Met deze stap wil de Plieger Groep installateurs zo veel ...

“Veel W-installateurs vinden meet- en regeltechniek iets voor E”

Meet- en regeltechniek zit in de lift, merkt opleider ROVC. Toch lijken veel installateurs nog vaak meer bezig te zijn ...

20 miljoen warmtepompen geïnstalleerd in Europa

Gepubliceerd op

Afgelopen week vond de 2023 European Heat Pump Summit plaats. Warmtepompexperts uit 42 landen kwamen naar Neurenberg om 39 presentaties van gerenommeerde internationale sprekers bij te wonen. Er kwam een breed scala aan onderwerpen aan de orde, van marktontwikkelingen tot monitoringsprojecten in de woningbouw en de toepassing van AI en IoT.

Dr. Rainer Jakobs, inhoudelijk coördinator van de European Heat Pump Summit en het Chillventa congress, vatte het evenement als volgt samen: "De conferentie toont eens te meer het belang aan van warmtepompen bij het oplossen van maatschappelijke uitdagingen, zoals de bescherming van het klimaat.”

Recordjaar
“Een van de presentaties was van Thomas Nowak van de EHPA, die zich concentreerde op de warmtepompmarkt in Europa. Hij wees erop dat 2022 een recordjaar is geweest voor warmtepompen, met drie miljoen verkochte eenheden. Dat betekent dat er in Europa maar liefst 20 miljoen warmtepompen zijn geïnstalleerd.”

Geluid
Marcel Rössler van ebm-papst concentreerde zich op geluidsclassificaties voor warmtepompen en de psychische ervaring van geluid. “Lucht/water-warmtepompen zijn niet geheel geruisloos, en hoe dichter een gebied bebouwd is, hoe meer het geluid van de machines de buren kan irriteren. Hier is het meetbare geluidsdrukniveau zeker niet de enige cruciale factor – ook de menselijke geluidsperceptie is belangrijk. Ebm-papst heeft daarom een gespecialiseerd psychoakoestisch laboratorium voor proefpersonen ingericht. De resultaten van onderzoeken worden verwerkt in de eigen ventilatorontwikkeling van het bedrijf en geven ook informatie over welke ventilatoren het meest geschikt zijn voor een bepaalde situatie.”

IoT
Dr. Veronika Wilk, van het Oostenrijkse Instituut voor Technologie, rapporteerde over casestudy's en marktkansen voor IoT-compatibele warmtepompen. “Warmtepompen worden steeds vaker netwerkapparaten die kunnen worden aangesloten op het Internet of Things (IoT). Met de vergaarde data wordt het mogelijk om de werking te optimaliseren en het comfort te verbeteren.”

AI
In diezelfde lijn vertelde Ran Roth van Sensibo over hoe kunstmatige intelligentie en data-analyses het energiegebruik van warmtepompen kunnen optimaliseren. Hij liet zien hoe AI-algoritmen leren door een continue analyse van omgevingsgegevens en zich aanpassen aan de individuele voorkeuren van gebruikers door verwarmings- en koelprocessen op hen af te stemmen, terwijl tegelijkertijd het energiegebruik wordt geminimaliseerd.”

In de komende editie van Vakblad InstallateursZaken verschijnt een terugblik op de EHPS met relevante highlights voor onze installatiebranche.

Investeren in een thuisbatterij loont nog niet

Gepubliceerd op

Een thuisbatterij voor het opslaan van zonne-energie verdient de investering ervan nog niet terug. Volgens energie-expert Koen Kuijper heeft de thuisbatterij duidelijke voordelen, maar overtreffen de huidige kosten vaak de besparingen op de energierekening. Zeker in het licht van de salderingsregeling die naar verwachting tot minstens 2025 van kracht blijft, zoals blijkt uit een analyse op energievergelijk.nl.

Een thuisbatterij, te vergelijken met een grote oplaadbare accu, slaat overtollige zonne-energie op om later te gebruiken, zoals wanneer de zon niet schijnt. Dit vermindert de afname van stroom uit het elektriciteitsnet. Milieucentraal stelt dat een huishouden gemiddeld 30 procent van de zonnestroom zelf gebruikt, terwijl 70 procent wordt teruggeleverd aan het net. Met een thuisbatterij kan dit zelfverbruik verdubbelen. Thuisbatterijen kunnen verder bijdragen aan vermindering van piekbelasting op het elektriciteitsnet en kunnen dienen als back-up bij stroomuitval.

Terugverdientijd zo'n 20 jaar
De financiële realiteit is echter complexer. Een thuisbatterij heeft momenteel een prijs tussen de 800 en 1.000 euro per kWh aan capaciteit. Een batterij van 10 kWh kost bijvoorbeeld tussen de 8.000 en 10.000 euro, inclusief installatie. Uit een rekenvoorbeeld van energievergelijk.nl blijkt dat bij een investering van 7.000 euro in een thuisbatterij de terugverdientijd zo'n 20 jaar bedraagt. Dat is aanzienlijk langer dan de gemiddelde levensduur van de accu van 15 jaar. “Het is echter wel belangrijk om te realiseren dat de uiteindelijke terugverdientijd kan variëren, afhankelijk van verschillende factoren, zoals stroomverbruik, investering per kilowattuur opslag, en de actuele elektriciteitsprijs”, stelt Kuijper.

Beter andere duurzaamheidsmaatregelen
Voorlopig mogen huishoudens de stroom die zij terug leveren aan het elektriciteitsnet nog volledig aftrekken van hun verbruik. De politiek moet zich nog buigen over de mogelijke aanpassing of beëindiging van deze regeling. Een interessant rendement van de thuisbatterij lijkt voorlopig dus niet behaald te kunnen worden. “Naarmate de kosten van thuisaccu’s dalen en beleidsmaatregelen veranderen, gaat de terugverdientijd omlaag, maar tot die tijd zijn er andere duurzaamheidsmaatregelen, zoals isolatie of warmtepomp, die in de meeste gevallen een betere investering zijn”, aldus Kuijper.

Unica neemt specialist in balancering energie en WKK’s over

Technisch dienstverlener Unica neemt Tenergy over. Met deze toevoeging krijgt Unica meer technologische kennis in huis om posities op de ...

Unica denkt binnen drie jaar 1 miljard omzetgroei te realiseren

Technisch dienstverlener Unica realiseerde in 2022 een groei van de bedrijfsomzet met 14% tot €758 miljoen. Het operationele resultaat groeide ...

Unica Building haalt grootste opdracht ooit binnen

Technisch dienstverlener Unica heeft opdracht gekregen om de klimaatinstallaties van 1.250 Defensiegebouwen in Noord- en Zuid-Nederland te inspecteren, keuren en ...

Acquisitie van Fries installatiebedrijf is grootste overname ooit van Unica

Technisch dienstverlener Unica heeft een overeenkomst getekend voor de acquisitie van de Friese Pranger-Rosier Groep. Dit is het grootste zelfstandige ...

Kandidaten Tweede Kamer doen mee aan het Grote Techniek Debat

Gepubliceerd op

Brancheorganisatie Techniek Nederland organiseert op 8 november in Woerden het Grote Techniek Debat. In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen gaan Mona Keijzer (BBB), Eddy van Hijum (NSC), Silvio Erkens (VVD), Derk Boswijk (CDA) en Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) met elkaar én met de technieksector in debat over de energietransitie, het tekort aan technische vakmensen en de invoering van zero-emissiezones.

Eén van de deelnemers aan het debat is Mona Keijzer, nummer twee op de lijst van de BBB. Tot twee jaar geleden was Keijzer staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat. De onderwerpen van het Grote Techniek Debat zijn voor haar dus niet nieuw. Dat geldt ook voor Eddy van Hijum, die aanschuift namens Pieter Omtzigts NSC. Als gedeputeerde in de provincie Overijssel hield Van Hijum zich jarenlang actief bezig met het aanjagen van de energietransitie. De andere deelnemers aan het debat, Silvio Erkens (VVD), Derk Boswijk (CDA) en Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) zijn op dit moment lid van de Tweede Kamer en hebben daar onder meer Economische Zaken en Klimaat in hun portefeuille.

“Partijen moeten met antwoorden komen”
Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland vindt het belangrijk dat de partijen zich tijdens de campagne uitspreken over onderwerpen als de energietransitie en de instroom van technische vakmensen. “De besluiten die een nieuw kabinet gaat nemen, zijn van groot belang voor de technieksector. Hoe versnellen we de energietransitie? Op welke manier maken we onze economie duurzaam en circulair? Wat doen we aan het tekort aan technische vakmensen? Wat betekent de invoering van zero-emissiezones voor installateurs en retailers? Dat zijn concrete vragen die bepalend zijn voor onze toekomst. Ik ben heel benieuwd naar de antwoorden van de verschillende partijen.”

TechnoHUB
Het Grote Techniekdebat vindt plaats in de TechnoHUB in Woerden, een locatie waar techniek, innovatie en onderwijs bij elkaar komen. Onderwijs, bedrijven en overheid werken er samen aan de toekomst van de techniek.
Ondernemers en medewerkers in de techniek en de industrie, stakeholders, studenten en andere belangstellenden kunnen het Grote Techniek Debat gratis bijwonen. Het aantal zitplaatsen in de TechnoHUB is beperkt, de aanmeldingen worden op volgorde van binnenkomst behandeld. Aanmelden kan via deze link.
Het Grote Techniek Debat begint om 16.00 uur en duurt tot 17.30 uur. Roderik van Grieken treedt op als debatleider.

Ruim 60% meer warmtepompen verkocht in derde kwartaal

In het derde kwartaal van dit jaar werden er ruim 38 duizend warmtepompen verkocht in het woningsegment. Dit betreft zowel ...

Doekle Terpstra: ‘De energietransitie wacht niet op een nieuw kabinet’

Techniek Nederland vindt dat het demissionaire kabinet Rutte IV onverminderd moet doorgaan met het aanpakken van de grote maatschappelijke vraagstukken ...

Wat vinden de politieke partijen van de installatiebranche?

Hoe denken de politieke partijen over sociale zekerheid en WW, mobiliteit, pensioen en AOW, onderwijs en duurzaamheid? Techniek Nederland heeft ...

“Er zijn méér technici nodig op alle opleidingsniveaus”

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen wijst Techniek Nederland voorzitter Doekle Terpstra de politiek op het belang van het ...

Warmteconvenant voor verduurzamen centrumgebied Den Haag

Gepubliceerd op

Eneco heeft een warmteconvenant ondertekend met zes grote vastgoedpartijen in het centrumgebied van Den Haag. In het convenant maken de partijen afspraken om de energievoorziening van 35 gebouwen in de stad te verduurzamen. Zo testen ze of de aanvoertemperatuur van de geleverde warmte verlaagd kan worden en wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van lokale warmte/koudeopslagsystemen en gebruik van smart grids.

Met dit convenant zet Eneco samen met het Rijksvastgoedbedrijf, provincie Zuid-Holland, BAM, Unie van Waterschappen, Nationale Politie en Haaglanden Medisch Centrum een stap om gezamenlijk de belangrijkste (semi)-overheidsgebouwen in 2040 klimaatneutraal te maken. Eneco en de ondergetekende partijen onderschrijven met dit convenant dat samenwerking, kennisdeling en concrete maatregelen essentieel zijn om binnen de huidige infrastructuur een efficiënt en duurzaam warmtesysteem op elkaar af te stemmen. Het convenant sluit aan bij Eneco’s One Planet Plan, dat tot doel heeft om in 2035 klimaatneutraal te zijn, inclusief het energiegebruik van klanten. Het verduurzamen van de warmtelevering is hiervan een belangrijk onderdeel.

Test temperatuurverlaging
In het convenant is een aantal gezamenlijke stappen geïdentificeerd die bijdragen aan het transitiepad van de gebouwen:
•             Test om temperatuur te verlagen van de geleverde warmte
•             Onderzoek naar samenhang van gebouwtransitiepaden en verduurzaming warmtebronnen
•             Onderzoek naar mogelijke verduurzaming van piekcapaciteit
•             Onderzoek naar toekomstbestendige warmteleveringsvoorwaarden
•             Opzetten van een informatieplatform

Er is al een test door Eneco en ERDH uitgevoerd in het Stadhuis van Den Haag, waarin de aanvoertemperatuur van de geleverde warmte met succes werd verlaagd. De eerste onderzoeksresultaten geven aan dat ook met een lagere temperatuur van het stadsverwarmingsnet de gebruikers een comfortabele werkplek blijven hebben, met minder energiegebruik en minder CO2-uitstoot. De afspraken hierover leggen de partners vast in het convenant.

De betrokken vastgoedpartijen van (semi)-overheidsgebouwen hebben zich verenigd in het samenwerkingsverband EnergieRijk Den Haag (ERDH). Het convenant heeft een looptijd van drie jaar.

Slim samen verduurzamen

Brink, Essent Energy Infrastructure Solutions (EIS) en Kuijpers slaan de handen ineen. Als consortium Smart Business Parks gaan zij aan ...

“Verduurzamen is het nieuwe normaal”

“We zijn er klaar voor. Meer dan ooit speelt installatietechniek een hoofdrol in de energietransitie. Het belang van de sector ...

Verduurzamen van collectieve installaties

Verduurzamen van collectieve installaties Energy Bridge verduurzaamt collectieve installaties van wooncomplexen en kantoren. Een gat in de markt. Vandaar dat ...